روز گذشته خبری عجیب منتشر شد که میزان دستمزدهای بازیگران مهم سینما و تلویزیون ایران را اعلام میکرد؛ دستمزدهایی که خصوصا با توجه به اوضاع اقتصادی کشور و مردم و نیز وضع مالی سینما که در آن کمتر فیلمی توان رسیدن به سودآوری دارد، عجیب و تکاندهنده به نظر میرسد.
خبر دستمزدهای بازیگران از رقمهایی حکایت میکند که با هیچ متر و معیاری مناسب سینمایی با این حجم ناچیز گردش مالی که سینمای ایران دارد، نیست. در حقیقت برای سینمایی که گردش مالی سالانه آن شاید اندکی بیش از ١٠٠میلیارد تومان – اصلا شما بگیرید ٢٠٠میلیارد تومان! – باشد، دستمزدهای ٢٠٠میلیونی برای بازیگران مهمش کمی بیش از شوخی به نظر میرسد.
براساس خبر منتشر شده؛ شهاب حسینی برای حضور در سریال شهرزاد ماهی ١٢٠میلیون تومان و ترانه علیدوستی ماهی ٩٠میلیون تومان دستمزد گرفتهاند. در جدول منتشر شده که سال پیش ارایه شده بود، دستمزد محمدرضا گلزار ۴٠٠ میلیون، هدیه تهرانی و اکبر عبدی ٣٠٠میلیون و بهرام رادان و مهناز افشار نیز برای هر فیلم ٢۵٠میلیون تومان اعلام شده بود. طبق آن جدول، امیر جعفری ٢٠٠ و بازیگرانی چون حامد بهداد و امین حیایی و… نیز در همین حول و حوش میگیرند.
اما آمار منتشرشده روز گذشته حکایت از ارقامی حتی دیوانهوارتر نیز میکرد. این خبر به دستمزد یکمیلیاردی محمدرضا گلزار برای سریال عاشقانه اشاره کرده بود؛ با این توضیح که سخنان منوچهر هادی، کارگردان عاشقانه را هم ذکر کرده بود که درباره دستمزد یکمیلیارد تومانی این بازیگر برای حضور در سریال عاشقانه گفته بود که به نظر من اگر آقای گلزار بابت ۵ ماه کار با ما یکمیلیارد دریافت کند، لطف بزرگی در حق ما کرده است! در همان خبر اعلام شده بود که رامبد جوان برای هر اجرا در خندوانه مبلغ ٣٠میلیون تومان میگیرد و البته به نقل از جعفر دهقان درباره دستمزد بازیگران سریال معمای شاه گفته بود که دستمزد بازیگران سریال معمای شاه از ماهی ۶میلیون تومان شروع میشد تا بازیگری که ماهی ۴٠میلیون تومان حقوق میگرفت! و البته حقوق جعفر دهقان ماهی ١۶میلیون تومان بود.
عرضه و تقاضا
اگرچه دستمزد فوتبالیستها و بازیگران تقریبا در تمام نقاط دنیا از قواعد اقتصادی حاکم بر زندگی مردم تبعیت نمیکند، اما درعینحال در همین بیقانونی نیز قانون و قاعدهای عمده وجود دارد که آن را میتوان در قاعده کلی سود و زیان یا از زاویهای دیگر در عرضه و تقاضا خلاصه کرد. به این معنا که باید منطقی برای پرداخت دستمزدهای نجومی وجود داشته باشد که این منطق را سودآوری آن بازیگر در پروژههایش تعیین میکند. به عبارت بهتر، تهیهکننده موقع نوشتن قرارداد به این نکته فکر میکند که آیا دستمزد – مثلا ٢٠میلیون دلاری – فلان سوپراستار برای فیلمی که ساخته میشود، آورده حداقل ۵٠میلیون دلاری خواهد داشت تا حداقل هزینه خودش را تأمین کند؟ به نظر میرسد این قاعده را تهیهکنندگان ما نادیده گرفتهاند.
سود و زیان
وقتی به آمار دستمزدها نگاه میکنیم، نخستین نکتهای که به ذهن میرسد این است که هر فیلمی در خوشبینانهترین شکل و در صرفهجویانهترین انتخابهای ممکن، هزینهای ۵٠٠ تا ٨٠٠میلیونی تومان فقط و فقط برای بازیگران اصلیاش باید اختصاص دهد. رقمی عجیب در سینمای ایران که به این معناست که اگر این قاعده را در نظر آوریم که در حدود ٣٠درصد فروش فیلم درنهایت به دست تهیهکننده میرسد، هر فیلمی باید حداقل دو و نیممیلیارد تومان فروش داشته باشد تا فقط بتواند هزینه دستمزد دو بازیگر اولش را دربیاورد. با احتساب دستمزدهای نویسنده، کارگردان، عوامل تصویر، صدا، گریم، تولید و دیگر گروههای فنی و نیز هزینههای ابزار و لوازم، لوکیشن، هزینههای جاری، تبلیغات و… که آنها نیز سر به فلک میزنند، به جرأت میتوان گفت که فروش کمتر از پنجمیلیارد تومان میتواند به معنای این باشد که فیلم حتی نتوانسته هزینه خود را هم درآورد. حالا اگر این را با واقعیت سینمای ایران قیاس کنیم نتیجهای که به دست میآید، طعنهآمیز، ناامیدکننده و البته مضحک است.
واقعیت سینمای ایران
از ابتدای امسال تاکنون ٣۶ فیلم روی پرده آمده است که در این میان چهار فیلم نهنگ عنبر، گشت ارشاد٢، سلام بمبئی، خوب بد جلف و اکسیدان بیش از ١٠میلیارد فروختهاند و فروش ساعت ۵ عصر، رگ خواب و ماجرای نیمروز نیز در حدود ۵ تا ٩میلیارد است. به این معنا که فقط و فقط هفت فیلم از میان ٣۶ فیلم توانستهاند به میزانی بفروشند که از پس هزینه دستمزدها برآیند. بقیه فیلمها که ٨١ درصد فیلمها را شامل است، از این نظر شکست خوردهاند. این آمار در وهله اول، نخستین چیزی که به ذهن میآورد عبارت دستمزدهای کاذب است. بازیگری که نمیتواند آوردهای پنجمیلیاردی برای فیلم بیاورد، چرا باید دستمزدی سیصد – چهارصد میلیونی بگیرد؟ آیا شکست ٨٠ درصد از فیلمها به این معنا نیست که به اصطلاح ستارگان این سینما از این نگاه که توان ممانعت از زمین خوردن فیلمهاشان را ندارند، دستمزدهایی که دریافت میکنند سزاوارانه نیست؟
یک سوال مهم
در صنعت سینما به صورت متر و معیار، چند شاخص وجود دارد که دستمزد بازیگرها براساس آنها تعیین میشود: تجربه، توانمندیهای بازیگر، شهرت و محبوبیت، سختی و دشواری نقش، مکان فیلمبرداری، نیاز به تغییرهایی همچون لاغری، چاقی و … در بازیگر برای ایفای نقش و… اما این همه موارد نیست. به این معنی که عموما بازیگران براساس محبوبیتشان در گیشه فروش دستمزد تعیین میکنند و درواقع یک بازیگر محبوب از یک بازیگر توانمند گرانقیمتتر است حتی اگر بازیگر توانمند از دیگر شاخصهای تعیین دستمزد نیز برخوردار باشد. اما آیا این قضیه در سینمای ایران هم رعایت میشود؟ به زبان سادهتر: آیا بازیگران ما به اندازه دستمزدهایشان میارزند؟!
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- اکران آنلاین «مقیمان ناکجا» با بازی شهاب حسینی
- پخش مسابقه «پانتولیگ» با اجرای محمدرضا گلزار از امشب
- شهاب حسینی: میخواهم فیلمی اقتباسی از ساعدی بسازم
- «گناه فرشته» و داستان خون، عشق، عدالت
- شهاب حسینی، امیر آقایی و لادن مستوفی در «گناه فرشته»
- از هر که بگریزم ز خود راه گریزم نیست/ نگاهی به فیلم «مقیمان ناکجا»
- رهایی در اوهام/ نگاهی به فیلم «تفریق»
- تقلید زندگی/ نگاهی به فیلم «ارادتمند؛ نازنین بهاره تینا»
- سینما سیرک نیست /شهاب حسینی از تجربه کارگردانی «مقیمان ناکجا» می گوید
- «تفریق»؛ به علاوه باران
- صدور پروانه نمایش برای ۳۴ اثر غیرسینمایی
- «تفریق» مانی حقیقی قاچاق شد
- شهاب حسینی با «مقیمان ناکجا» به هنر و تجربه میآید
- ابد و صد روز/ نگاهی به فیلم «برادران لیلا»
- واکنشی به یک جایزه/ شهاب حسینی: روسیه متخاصم و متجاوز به خاک اوکراین است
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
آخرین ها
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی