میزان دستمزد بازیگران سینمای ایران همیشه جزو اطلاعات سری و مبهم قرار داشته است. این در حالی است که در دیگر کشورهایی که صنعت سینما در آنها توسعه یافته است، شفافیت مالی بهویژه در مورد دستمزدهای بازیگران و ستارههای سینما وجود دارد و برای مثال در هالیوود میزان دستمزد بازیگران در هر یک از فیلمهایی که بازی میکنند «به صورت رسمی» و از طریق نهادها و رسانههای معتبر اعلام میشود.
روزنامه «دنیای اقتصاد» با این مقدمه ادامه میدهد: در ایران با وجود دولتی بودن اکثر آثار و تولیدات بهویژه تولیدات بزرگ سینمایی، جای خالی شفافیت مالی بهخوبی خود را نشان میدهد و حتی در چنین آثاری نیز هیچگونه اطلاعات مالی مربوط به پروژه سینمایی درباره دستمزدها اعلام نمیشود. برای مثال در مورد فیلم محمد رسولالله (ص)، همین اتفاق روی داد و نه تنها در مورد دستمزد عوامل و بازیگران بلکه حتی در مورد هزینه کل پروژه اطلاعات و آمار مشخص و واحدی اعلام نشد. آمارهای اعلامشده عموما متفاوت بود و تقریبا هر کسی از مسئولان مربوط رقمی را بیان میکرد؛ معمولا رقمی مابین ۸۰ تا ۱۲۰ میلیارد تومان! از همینرو است که معمولا در بیان میزان دستمزد بازیگران در سینمای ایران میگویند «فاش شدن» اما در هالیوود میگویند اعلام دستمزد! تفاوت این دو اصطلاح مبنای بسیاری دیگر از تفاوتها نیز هست.
شاید در این بخش بد نباشد که اشاره کنیم به دستمزد بازیکنان فوتبال در ایران که از دو سه سال گذشته معمولا به صورت رسمی و رسانهای به هواداران این ورزش پرطرفدار اعلام میشود و دست کم بازار شایعات را کمرنگ و گره کور شفافیت مالی در این زمینه را باز کرده است. به هر حال در شرایط کنونی بررسی دستمزدهای بازیگران در سینمای ایران، موانع و محدودیتهای بسیاری دارد. مانع نخست آن است که تقریبا هیچیک از تهیهکنندگان سینما تمایلی به اعلام دقیق هزینههای ساخت فیلمهایشان ندارند، چه برسد به آنکه بخواهند به صورت موردی و جزئی، دستمزد عوامل و بهویژه بازیگرانشان را اعلام کنند.
از سوی دیگر به واسطه جذابیت این موضوع برای بدنه مخاطبان و هواداران ستارههای سینما همیشه حدس و گمانهزنیهای بسیاری در اینباره مطرح است و معمولا در فضای مجازی عدد و رقمهای بسیار متنوعی درباره دستمزد بازیگران مشهور بیان میشود. با این وجود در میان اقیانوسی از حدس و گمانها جدا کردن سره از ناسره کار آسانی نیست. به هر حال در این گزارش به صورتی اجمالی موضوع دستمزد بازیگران در سینمای ایران، شاخصهای تعیین دستمزد و نگاه بازیگران به این موضوع را بررسی میکنیم.
گمانهزنی درباره دستمزد برخی از ستارههای سینمای ایران، کار دشواری نیست. اگرچه شاید نتوان میزان دقیق دریافتیها را حدس زد اما با توجه به نشانههایی که وجود دارد، میتوان نرخ تقریبی بازی یک ستاره در یک فیلم سینمایی را محاسبه کرد.
منوچهر محمدی تهیه کننده سینما، در گفتوگویی با هفته نامه تجارت فردا، با گلایه از وضعیت دستمزدهای برخی بازیگران گفته بود: «دستمزد بازیگران به هیچوجه با سطح فعلی دخل و خرج و فرمول مالی سینمای ایران همخوانی ندارد. دستمزدهای چند صد میلیونی بازیگر در مقابل فروش یک میلیاردی فیلمها تهیهکننده را متضرر میکند و بهطور کلی سینمای ایران در وضعیت خاص اقتصادی به سر میبرد.»
منوچهر محمدی یک تهیهکننده پرکار است و بی تردید گفته او میتواند برای بررسی دستمزد بازیگران سندیت داشته باشد. او به دستمزدهای «چند صد میلیونی» بازیگران اشاره میکند. پس تا اینجای قضیه ما با اطمینان میتوانیم بگوییم که در سینمای ایران بازیگر یا بازیگرانی وجود دارند که درآمدشان از یک فیلم، ۹ رقمی است.
سیدجمال ساداتیان دیگر تهیهکننده سینما نیز در اینباره میگوید: بازیگران نقش اول ۲۵ تا ۳۰ درصد بودجه تولید فیلم را طلب میکنند. بر اساس گفته ساداتیان و با توجه به میانگین یک میلیارد تومانی هزینه تولید یک فیلم سینمایی در ایران، میتوان به صورت تخمینی گفت که بازیگر نقش اول یک فیلم ایرانی در حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان دستمزد میگیرد.
اما فرزاد موتمن کارگردان سینما نیز در اینباره چند رقم مشخص را اعلام میکند. او در عین اینکه میگوید: «ما تا به حال دستمزدهای ۱۸۰ میلیون تا ۲۵۰ میلیون و بالاتر را از بازیگران شنیدهایم.» ادامه میدهد که «از زمانی که برخی تهیهکنندگان تصمیم گرفتند هزینه تولید را بالاتر از آنچه هست اعلام کنند، به عنوان مثال هزینه تولید را دو برابر سرمایه تمامشده اعلام میکردند که به این ترتیب یا یک بانک بزرگ را پشت فیلم میآوردند یا یک بچه پولداری پیدا میشد و ۲ میلیارد روی میز تهیهکننده میگذاشت که فقط ۶۰۰ میلیون آن را باید خرج آوردن یک بازیگر به آن پروژه میکردند.»
تا اینجا میتوان گفت در سینمای کشوری که در آن رسیدن فروش یک فیلم به یک میلیارد تومان جشن گرفته میشود، بازیگر ۶۰۰ میلیون تومانی وجود دارد و ناهمگونی وضعیت اقتصادی سینما از همین نقطه خود را نشان میدهد.
شاخصهای تعیین دستمزد
در صنعت سینما به صورت متر و معیار، چند شاخص وجود دارد که دستمزد بازیگرها براساس آنها تعیین میشود: تجربه، توانمندیهای بازیگر، شهرت و محبوبیت، سختی و دشواری نقش، مکان فیلمبرداری، نیاز به تغییرهایی همچون لاغری، چاقی و … در بازیگر برای ایفای نقش و … . اما این همه موارد نیست. به این معنی که عموما بازیگران معمولا بر اساس محبوبیتشان در گیشه فروش دستمزد تعیین میکنند و در واقع یک بازیگر محبوب از یک بازیگر توانمند گرانقیمتتر است حتی اگر بازیگر توانمند از دیگر شاخصهای تعیین دستمزد نیز برخوردار باشد.
با این همه فرزاد موتمن کارگردانی که خود را با دو اثر شبهای روشن و باجخور به مخاطبان شناساند و هماینک فیلم خداحافظی طولانی او با بازی سعید آقاخانی روی پرده است، در این باره میگوید: «دستمزد بازیگران به میزان توانمندی آنها هیچ ربطی ندارد.»
با این همه اطلاعات مربوط به دستمزد بازیگران هنوز هم مبتنی بر حدس و گمان است. جدول زیر در بردارنده نزدیکترین گمانهزنیها درباره دستمزد برخی از بازیگران سینما در ایران است اما یادآوری میکنیم که سندیت این اطلاعات مبتنی بر تخمینهای دقیق است نه اطلاعات دقیق. این رقمها برای حضور در یک فیلم سینمایی با حدود یک ماه زمان فیلمبرداری محاسبه شده است.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
نظرات شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
یعنی یک دهم این مبالغ هم واسه بعضی هاشون زیاده!!