سینماسینما، امیر پوریا
از هفتۀ پیش که یادداشت نگارنده در همین ستون به دلایل ارزش انسانی فیلم «کاناپه» اثر آقای کیانوش عیاری و توقیف تاسف بار آن می پرداخت تا امروز، این مسئله ابعاد دیگری نیز پیدا کرده است. این را از آن جهت می گویم که واکنش ها نسبت به اعلام توقیف از جانب معاون نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی وزارت ارشاد، جریان داشته است. نه آن که خود اتفاق یعنی محروم شدن ابدی مردم از تماشای آن چه فیلم به زیبایی از زندگی و دلمشغولی های خانوادۀ ایرانی این سال ها ثبت کرده، تغییری یافته باشد. به عبارت دیگر، دکتر داروغه زاده با اعلام این که نمی توان برای رفع ممنوعیت فیلم کاری کرد، ناخواسته میدانی برای اظهارنظر ما و دیگران در این زمینه فراهم کرده. در یکی از واکنش های قابل درک، خود آقای عیاری به این اشاره کرده که این فیلم عملاً بایگانی شده بود و دوباره از آن حرف زدن توسط مسئولان، روشن نیست به چه انگیزه ای صورت گرفته است. نگارنده تصور می کند انگیزه، مرتبط باشد به همان چیزی که موجب اظهارات کم و بیش مخالف برخی سینماگران با روش استفاده از کلاه گیس در فضاهای داخلی خانه در این فیلم شده است. از جمله، دیدگاهی از جانب آقای فرزاد مؤتمن که از سانسور در گذشتۀ سینمای کلاسیک شروع کرده و به این رسیده که بیننده در حال تماشای فیلم، خودش آن چه را که اصل ماجرای جاری بر پردۀ سینما بوده، در نظر می گیرد و مثلاً در دیدن خانم های باحجاب در محیط داخلی خانه جلوی همسر و فرزندان شان، می داند که این یک فرض نمایشی بر حسب شرایط اعتقادی این جامعه است و بر همین اساس، آن را می پذیرد. (طبعاً نقل به مضمون).
راستش این که با کار آقای عیاری موافق باشیم یا نه، اساساً مدخلیّتی ندارد. به ما دخلی ندارد که موافقت یا مخالفت اعلام کنیم. آن چه این قلم در باب توقیف «کاناپه» نوشت نیز تنها به تماشای دنیای عمیقاً انسانی فیلم و تعجب از در نظر نگرفتن ویژگی های آن، برمی گشت؛ نه نظر دادن دربارۀ تمهید اجرایی اقای عیاری در طول ساخت آن. نکتۀ بسیار کلیدی که هم دوستان نظارتی و هم بالادستی های فراتر از مدیریت سینمایی به آن بی توجه اند، این است که نه آقای عیاری و نه فیلم «کاناپه» قصد ندارند بدعتی در این زمینه بگذارند. بعد از «کاناپه»، آقای عیاری سریال «٨٧ متر» را برای تلویزیون ساخته و طبعاً در آن محدودۀ معمول حجاب شخصیت های خانم را رعایت کرده است. به گمانم اگر بعدتر فیلمی هم بسازد، بار دیگر تمهید کلاه گیس را تکرار نخواهد کرد. در حقیقت، آن یک تجربۀ ویژه بود که در جهان آن فیلم با عینیاتی که از زندگی در دل خانه های طبقۀ متوسط معاصر ترسیم می کرد، معنای خودش را می یافت. بنا نبود و بنا نیست تکرار شود. این را پیشتر در گفت و گو با چهار خانم بازیگر فیلم که سر تراشیدند تا کلاه گیس به سر کنند نیز با تأکید عرض کردم: هیچ بازیگر زنی در این سینما حاضر نیست برای هر کارگردان میان-مایه و هر فیلم متوسط و متعارف، چنین فداکاری زنانۀ بزرگی بکند. بنابراین، اگر مدیران فرهنگی و فراتر از آنان می خواهند با جلوگیری از «کاناپه» مانع باب شدن این تمهید شوند، نگرانی به دل راه ندهند. خود به خود باب نخواهد شد. و اگر دوستان سینماگر با طرح دیدگاه های موافق ضوابط، می خواهند بگویند تصمیم ندارند به شیوۀ اقای عیاری در «کاناپه» واقع نمایی کنند، باز هم نیازی نیست خودشان را خسته فرمایند. پیشاپیش می دانیم و اساساً کار آقای عیاری، نوعی تجویز برای سینمای ایران نبوده که نیازی به اعلام برائت از آن باشد. به جای اینها، ایجاد امکان تماشای «کاناپه» برای همگان، می تواند تمام این بدگمانی ها را از بین ببرد: چون همه خواهند دید که این یک تجربۀ یگانه است و توصیه ای به سایرین نمی کند.
منبع: اعتماد
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- گفتوگوی سینمایی نسلها/ نگاهی به مستند «موج نو»
- زنگ تفریح یک فیلمساز چیرهدست/ نگاهی به فیلم «ویلای ساحلی»
- آیا رضا عطاران رکوردهای فروش ۱۴۰۲ را میشکند؟
- یادداشت کیانوش عیاری درباره «جنگل پرتقال»؛ با ۶۰ هزار تومان، میلیونی لذت ببرید
- «ویلای ساحلی» از مهر اکران میشود
- «ویلای ساحلی» کیانوش عیاری چه زمانی اکران میشود؟
- فیلم کیانوش عیاری آماده نمایش شد/ رضا عطاران بر پرده سینما
- سریال کمال تبریزی در یکقدمی آنتن/ سریال عیاری از تلویزیون پخش نمیشود
- کیانوش عیاری: دنیا را با دوربین ۸ میلیمتری میدیدم
- گفتگوی اختصاصی سینماسینما با کیانوش عیاری/ اگر این سینما فروش داشته باشد غیرطبیعی است
- گزارش تحلیلی درباره اکران فیلمهای خارجی در ایران/ مردم حق دارند فیلمهای خوب دنیا را روی پرده ببینند اما…
- روحالله سهرابی مطرح کرد؛ آخرین وضعیت «کاناپه»، «برادران لیلا» و برگزاری جشنواره فیلم فجر
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای دو فیلمنامه
- «رکر» ساخته میشود/ کیانوش عیاری فراخوان بازیگری داد
- کیانوش عیاری تجربههای سینمایی خود را با علاقهمندان به اشتراک میگذارد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی
- ادامه اجرای «سهخواهر» در تالار مولوی
- یک واقعگرای بیرحم؛ دل تورو درباره میازاکی چه نوشت؟/ سینماییهای فهرست تایم ۲۰۲۴
- راهیابی ۳ فیلم کانون به جشنواره بینالمللی کودکان لکنوی هند
- تمدید فراخوان دومین جشنواره ایده تا محصول صنعت ارتباطات
- فراخوان تأمینکنندگان گوشی همراه
- «هیس» در فستیوال «روسکایا کلاسیکا» روی صحنه میرود
- کنایه کارگردان «آپاراتچی» به تبعات استفاده نکردن از تبلیغات ماهوارهای
- «گالیله» با ۳ اجرا ۳۰۰ میلیون فروخت