علی نعیمی:
نوشتن از جهانبینی عباس کیارستمی و عینیت بخشیدن آثارش در لابلای یک زندگی بیش از آنکه نیاز به زمان و فرصتی مناسبتر داشته باشد به دلیل آنکه شاید در انتهای هر مقاله و نوشتهای نتوانیم به طور دقیق متوجه شویم که عباس کیارستمی از دنیای پیرامون خود چه چیزی میخواسته است بیشتر نیازمند آن هستیم تا یک مخاطب چند وجهی با سلایق مختلف باشیم .
عباس کیارستمی نه به خاطر آثار سینماییاش و نه به خاطر فعالیتهای هنریاش است که خیلی مهم است. این جمله شاید در قامت یک نوشته باعث شود مخاطب از همان ابتدا نگارنده را متهم به کجانگاری نسبت به یک هنرمند سرشناس کند. برای همین از همان ابتدا باید تفکیک کنیم که از چه کیارستمی صحبت میکنیم. کیارستمی فیلمساز؟ یا کیارستمی به مثابه یک جریان سیال در زندگی؟ با همین پیش فرض هم اگر بخواهم از کیارستمی فیلمساز صحبت کنم قطعا از فردی حرف خواهم زد که دنیای آثارش یک جریان آزاد و رها بر پهنه یک رخداد انسانی شکل گرفتهاند که به نیکی در تقابل خیر و شر راه سعادت را بر میگزینند. صحبت از فیلمسازی کیارستمی صحبت از بدیهیترین واژههای ممکن در زندگی روزمره انسان است. انسانی که فارغ از واژههای دست و پا گیر و فارغ از آنکه بخواهد درگیر سختیها و ملالتهایی همچون عشق و نفرت شود خود زندگی را زندگی میکند. استرس، هیجان، آرامش، رهاشدگی و هزاران احساس دم دستی که شاید هر روز در کنار ما و با ما است و آن را نمیبینیم و حس نمیکنیم.
شاید از این منظر بتوانیم عباس کیارستمی را اجتماعیترین فیلمساز جریان ساز سینمای ایران دانست که با آگاهی از مضرات ورود مستقیم به دنیای سیاست و نگاه مستقیم اجتماعی، روایتگر بی واسطه لحظاتی از زندگی مردمانی است که نه میخواهند تسلیم جبر روزگار شوند و نه آنچنان با او همراه و همقدم.
عباس کیارستمی نقاشی شاعر است که سرودههایش در نقاشیها و عکسهایش متجلی است. آنجا که به سراغ تک درختان جدا مانده از اجتماع طبیعت که در گوشهای تنومند و پرغرور ایستادهاند، میرود و یا لنز دوربینش را بر روی جادههای سپید و وهمآلود و راز آلود جادههای بیانتها زوم میکند و گاهی با همان دوربین به سراغ درهای قدیمی و کهنه و غمگین شهرهای بزرگ میرود که در گذر زمان و در کشاکش دنیای پر از تجمل سعی در بقا و ایستایی دارند، نمیتوانیم باور کنیم چنین نگاهی یک روز میمیرد. مرگ در قامت کیارستمی دویدن به سوی کمال است. کمالی بالاتر و والاتر از رویای کودکی که دفتر مشقاش در کیف همکلاسیاش جا مانده و دستان پر مهر خداوند آن را تکمیل شده روی میز معلم میگذارد.
در این به هم ریختگی واژگان همانطور که ابتدا هم گفتم نمیتوانم نقطه عطفی را در خصوص کیارستمی و جهانبینیاش پیدا کنم. مثل شعرهای سعدی که همانقدر که ساده به جان مینشینند همانقدر هم سخت و غیرقابل سرودن هستند. کیارستمی مابین همین واژهها کشف میشود. سهل و ممتنع.
مرگ ناگهان سر و کلهاش پیدا میشود. مثل همان غروب روز دوشنبه ۱۴ تیرماه در پاریس. وقتی که قرار است تمام قرار مدارهای زندگی بر مبنای هستی شکل بگیرد، عصیان و نیستی دست در دست هم از غروب مردی میگویند که شاید خیلیها او را در حد یک نام بزرگ میشناسند اما او بزرگ بود و آثارش و هنرش بدون آنکه بخواهیم بر پهنه جریان سیال زندگی روان بود.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- «طعم گیلاس» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- «کلوزآپ» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- کتاب «رازها و دروغها» منتشر شد/ ناگفتههایی درباره جشنواره کن
- بازخوانی یادداشت خواندنی کریم امامی در سال ۷۶ ، پس از دریافت جایزه نخل طلای کن توسط کیارستمی
- وداع با منتقد مشهور فرانسوی که دوستدار سینمای ایران بود/ تمجید فرمو از میشل سیمان
- ۶ مستند از ایران به جشنواره ایدفا دعوت شدند
- فیلمهای مهرجویی، کیارستمی و دیگران در استرالیا
- داغ و شرم؛ یاس و زخم/ درباره داریوش مهرجویی
- وقتی اسکورسیزی جذب کیارستمی شد
- منتقدان ایندیوایر انتخاب کردند؛ ۱۰۰ فیلم برتر دهه ۱۹۸۰/ «خانه دوست کجاست» کیارستمی هجدهم شد
- آفتاب اومد بالا رفیق چه آفتابی!/ نگاهی به فیلم «طعم گیلاس»
- موزه سینمای ایران منتشر کرد؛ دو متخصص صدای سینمای ایران از «عباس کیارستمی» گفتند
- آثار کیارستمی و کارلوس سائورا در برزیل نمایش داده میشود
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
آخرین ها
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد