سینماسینما، رخشان بنیاعتماد:
فیلم «در جستوجوی فریده» را بسیار دوست میدارم. چرایی این دوست داشتن را به دیده شدن فیلم در اکران وامیگذارم؛ که بیتردید بسیاری از مخاطبین، خود آن را درخواهند یافت و با من همعقیده خواهند شد. نقد و تحلیل فیلم هم که طبیعتا کار منتقدان است و نه من.
آنچه در این یادداشت به آن میپردازم، از نگاه فیلمسازی است که در طول حدود چهار دهه کار در سینما، شاهد اشتیاق بسیاری از جوانان برای ورود به سینما بوده است. در این میان تعدادی آمده و ماندهاند و وقتی به گذشته آشنایی با آنها برمیگردم و مسیر کاریشان را مرور میکنم، کموبیش وجوه مشترک مشخصی را در مورد آنان میبینم.
جدا از استعداد و خلاقیت، آنچه شخصا به آن بسیار بها میدهم و مسیر کاری خودم هم بوده، اراده فردی در پشتکار و حرکت آهسته و پیوسته، ارج نهادن بر تجربههایی هرچند کوچک، مغرور نشدن و سینما را به عنوان مقولهای جدی، برای خود سینما دنبال کردن است، نه صرفا وسیلهای برای رسیدن به بازتاب فریبنده آن و قدم زدن بر فرش قرمز جشنوارهها. البته این بدان معنا نیست که همه کسانی که نتوانستند در سینما ماندگار شوند، الزاما این ویژگیها را نداشتهاند، چراکه نقش موقعیت و فرصتهای مناسب را نمیتوان نادیده گرفت. اما تردید ندارم که ماندگاری در سینما بهآسانی و قضا قدری به دست نمیآید.
اسفند سال ۸۹ تماس تلفنی برای دعوت به داوری در هشتمین دوره جشنواره نهال دانشگاه هنر، شروع آشنایی من با آزاده موسوی و کوروش عطایی، دانشجویان دانشگاه هنر، بود. علیرغم اینکه در آن سالها داوری جشنوارههای دانشجویی و کوچک را با میل میپذیرفتم (برخلاف سالهای اخیر که مطلقا در فضای پر سوءتفاهم جشنوارههای کوچک و بزرگ، حاضر به این کار نیستم)، به دلیل درگیر بودن برای نوشتن فیلمنامه «قصهها» از قبول این پیشنهاد عذر خواستم و بیتعارف درخواست آنان برای دیداری حضوری را با بیمیلی قبول کردم. چراکه پافشاریها و اصرار در تحمیل درخواستها، بدون درنظر گرفتن شرایط و احترام به تمایل شخص مقابل برای حضور، مصاحبه و… بهشدت کلافهام میکند. شاید برخورد منطقی و حرفهای آنان در همان مکالمه تلفنی، دلیل دیدارمان شد.
در همان دیدار کوتاه با دو دانشجوی جوان روبهرو شدم که با تکلیف روشن نسبت به مسئولیتی که به عهده گرفته بودند، با اعتمادبهنفس و به دور از هیجانزدگی، با برنامهای مدون به شکلی حرفهای برای مذاکره آمده بودند. آزاده دبیر جشنواره بود و کوروش مدیر اجرایی. با وجود برنامه کاری فشرده من، مدیریت آنان در هماهنگی با بقیه اعضای داوری، امکان حضورم را فراهم کرد. در آن دوره کامبوزیا پرتوی، شهرام مکری، واروژ کریم مسیحی، حمید فرخنژاد، ابراهیم مختاری، بایرام فضلی و علیرضا گلپایگانی، استاد و مدیر گروه انیمیشن دانشگاه هنر، اعضای هیئت داوری بودند. تجربه دلچسبی بود؛ امکانات دانشجویی و آداب و رفتاری حرفهای از شروع تا پایان جشنواره.
بعد از آن زمان، دور و نزدیک در جریان کار آزاده و کوروش بودم. حرکتی آرام و پیوسته را در فیلمسازی ادامه دادند. با جمع دوستان دوره دانشجویی در کارهای یکدیگر مشارکت کردند، تجربه کردند و هنوز هم همین مسیر را ادامه میدهند.
در طول ساخت فیلم «از ایران یک جدایی» دریافتم که به عنوان دو فیلمساز جوان، نگاه تعریفشدهای به سینمای مستند دارند. پژوهش و طرح برایشان جدی است و بهخوبی میدانند که تا چه اندازه تمرکز و پیدا کردن زاویه نگاهی مشخص نسبت به موضوع، در فیلم مستند اهمیت دارد. فرق بین انبوه راشهای سرگردان و بیهدف را با رویکردی معین در ثبت واقعیت میشناسند.
از ابتدای تصمیم به ساخت فیلم «در جستوجوی فریده» در جریان کارشان بودم. موضوعی که سختی و پیچیدگیهای متعددی داشت؛ چه به لحاظ رویارویی با موقعیتی انسانی که پایانی غیرقابل پیشبینی داشت و چه به جهت تولید که فیلمبرداری در تهران، شهرستان و خارج از ایران نیاز به امکان مالی کافی داشت. گام به گام پیش رفتند. پژوهششان دقیق بود و طرح فیلمنامهشان روشن. بخش کوچکی از تنگنای اقتصادی پروژه را با ابتکار عمل تامین کردند و سرانجام فیلم با گروهی حرفهای در طول چهار سال ساخته شد.
فیلم «در جستوجوی فریده» بیشک ظرفیت اکران عمومی و استحقاق بهرهگیری از سالنهای سینما را بیشتر از بسیاری از تولیدات سینمایی دارد، ولی متاسفانه جدول انبوه فیلمهای در انتظار اکران، این فرصت را به این فیلم نداد.
اکران این فیلم در گروه هنر وتجربه، با سالنهای محدود این گروه، طبیعتا ظرفیت جذب مخاطب بالقوه این فیلم را نخواهد داشت، ولی با بهکارگیری تدابیری در جدول پخش و کمک به تبلیغات آن، میتوان تا حد ممکن در چهارچوب اکران گروه هنر و تجربه آن را تبدیل به نمونهای از الگوی فیلمِ پاسخگوی فرهنگی و اقتصادیِ هنر و تجربهای کرد
منبع: ماهنامه هنروتجربه
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- سفر، وطن و مادر/ نگاهی به مستند «در جستجوی فریده»
- تقدیر ویژه پالم اسپرینگز از فیلم کوتاه ایرانی
- روایت یا راوی؟/ درباره «در جستجوی فریده»
- از رازها تا دروغها/ نگاهی به فیلم «در جستجوی فریده»
- «در جستجوی فریده» بهترین فیلم مستند جشنواره زنان هرات
- واکنش سازندگان فیلم «در جستجوی فریده» به انتخاب این فیلم برای اسکار
- در جستوجوی ریشه/ نگاهی به فیلم «در جستجوی فریده»
- آن دورِ تروتازه و این نزدیکِ کم رمق/ نگاهی به فیلم «در جستجوی فریده»
- نمایش «در جستجوی فریده» در جشنواره ایتالیایی
- بازیابی هویتِ از دست رفته/ نگاهی به فیلم «در جستوجوی فریده»
- بحران هویت/ نگاهی به فیلم «در جستوجوی فریده»
- گفتوگو با آزاده موسوی و کوروش عطایی کارگردانان مستند «در جستوجوی فریده» / قصه یک سفر اودیسهوار
- هویت گمشده / نگاهی به فیلم «در جستوجوی فریده»
- سفر به ریشهها / نگاهی به فیلم «در جستوجوی فریده»
- مستندی که در سطح میماند / نگاهی به فیلم «در جستوجوی فریده»
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- ما درون خمره گیر افتادهایم/ نگاهی به آخرین اجرای اثر برجسته لوییجی پیراندللو در ایران
- «خواب مرد مرده» به صحنه میآید
- جایزه اصلی جشنواره سالونیکا به فیلمساز ایرانی رسید
- با نمایش ۱۰ روزه؛ «تلماسه ۲» نیم میلیارد دلاری شد/ پیشی گرفتن از فیلم نخست
- فوت فیلمنامهنویس «سخنرانی پادشاه»/ دیوید سیدلر درگذشت
- فصل سوم «داستانهای فوتبال» به آنتن شبکه ورزش میرسد
- رشید کاکاوند راوی «مجنون آن لیلی» شد
- آغاز حراج نوروزی شمارههای رند همراه اول
- با ۸۰ سال تولید فیلم و سریال؛ آتش یک استودیوی قدیمی در قاهره را از بین برد
- با ۸ و نیم دور چرخیدن دور خود؛ فیلم رایان گاسلینگ رکورد گینس را شکست/ برای تعداد معلق خوردن ماشین
- اکران آنلاین «ویلای ساحلی» و ۲ فیلم دیگر
- هدیه نوروزی سوینا؛ انتشار نسخه ویژه نابینایان «پدرخوانده» با صدای پیمان معادی
- در هشتمین جشنواره ملی نوآوری برتر ایرانی؛ محصول «اعطای اعتبار با توثیق سیمکارت» نوآور معرفی شد
- در پی بالا رفتن اجاره بها؛ سینماهای خیابان شانزهلیزه بسته میشوند
- صدور ۱۷ پروانه ساخت غیر سینمایی
- آغاز اکران آنلاین «کاپیتان من» در نمایش خانگی
- چند تماشاگر برای فیلمهای نوروزی به سینما رفتند؟
- ۵ انیمیشن ایرانی در اسپانیا نمایش داده میشود
- لباس پارتیتور و گردنبند «پروین» به موزه سینما اهدا شد
- مستند مرکز گسترش در اکران نوروزی یک پلتفرم/ از کیارستمی تا رزاقکریمی
- یادداشت بلومبرگ بر سریال «شکوفههای شانگهای»/ اولین سریال تلویزیونی وونگ کار وای، نوستالژی دهه نود
- لیندا کیانی و آرمین رحیمیان بازیگران «ماه پنهان» شدند
- کنارهگیری آگنیشکا هالند؛ ژولیت بینوش ریاست آکادمی فیلم اروپا را بر عهده میگیرد
- دعوت هندیها از اصغر فرهادی
- گزارش مراسم رونمائی از کتاب «دندان گرگ»/ یک داستان حماسی شهری
- میراث پدر/ نگاهی به فیلم «شطرنج باد»
- با حکم دادگاه؛ «قهرمانِ» فرهادی تبرئه شد
- آغاز پویش مردمی همراه اول برای کمک به سیلزدگان سیستانوبلوچستان
- یک رکورد دیگر برای «تمساح خونی»؛ ۱۱.۵میلیارد فروش در ۷ روز
- اکران «اتاق فرار» در ۱۱ شهر