محمدعلی عرفینژاد:
تازه ۲۳سالگی را رد کرده بودم و نخستین سناریوی زندگیام در وزارت فرهنگ و هنر تصویب شده بود. در همان هفته اول علی عباسی که در ساخت فیلمهای معروف به غیر«فارسی» شهرت درکرده بود طالب شد و نخستین کسی که تبریک گفت عباس کیارستمی بود؛ آن روزگار داشت برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، فیلمهایی با مضمون کودکان میساخت. فیلمی به نام «مسافر» عشق اول من قصهنویسی و گزارشنویسی برای روزنامه و مجلههای آن روزها بود. وقتی همه کارهای ساخت فیلم انجام شد، من هم بهعنوان دستیار اول کارگردان قرارداد بستم. مجموع دریافتیهایم ۸هزار تومان برای فیلمنامه بود و ۴هزار تومان برای دستیاری و برنامهریزی که رویهم شد ۱۲هزار تومان و دریافتی دو ماه «رپرتاژ»نویسی و هفتهای یک قصه وسط سپید و سیاه و یک پاورقی و… شد ۳هزار تومان که توانستم یک خودروی «ژیان» سرمهای سفارشی هم بخرم. تشویقکننده اصلی هم کیارستمی بود که در این دوستی جدید کار تیتراژسازی فیلم را انجام داد، دست او برایم خوب بود و گفتوگوهای مطبوعاتی و حرفهایی درباره «مسافر» برای او بد نبود، کمک آخریش هم این بود که از من خواست در تیتراژ فیلم فقط عنوان «سناریست» را استفاده کنم و دستیاری… نه… یادم هست که دلیل آورد.
– یادت باشد قلم و نویسندگی ارزش بالاتری دارد، به تایید دوست تازه از راه رسیدهمان، سعید راد که داشت نخستین بازیاش را به کارگردانی، امیر نادری تجربه میکرد.
دفتر علی عباسی شده بود محل حضور مسعود کیمیایی، کیارستمی پرکار و پرآرزو، منفردزاده، امیر نادری که خداحافظ رفیق را میساخت، پرویز نوری که نخستین فیلم جدیاش را جلوی دوربین میبرد به نام «رشید»، فیلم قیصر کیمیایی سینما را ترکانده بود.
کیارستمی که هنوز هم دلم نمیآید نبودش را باور کنم هم فیلمهای مربوط به کانون را میساخت و در ضمن تیتراژ بعضی تولیدات دفتر عباسی را با نگاهی کاملا جدید به عهده گرفته بود، تیتراژهای او یک فیلم کوتاه بود بدون حرفهای گندهگویی معمول سینمای «فارسی» و در این میان علی حاتمی از تئاتر به سینما آمد و نخستین فیلم رنگی را به نام «حسن کچل» برای دفتر علی عباسی کلید زد.
دارد کمکم دلم میگیرد، برای حاتمی که یک فیلمنامهنویس مقتدر بود و یک کارگردان پیوسته در حال پیشرفت، حالا حاتمی را از دست دادهایم و کیارستمی در اوج موفقیت نزد او رفته است، عزتا… انتظامی، یکی از چند بزرگ بازیگری همه سالهای بازیگریش در یکی از فیلمهای «جوزانی» دیالوگی داشت که سخت دل تماشاگر را لرزاید… در فیلمی سیاسی اجتماعی که خوب فروخت.
– تا کی بمیرند و خاک کنیم؟ تا کی!
و در این یکی دو سال چند ذخیره از هنر نمایش و… در ایران، دلخسته و دلشکسته به خاک سپردیم! با تقدیر الهی کاری نمیتوان کرد. همین دو سال قبل بود که «محمود استاد محمد» را از دست دادیم با سرطان کبد… همین چند ماه قبل اینانلوی پرتلاش و عاشق محیطزیست را به خاک سپردند؛ آدمی که جز به خاک و گیاه و حیوانات سرزمین خود نمیاندیشید، قبل از این دو بازیگر تئاتر و تلویزیون و سینما را حیرتزده تشییع کردیم، سمندریان بزرگ و همسرش هماروستا که رفتند «خسرو شکیبایی» با دستهای خالی رفت!
این آخرینها، حبیب خواننده ایرانی خودخوانده به ایران آمد و به خلوت شمال رفت و رفت…
به هر حال این عباس کیارستمی جواهر سینمای ایران که در جهان شهرت داشت، ناغافل راهی بیمارستان در تهران شد و با بهتر شدن تدریجی حالش به فرانسه رفت و یکراست زیر نظر پزشکان قرار گرفت. هیچکس کوچکترین ظنی نمیبرد که چند روز بیشتر به پایان راهش نمانده، این در حالی بود که به قول مسعود کیمیایی رفیق سالهای دورش که همیشه او را به نام کوچکش «عباس» صدا میکرد و روزی در دفتر شایسته میگفت…
– فکر میکنید عباس بلد نیست فیلم کمدی و پرسروصدای پرفروش بسازد! خیلی هم میتواند، اما او عاشق این قصههای ساده است.
عباس، بزرگترین جوایز سینمای جهانی را درو کرد و همیشه هم افتخار میکرد که یک کارگردان ایرانی است در همین ماههای اخیر با همه خستگیهایش داشت روی یک فیلمنامه دیگر جهانی کار میکرد، روزگار همین است دیگر… او حتی جدا از به بازی گرفتن چهرههای تازه شناخته، چند فیلم هم با بازیگران سرشناس جلوی دوربین برد، مثل استفاده از بازی استاد بازیگری سینما «محمدعلی کشاورز». دارم درباره کیارستمی مینویسم و یک دوران را به تماشا نشستهام که زیرنویس شبکه خبر تکانم میدهد. بهمن زرینپور هم رفت، و باز میشنوم نیکجومند بازیگر نقش مادرها در سریالها و فیلمها نیز در همین چند روز رفته است.
نوبتم را به کسی مسپار… و بقیه ماجرا، چقدر باید به خاک رفت و چرا همه سرطان! محموداستاد محمد سرطان گرفت و بعدیها و آخرین کلام:
بدی ما اهل آبادی ایرانزمین، اول مردهپرستی است و بعد فراموش کردن قول و قرارهایمان… خانه «جلال آلاحمد» که قرار بود موزه شود… شد؟
کیارستمی را تا بود فیلمهایش را نمایش ندادیم… حالا پیکرش را با احترام به ایران آوردیم… با نخل طلا، با فیلمهایی که هی توی بوق کردند جشنواره است! فعلا تماشا کنیم، خانه دوست کجاست!؟
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- «طعم گیلاس» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- «کلوزآپ» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- کتاب «رازها و دروغها» منتشر شد/ ناگفتههایی درباره جشنواره کن
- بازخوانی یادداشت خواندنی کریم امامی در سال ۷۶ ، پس از دریافت جایزه نخل طلای کن توسط کیارستمی
- وداع با منتقد مشهور فرانسوی که دوستدار سینمای ایران بود/ تمجید فرمو از میشل سیمان
- ۶ مستند از ایران به جشنواره ایدفا دعوت شدند
- فیلمهای مهرجویی، کیارستمی و دیگران در استرالیا
- داغ و شرم؛ یاس و زخم/ درباره داریوش مهرجویی
- وقتی اسکورسیزی جذب کیارستمی شد
- منتقدان ایندیوایر انتخاب کردند؛ ۱۰۰ فیلم برتر دهه ۱۹۸۰/ «خانه دوست کجاست» کیارستمی هجدهم شد
- آفتاب اومد بالا رفیق چه آفتابی!/ نگاهی به فیلم «طعم گیلاس»
- موزه سینمای ایران منتشر کرد؛ دو متخصص صدای سینمای ایران از «عباس کیارستمی» گفتند
- آثار کیارستمی و کارلوس سائورا در برزیل نمایش داده میشود
- یاد عباس کیارستمی افتادم که میگفت خدا کند میرکریمی، همان سیدرضای کودک و سرباز بماند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- سینماسینما/ گزارش کوتاه محمد حقیقت از نشست مطبوعاتی دبیر جشنواره کن
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
آخرین ها
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول
- «بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند
- تمرینات فشرده «مجنون آن لیلی» ادامه دارد
- مراسم بزرگداشت کیومرث پوراحمد در خانه سینما
- فوت مستندساز و همسر فرانسیس فورد کاپولا/ النور کاپولا درگذشت