هفته گذشته غلامعلی حدادعادل میهمان برنامه خندوانه شد و درباره کلمات جایگزینی که به فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی نسبت داده میشود، گفت نمیدانم کدام حرام لقمهای واژه کش لقمه را ساخته است.
اما رامین ناصرنصیر از بازیگران سینما و تلویزیون که در برنامه «جنگ ۷۷» و در آیتمی این واژه را به کار برده است، با نوشتن متنی در صفحه اینستاگرامش گفته که مبدع این واژه خود اوست:
«در باب در فشانی جناب حداد عادل در برنامه خندوانه ظاهرا چند شب پیش جناب آقای دکتر غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان فارسی، مهمان برنامه “خندوانه” بوده اند. من این برنامه را ندیدم، اما شنیده ام که هنگامی که به واژه معادل “کش لقمه” برای کلمه “پیتزا” اشاره میشود، ایشان برای چندمین بار تاکید میکنند “کش لقمه” واژه مصوب فرهنگستان زبان نیست، بلکه توسط یک ” حرام لقمه” در جامعه رواج داده شده است!
قضاوت درباره اینکه آیا مخاطب قرار دادن سایرین با عنوان “حرام لقمه” زیبنده ی رئیس فرهنگستان زبان است یا خیر ( آنهم رئیس فرهنگستانی که داعیه ی فرهنگ و ادب دارد و سودای ریاست جمهوری!) را به افکار عمومی وامیگذارم، اما لازم است اشاره کنم حرام لقمه ی مورد نظر جناب حداد اینجانب هستم و واژه ی “کش لقمه” اول بار در یکی از برنامه های جنگ ۷۷ ابداع و عنوان شد. در بخشی از این برنامه من نقش ادیبی را بازی میکردم که با لحن و زبانی پر طمطراق به بحث درباره ی موضوعات ادبی میپردازد و برای تعدادی از واژگان بیگانه معادل فارسی برمیگزیند. چون بسیاری از واژگان معادل مصوب فرهنگستان آنچنان ثقیل و دور از ذهن بود که اسباب شوخی و لطیفه سازی مردم میگردید، این بخش از برنامه به سرعت مورد توجه مخاطبان قرار گرفت.
هنوز بعد از گذشت ۱۷ سال بسیاری از مردم در برخوردهای روزمره در کوچه و خیابان یکی دو واژه ی معادل را که در خاطر دارند بازگو مینمایند: واژگانی مثل ” دمش گرم” برای ” سشوار” ، ” دورگو” برای “تلفن” ، “می بینمت” برای “آی سی یو” ، و البته “کش لقمه” برای “پیتزا” ! البته در این بین واژه ی “کش لقمه” آنچنان به سرعت در افواه نفوذ کرد که امروزه بعضی ها گمان میکنند این واژه واقعا توسط فرهنگستان انتخاب شده و احتمالا همین مساله آنچنان خشم جناب عادل را برانگیخته که مهار زبان را از کف داده و واضع آن را “حرام لقمه” خطاب کرده است.
اما شاید بهتر بود ایشان بجای پرخاش لحظه ای می اندیشیدند که چرا بسیاری از واژگان برساخته ی ایشان و دوستانشان، نظیر رایانه، پیامک، چرخبال، دورنگار و … پس از سالها استفاده ی دستوری در رسانه های عمومی هنوز جایی میان مردم نیافته، اما “کش لقمه” که فقط یکبار به گوش مخاطب رسیده پس از اینهمه سال هنوز در افواه رایج است؟ از همین قیاس ساده میتوان دریافت فرهنگستان در تلاش دیرسالش برای واژه سازی با چه شکست تلخی مواجه بوده. پذیرش این شکست و جبران آن صد چندان بهتر از واکنش خشم آلود و حرام لقمه خطاب کردن دیگران است. قضاوت اینکه لقمه حرام سر سفره چه کسی یافت میشود را به استنباط مردم و داوری خدا وامیگذرم.»
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- سرنوشت «کلاه قرمزی» در انتظار «جناب خان»؟
- آینده مبهم «خندوانه» از نگاه رامبد جوان
- تلویزیونی که مهرهسوزی میداند
- رامبد جوان و پله فوتبالیست افسانهای
- تلویزیون و ضرورتِ پایبندی به «نقشه راه» روشن
- بازگشت «خندوانه» به تلویزیون از عید فطر
- اعتراض سازندگان «مرد بازنده» به صدا و سیما
- فینالیستهای خندانندهشو۳ مشخص شدند
- تخریب حمامی تاریخی توسط سازندگان یک سریال تلویزیونی
- بازگشت جنابخان از پنجشنبه به «خندوانه»
- فصل جدید همکاری سینما و تلویزیون با تشکیل کارگروه مشترک
- اشتباهی که موجب انتقاد از «زوجینو» شد
- پخش منتخب آثار زندهیاد پرویز پورحسینی از شبکه نمایش
- یک استاد دانشگاه : خنداندن درخندوانه بسیار تصنعی است/خندوانه در این سالیان رقیب خوب نداشته
- فصل هشتم «خندوانه» در راه است + تیزر
نظر شما
پربازدیدترین ها
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- کارگردان کانادایی که عاشق فرهنگ ایران شد/ ماتیو رانکین: از سینمای ایران تاثیر گرفتهام
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
آخرین ها
- نکوداشت اکبر زنجانپور در نوزدهمین «شب کارگردان»
- حضور همراه اول در بزرگترین نمایشگاه فناوری ترکیه
- معرفی همراه اول بهعنوان کارفرمای برتر سلامتمحور
- «در سایه سرو» از جشنواره ایتالیایی جایزه گرفت
- فیلم ایرانی نامزد قدیمیترین جایزه سینمایی اروپا شد
- کیوسکهای دیجیتال نخستین اپراتور سلامت کشور رونمایی و نصب شد
- تحلیل رسانههای فرانسوی از حضور فیلم رسولاف در بخش مسابقه کن/ یک انتخاب سیاسی
- فیلمهای «رکوردزن» و زنگ خطر برای آینده این سینمای محترم!
- «هواخوری» روی صحنه میرود
- تمدید مهلت شرکت در جشنواره «خیمه شب بازی»
- سینماسینما/ گفتوگو با کن لوچ درباره «بلوط پیر» و دیگر چیزها/ امید، فعالیتی سیاسی است
- نسخه ویژه نابینایان «همسر» با صدای مسعود فروتن منتشر میشود
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- آغاز ثبتنام دهمین دوره کارآموزی همراه اول
- تتلو در دادگاه: عذرخواهی میکنم
- مستانه مهاجر داور جشنواره الجزایر شد
- فیلم ترنس مالیک به جشنواره کن نرسید/ لیلا حاتمی با مریم مجدلیه به ونیز میرود؟
- «آقای قاضی» به شبکه دو میآید
- واکنشها به گفتگوی عضو هیئت مدیره نماوا/ شورای صیانت خانه سینمای ایران بررسی میکند
- محمد رسولاف با «دانه انجیر مقدس» به کن باز میگردد
- بستههای همراه اول ویژه حج ۱۴۰۳ اعلام شد
- چرا «سرزمین مادری» فعلا متوقف است؟
- اکران «همسایه شما، زهره» در هنر و تجربه/ پوستر فیلم رونمایی شد
- کمال تبریزی به دبیری جشنواره فیلم اقوام ایرانی نرسید
- معرفی نامزدهای دومین جشنواره «عروسکخونه»
- «ایستاده با گرگ» نامزد دریافت جایزه از جشنواره دهلی نو شد
- کیلین مورفی، بهترین بازیگر مرد آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند/ پیروزی «اوپنهایمر» کامل شد
- شمشیرها برق میزنند/ نگاهی به فیلم «شوگان»
- اردیبهشتِ تئاتر شهرزاد با سه نمایش
- مستندی از «حمید سهیلی» در موزه سینما نمایش داده میشود