شبکههای اجتماعی باوجود همه امتیازات و محاسنشان طبیعتا آسیبهایی هم داشتهاند. شاید بیشترین آسیب را رسانههای رسمی و قانونی از تحولات سریع فضای مجازی تحمل کردهاند و عملا از رونق افتادهاند. از یکسو دیگر هیچ خبر و رویدادی نیست که پنهان بماند. همه از همهچیز در کوتاهترین زمان باخبر میشوند و این به تسریع روند اطلاعرسانی و تسهیل فرایند آگاهسازی عمومی میانجامد.
اما از طرف دیگر، اینکه اخبار بدون کنترل صحت، از سوی هر شخصی به اشتراک گذاشته میشوند، بهطورقطع بر تعداد اخبار کذب میافزاید و مخاطبان این شبکهها را گمراه میکند. فضای مجازی پر است از اطلاعات و اخباری که بیآنکه کسی به تبعات انتشارشان فکر کند، پخشوپلا میشوند و گاه از سوی برخی مخاطبان مورد استناد هم قرار میگیرند.
قدیمترها مردم عادت کرده بودند، هرآنچه را از تلویزیون یا روزنامهها میشنوند و میخوانند، صحیح و قرین واقعیت بدانند. کسی که میخواست ادعایش را به کسی اثبات کند، میگفت تلویزیون گفته یا توی روزنامه نوشته بود؛ ولی حالا چه؟ اگر قرار باشد کسی بگوید فلان اطلاعات را از تلگرام یا سایر فضاهای مجازی خوانده، خود شما صحتش را دربست میپذیرید؟ بهگمانم مهمترین لطمه فضای مجازی به رسانهها، کمکردن حساسیتهای مفید اهل رسانه و فروریختن اعتماد بالای عمومی و اعتبار رسانهها بود. البته طبیعتا مقصودم چرخش اطلاعات صحیح غیررسمی و روشنگر نیست که فضای رسانهای رسمی از انتشار آنها یا امتناع میکند یا اجازه انتشارش را ندارد. اینها اتفاقا از مزایای انکارناپذیر فضای مجازی است. رسانههای رسمی معطوف به قدرت مثل صداوسیما در سالیان اخیر آنقدر در انتشار اخبار، گزینشی عمل کردند و گاه آنقدر دست رسانههای خصوصی یا اندکی خصوصی را بستند که مردم را نسبت به صحت یا کمال اخبار رسانه مشکوک و گاه ناامید کردند و به رسانههای دیگر نظیر ماهوارهها روی آوردند.
با شیوع فضاهای مجازی این نیز به سایر منابع خبری افزوده شد و عملا منابع داخلی از سکه افتادند. ولی این چیز زیادی را در اصل ماجرا عوض نمیکند. خبرهای مداوم و کذب مرگ بازیگران و چهرهها که دستبهدست میچرخد، انواع اخبار مغلوط و ناقص، شایعات بیاساس و جنجالی، کمهزینهشدن تهمت و دروغ و افترا و عقدهگشاییهای شخصی، ورود به حریم شخصی افراد، رواج بیاخلاقی و… از جمله مواردی است که به جزء لاینفک فضای مجازی بدل شده است. اینکه عکسها و ویدئوهای کذب و نامربوط که به وقایع و اخبار دیگر ربط داده میشوند، عکسها و تصاویر قدیمی به وقایع تازه، بهعنوان سند الصاق میشوند و… نیز از دیگر موارد جعلیات در فضای مجازیاند.
این نکته که هر فرد غیرمتخصص احساس میکند یک رسانه است و فراگیربودنش را هم تعداد فالوئرها و ممبرها و لایکها تعیین میکند، یک آسیب جدی است. کار رسانه مثل هر شغل و حرفه دیگری اصول و قواعد خودش را دارد. صحت، دقت و تخصص در کنار سرعت قرار میگیرند تا یک رسانه بتواند نزد مخاطبانش اعتباری کسب کند، ولی کمهزینهبودن همهچیز در فضای مجازی به هرکسی این امکان را میدهد که گمان کند بینیاز از تمام اینها میتواند خودش یک رسانه پرنفوذ داشته باشد. فقط کافیست به لطایفالحیل آمار ممبر و فالوئر را افزایش دهد.
غمانگیزتر آنکه گاه رسانههای رسمی کشور از برخی اخبار کذب و بیاساس که مثلا در یک کانال تلگرامی مجهولالهویه با زیر یکصد عضو منتشر شده استفاده میکنند و شأن خود را تا این اندازه تقلیل میدهند. طبعا اعتبار منبع خبر نیز در کار رسانه تعیینکننده و حیاتی است و متأسفانه این حساسیتها نیز به طرز قابلملاحظهای کاهش جدی یافته است. فضای مجازی یک فرصت بسیار مهم است، به شرطی که تهدیدهای خردکنندهاش را جدی بگیریم.
روزنامه شرق
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد؛ هنرمند اگر جهانبینی داشته باشد خفه نخواهد شد
- دوربین فرانسوی در جشنواره مستند کانادا
- در گفتوگوی کیوان کثیریان با بهنام بهزادی و مجید بزرگر مطرح شد/ پروانه ساخت دیگر موضوعیت ندارد
- در گفتوگوی کیوان کثیریان، امیر اثباتی و عباس عبدی مطرح شد: سینماگران حق دارند به صورت فردی برای یک نامزد تبلیغ کنند |
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد: در حال برگشتن به دهه ۶۰ هستیم که زور میزدند سینما را گلخانهای کنند/ منطق دوستان این است که میخواهند بهزور خودشان را دیکته کنند
- نسخه ویژه نابینایان «درخت زندگی» منتشر میشود
- گفتوگوی کیوان کثیریان با همایون اسعدیان و سعید عقیقی در برنامه «خط فرضی»: عدهای دوست ندارند چهره واقعی جامعه را در سینما ببینند/ معاصر بودن از دموکراسی و احترام به حق دیگران میآید
- آنچه در سینما خطرآفرین بوده سانسور عقیده است/ در سینما گرهی افتاده که مدام هم کور میشود/ هیچکس نمیتواند زنان را از تاریخ سینما حذف کند
- هشدار به سانسور در عصر هوش مصنوعی/ میزگردی با حضور کیوان کثیریان، شهرام مکری و حسام سلامت
- در برنامه «خط فرضی» مطرح شد: حکومتهایی که خودشان را متولی حقیقت میدانند خطرناکترین دولتها هستند
- در نمایش و تحلیل «دوربین فرانسوی» مطرح شد؛ کثیریان: یک مستند «راشومون»وار/ ضرابینسب: فیلمی بازیگوش و سرخوشانه
- استحاله جامعه از هم گسیخته/ نگاهی به رویداد «کرگدن خوانی»
- رویداد «کرگدن خوانی» تمدید شد
- رویداد «کرگدن خوانی» / گزارش تصویری
- کرگدنها به خانه هنرمندان میآیند
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- احیای ناپلئون در کن/ نخستین نمایش جهانی نسخه ترمیمشده «ناپلئون به روایت ابل گانس» در جشنواره
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
آخرین ها
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود
- انتشار پوستر «آن دو» با تصویری از لحظه شهادت کاراکتر اصلی
- دبیر هفتمین دوره جایزه پژوهش سال سینمای ایران منصوب شد
- صدور پروانه ساخت غیرسینمایی برای ۴ فیلم کوتاه داستانی
- ادامه اجرای «سهخواهر» در تالار مولوی
- یک واقعگرای بیرحم؛ دل تورو درباره میازاکی چه نوشت؟/ سینماییهای فهرست تایم ۲۰۲۴
- راهیابی ۳ فیلم کانون به جشنواره بینالمللی کودکان لکنوی هند
- تمدید فراخوان دومین جشنواره ایده تا محصول صنعت ارتباطات
- فراخوان تأمینکنندگان گوشی همراه
- «هیس» در فستیوال «روسکایا کلاسیکا» روی صحنه میرود
- کنایه کارگردان «آپاراتچی» به تبعات استفاده نکردن از تبلیغات ماهوارهای
- «گالیله» با ۳ اجرا ۳۰۰ میلیون فروخت
- کیانو ریوز در فیلم جدید روبن اوستلوند بازی میکند