به روال معمول خودم، تصمیم ندارم درباره نمایشهای متوسط یا زیر متوسطی که میبینم چیزی بنویسم. در شرایط این روزهای تئاتر ما شاید یک نمایش با همه سختیها و گرفتاریهایی که دارد و زحماتی که عواملش برایش متحمل میشوند، مستحق این نباشد که کسی توصیه به ندیدنش کند یا چیزی شبیه این. این روزها که اقبال تماشاگران به تئاتر دیدن بیشتر شده و اوضاع اقتصادی تئاتر دارد تکانی میخورد، شاید نگاههای تند انتقادی، کمی غیرمنصفانه بهنظر برسد.
اما در کنار اجراهای خوب و قابل دفاع، گاهی نمایشهایی در سالنهای معتبر میبینی که احساس میکنی کل ماجرا دارد به بیراهه میرود و اغماض و تسامح و سکوت، به این انحراف کمک میکند.
شاید افزایش کمیت سالنها و تعداد نمایشها کمکم دارد به قربانی شدن کیفیت میانجامد و این آسیب بزرگی است.
افزایش سریع تعداد سالنهای نمایش و تماشاخانهها اگر به رقابت مثبت و میدان یافتن جوانان مستعد و خلاق و نهایتا افزایش کیفیت بینجامد مفید و قابل دفاع است ولی اگر منجر به افت کیفیت نمایشها و گسترش سیستم بسازبفروشی و بزن دررویی شود، بسیار آسیبزاست.
کارهایی با متنهای ضعیف، اجراهای بد و ناپخته (که داد میزند کل جلسات تمرین به ۲۰ نرسیده)، بازیهای خام و کارگردانی نشده، سادهگیری در صحنه و لباس و نور و … چرا باید اجازه اجرا بگیرد؟ پس جایگاه کنترل کیفی کجاست؟ فقط این شرط که نمایشی مشکل ممیزی نداشته باشد، برای اجرا رفتن آن کافی است؟ یا وجود یکی دو چهره صاحبنام در میان بازیگران کفایت میکند؟ یا وجود یک تهیه کننده و سرمایه گذار؟
بله. تئاتر هم مثل سینما به مخاطب نیازمند است. به یک بخش تجاری هم احتیاج دارد. ولی از یاد نبریم، تئاتر هنری است که وجه اندیشگی در آن به شدت پررنگ است. اگر وجه عامه پسند این هنر در کنار سطحی گرایی قرار بگیرد و وجه غالب هنر نمایش را تشکیل دهد، بحران ماهوی در تئاتر رخ خواهد داد. تئاتر در واقع بیش از آنکه موظف باشد مخاطبان عام و انبوه را راضی کند، باید سطح سواد بصری، زیبایی شناسی و سطح سلیقه و شناخت مخاطبش را ارتقا دهد و قطعا بیش از برخی هنرها با تفکر و اندیشه سروکار دارد.
اما در حال حاضر برخی از آثار بطور مشخص، باعجله و بدون تمرین کافی روی صحنه رفتهاند، آشکارا پروسه ناقصی را طی کردهاند و هنوز به “نمایش” تبدیل نشدهاند که قابلیت اجرا روی صحنه را پیدا کنند. برخی آثار روی صحنه، اصولا از ضعفهای اساسی در متن و کارگردانی رنج میبرند و در سطح کارهای دبیرستانی باقی ماندهاند. شاید بشود در سهلگیرانه ترین حالت گفت که اینگونه نمایشها مناسب تماشاخانهها و تالارهای اصلی و مهم تئاتر ما نیستند.
کاش سالنهای نمایش- چه خصوصی و چه دولتی- جدا از توجه به گیشه و درآمد، کمی هم سختگیر باشند و به کیفیت آثار و طبعا اعتبار تماشاخانهشان اهمیت بدهند. گیشه، همه چیز نیست. بیشک رعایت یک کف استاندارد کیفی قابل قبول، باید از مهمترین اصول هر مجموعه نمایشی باشد. تماشاخانه خوب، وکیل مدافع تماشاگر است و میتواند با سختگیری روی استاندارد کیفی آثار، به معتمد او هم بدل شود. یقینا سهلگیری روی کیفیت، به تدریج اعتماد مخاطبان را از کلیت یک تماشاخانه سلب خواهد کرد.
روزنامه ایران
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- دوربین فرانسوی در جشنواره مستند کانادا
- در گفتوگوی کیوان کثیریان با بهنام بهزادی و مجید بزرگر مطرح شد/ پروانه ساخت دیگر موضوعیت ندارد
- نسخه ویژه نابینایان «درخت زندگی» منتشر میشود
- هشدار به سانسور در عصر هوش مصنوعی/ میزگردی با حضور کیوان کثیریان، شهرام مکری و حسام سلامت
- در نمایش و تحلیل «دوربین فرانسوی» مطرح شد؛ کثیریان: یک مستند «راشومون»وار/ ضرابینسب: فیلمی بازیگوش و سرخوشانه
- استحاله جامعه از هم گسیخته/ نگاهی به رویداد «کرگدن خوانی»
- رویداد «کرگدن خوانی» تمدید شد
- رویداد «کرگدن خوانی» / گزارش تصویری
- کرگدنها به خانه هنرمندان میآیند
- بررسی تصویر زن در سینما در یک مناظره؛ زن ایرانی قربانی نگاه سیاستزده در سینما/ نگاه ملی فریب است؟
- بازنده این بازی متأسفانه اصغر فرهادی بود
- سینمای اشغال شده
- سینمای ایران؛ دگرگونی یا ویرانی؟/ جیرانی، عسگرپور، کثیریان و فرشباف از آینده فیلمسازی میگویند
- چرا ساختن سریال «موسی» برای جمهوری اسلامی اینقدر مهم است؟!/ درباره پروژه هزاران میلیاردی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت محمد حقیقت؛ چه کسی به نخل طلا نزدیک میشود؟/ درباره فیلم اول کارگردان زن فرانسوی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- الهه گودرزی داور جشنواره بینالمللی فیلم زنان بیروت شد
آخرین ها
- «استودیو جیبلی ژاپن» برنده دومین نخل طلای افتخاری جشنواره کن
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- معرفی داوران دو بخش مستند و نماهنگ جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای پنج فیلمنامه
- اکران آنلاین غیرمنصفانه و ناعادلانه است/ چرا «کاپیتان» قربانی شد؟
- محمد یغمایی با «شورش ذهن» به عمارت نوفل لوشاتو میآید
- محصول ۵۲ میلیون دلاری سینمای کره؛ ورنر هرتسوگ صداپیشه انیمیشن بونگ جونهو میشود
- قهرمانی مقتدرانه تیم ملی کشتی فرنگی در رقابتهای آسیایی با حمایت همراه اول
- «مجنون آن لیلی» هفته آینده روی صحنه میرود
- اولین حضور بینالمللی «چوپان» در یک جشنواره آلمانی
- بزرگداشت اصغر فرهادی در جشنواره کلمبیایی
- فیلمهای ۱۵ روز سینماگران کن معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در این بخش
- داوران بخش فیلمهای داستانی کوتاه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی معرفی شدند
- «آنیتا، گمشده در اخبار» بهترین انیمیشن کوتاه کلیولند شد/ واجد شرایط رقابت در اسکار
- در چهل و دومین دوره؛ «انگشت طلا» ۶ جایزه از جوایز فیلم هنگکنگ را برد
- مرور آثار داریوش مهرجویی در مسکو
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- نگاهی به مینی سریال رژیم
- چرا فیلمهای نوستالژی دهه شصتی همچنان محبوب هستند؟
- نیکی مظفری و بهنام شرفی همبازی شدند/ رونمایی از پوستر نمایش «مرگ با طعم نسکافه»
- راهیابی«پیچ تاریخی» به جشنواره بینالمللی فیلم مسکو
- ساخت مستند فرمانده لوطی ها آغاز شد
- اکران «قویدل» در هنر و تجربه
- «نگین سیاه» محمدعلی سجادی بهترین انیمیشن جشنواره سنتمونیکا شد
- والتر هیل با یک فیلم نوآر برمیگردد/ ادامه بزن بزن در ۸۴ سالگی
- سینمای ایران مسافر کره جنوبی شد
- استخدام ۳ قهرمان کشتی کشور در همراه اول
- «بعد از رفتن» و «روایت ناتمام سیما» مسافر مسکو شدند
- تمرینات فشرده «مجنون آن لیلی» ادامه دارد
- مراسم بزرگداشت کیومرث پوراحمد در خانه سینما