سیدرضا میرکریمی با تاکید بر اینکه از جشنواره امسال جهانی فجر رضایت دارد، گفت: من اهل ناز کردن و ناتمام رها کردن کاری نیستم اما با توجه به سختی‌های زیاد این دوره، اگر در آینده شرایط طوری باشد که از نتیجه کارم نتوانم راضی باشم مدیریت جشنواره را کنار می‌گذارم.
به گزارش سینماسینما، این کارگردان سینما امسال برای چهارمین سال پیاپی دبیری جشنواره جهانی فیلم فجر را برعهده داشت. با وجود شرایط سخت اقتصادی دولت و تحریم‌هایی که بر حضور مهمانان خارجی هم تأثیر داشت، سی و هفتمین دوره این جشنواره برای پنجمین بار جدا از بخش ملی در اردیبهشت‌ماه برگزار شد.
این جشنواره همانند سال‌های گذشته هنوز موافقان و مخالفان سرسختی دارد که یا خواهان ادغام جشنواره با بخش ملی در بهمن‌ماه هستند یا بر ادامه آن با همین روند تاکید دارند. البته میرکریمی اعتقاد دارد امسال میزان مخالفت‌ها و انتقادها نسبت به سال‌های قبل بسیار کمتر شده است.
او در گفت‌وگویی با ایسنا، به بعضی حرف و حدیث‌ها و انتقادهای این دوره پاسخ داد و از وضعیت و شرایط خود برای ادامه این مسئولیت در جشنواره جهانی فجر نیز صحبت کرد.
خوشحالم که مشکلات جلوی روند صعودی جشنواره را نگرفت
دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر ابتدا در پاسخ به اینکه در آخرین روز جشنواره و طبق روال مصاحبه‌های قبلی ایسنا هر سال در چنین روزی (پایان جشنواره) حال و هوای خوبی از برگزاری جشنواره داشته و آیا امسال هم در پایان چهارمین دوره همان حس را دارد؟ بیان کرد: تیم اجرایی جشنواره امسال در مقایسه با سال‌های قبل آماده‌تر، کارکشته‌تر و باتجربه‌تر بود و سعی کرده بود نواقص سال‌های قبل را هم برطرف کند، ولی شرایط بیرونی که در اختیار ما نبود، خیلی سخت‌تر از سال‌های قبل شد، مثل بحث تحریم‌ها و مسائل اقتصادی و بسیاری از مشکلاتی که می‌توانست باعث ناامیدی شود تا نتوانیم جشنواره را در عیار سال قبل برگزار کنیم. با این حال الان باید بگویم خیلی خوشحالم از اینکه هیچ‌کدام از این مشکلات نتوانست جلو این روند رو به صعود جشنواره جهانی فجر را بگیرد، چون امسال به لحاظ آماری بیشترین استقبال را از طرف مخاطبان نسبت به تمام دوره‌های قبل داشتیم.
او در ادامه گفت: همچنین به گفته اکثر منتقدان و اعضای باشگاه کیفیت و جذابیت فیلم‌ها مطلوبیت بالاتری نسبت به سال‌های قبل داشت و سطح علمی کارگاه‌هایی که برگزار شد با سال‌های قبل قابل مقایسه نبود به طوری که از سوی حرفه‌ای‌های سینما بسیار تحسین شد. علاوه بر اینها، سطح شهر در بخش‌هایی درگیر جشنواره شد و با همکاری شهرداری تهران تلاش شد روح سینما در شهر جریان داشته باشد.
میرکریمی با اشاره به برپایی غرورانگیز نمایشگاهی از توانمندی‌های فنی و تکنولوژی شرکت‌های ایرانی برای اولین‌بار و در نیمه دوم جشنواره که نشان می‌دهد قابلیت بازاریابی حداقل در سطح منطقه در آسیا را قطعاً داریم، اضافه کرد: وقتی تمام اینها را با هم جمع می‌زنم به نظرم خیلی کارنامه پربار و راضی‌کننده‌ای است. من به عنوان یک فیلم‌ساز یاد گرفته‌ام وقتی فیلم می‌سازم اول خودم از کاری که انجام می‌دهم راضی باشم و این از همه چیز برایم مهم‌تر است. الان هم خیلی از کار خودم و همکارانم و اتفاقی که در جشنواره افتاد، از همکاری‌ای که اهالی سینما با ما داشتند و نیز شور و نشاط مردم راضی هستم.
او در پاسخ به اینکه اگرچه طبق آمار جشنواره حضور هواداران و مردم بیشتر بوده اما به نظر می‌رسد امسال حال و هوای جشنواره کمی متفاوت‌تر بود و حتی به گفته بعضی از حاضران در جشنواره و همچنین بعضی اهالی رسانه جشنواره امسال خلوت‌تر بود و اینکه آیا شرایط اقتصادی و اجتماعی در این موضوع دخیل بوده است؟ اظهار کرد: به نظرم حتماً شرایط اجتماعی در رویدادی که در یک شهر اتفاق می‌افتد تأثیر می‌گذارد و من اصلاً این را انکار نمی‌کنم اما در مورد میزان استقبال با این نظرها موافق نیستم، چون آمار ما چیز دیگری می‌گوید.
امسال بیشترین استقبال را در عمر جشنواره بین‌المللی فجر داشتیم
دبیر جشنواره گفت: آمارها نشان می‌دهد اتفاقاً امسال ما بیشترین حد استقبال را در طول عمر این جشنواره بین‌المللی داشتیم یعنی حتی زمانی که بخش جهانی با جشنواره ملی یکی بود این حجم از استقبال از فیلم‌های خارجی تا به حال مشاهده نشده بود. بنابراین اگر ازدحام جلو سالن‌ها کم است به این دلیل بوده که ما از سال قبل عیب‌یابی کردیم و مثلاً فواصل بین سانس‌ها را که ۱۰ دقیقه بود به ۲۵ دقیقه رساندیم چون زمان کافی بین تخلیه سالن و ورود جدید وجود نداشت. این کار طبق یک بررسی کارشناسی انجام شد و نتیجه این بود که ازدحام را به ندرت می‌دیدیم؛ ولی وقتی وارد سالن‌ها می‌شدیم همگی پر بودند. ما در واقع زحمت مخاطبان را کمتر کردیم تا بتوانند راحت‌تر و تعداد بیشتری فیلم ببینند و وقت‌شان در صف تلف نشود. این یک راه کنترل ترافیک بود تا فضای داخل کاخ جشنواره پذیرای تعداد بیشتری تماشاگر باشد چرا که وقتی حجم حضور افراد در کوریدورها و فضای کلی کاخ زیاد باشد نمی‌توانیم پذیرای تعداد بیشتری باشیم.
او یادآور شد: این را هم نباید فراموش کرد که در روزهای ابتدایی جشنواره چند روز تعطیلی بود و همین سبب شد مردمی که سفر نرفته بودند به جشنواره بیایند و برخی از هنرمندان و چهره‌های شناخته‌شده سینما هم چون احتمالاً سفر بودند به جشنواره نرسیدند.
سیستم بلیت‌فروشی باگ ندارد
میرکریمی در پاسخ به اینکه آیا سیستم تهیه بلیت در محل برگزاری جشنواره را تغییر می‌دهد یا خیر، چون مشکلاتی بویژه برای اهالی رسانه وجود داشت؟ گفت: سیستم بلیت باگ ندارد ولی مشکل ما حجم تقاضاها است که با تعداد صندلی‌ها هم‌خوانی ندارد. چهار سال پیش که این مسئولیت را قبول کردم همه نگران بودند که چگونه می‌خواهیم سالن‌ها را با فیلم خارجی پر کنیم و عملاً نگران این بودند که استقبال نشود، حتی بعضی با بی‌انصافی می‌نوشتند که اینجا به مردم غذا می‌دهند تا به تماشای فیلم بروند ولی باز هم آنها نمی‌روند، اما الان برعکس است و تعداد کسانی که می‌خواهند اینها را ببینند زیادند و اعتراض هم می‌کنند که تا زمان فروش بلیت باز می‌شود در مدت کمتر از یک ساعت تمام صندلی‌ها رزرو می‌شود و این مشکلی نیست که جشنواره به تنهایی بتواند آن را حل کند.
او تاکید کرد: این مسئله‌ای است که از چند سال قبل مطرح کرده‌ام و شهرداری و ارگان‌های دیگر باید یک کاخ مناسب جشنواره طراحی کنند. وقتی ما حقوق پخش فیلم‌ها را برای سه نمایش می‌گیریم مشخص نیست که هر کدام در چه سالن‌هایی و با چه ظرفیتی هستند. ما مجبوریم سه بار نمایشی را که تمام هزینه‌هایش را هم پرداخت کرده‌ایم در سالن‌های ۱۶۰ تا ۲۰۰ نفر و نهایتاً یک سالن ۳۰۰ نفری انجام دهیم و طبیعی است این میزان به اندازه درخواستی که الان برای جشنواره پیش آمده پاسخگو نیست.
او در پاسخ به اینکه آیا حضور شهردار تهران منجر به یک قول جدی نشده است؟ افزود: وعده‌های زیادی قبلاً هم داده شده ولی به نظرم آقای حناچی مدیر اجرایی است، چون معمار هستند و نگاه مهندسی ندارند و در واقع سابقه فرهنگی نگاه‌شان خیلی بیشتر است. امیدوارم صحبت‌های اولیه که صورت گرفته منجر به یک اتفاق اجرایی و عملی شود، ولی در همین حد که ایشان از جشنواره حمایت کرد آن هم در شرایط سخت اقتصادی و در کنار وزارت ارشاد ایستاد جای تقدیر دارد و البته از آقای آذری جهرمی، وزیر ارتباطات هم اسم می‌برم که پیگیر برگزاری خوب جشنواره بودند.
بازار جشنواره امسال خیلی موفق بود
ادامه این گفت‌وگو به بخش بازار جشنواره اختصاص داشت که میرکریمی در پاسخ به اینکه با توجه به شرایط اقتصادی‌ای که بر فعالیت برخی کمپانی‌های ایرانی اثر داشته، چرا مدیر بازار تغییر کرده بود بویژه آنکه نوک پیکان برخی انتقادها به همین مسئله برمی‌گشت؟ بیان کرد: آقای یادگاری فقط یک دوره مدیر بازار بودند و به دلیل مسئولیت‌های سنگینی که داشتند انصراف دادند. من هم خیلی اصرار کردم که ایشان بماند چون خیلی قائل به تغییر مدیریت نیستم و تغییرات کلی‌ام هم خیلی کم بوده است، درواقع هر سال یک تجربه انباشته برای خود داریم که هم هزینه‌های ما را کم و هم مدیریت‌مان را تسهیل می‌کند. من به دنبال فردی جوان، پرانرژی و باتجربه برای بازار بودم و از چند نفر خواستم پروپوزال خود را ارائه کنند که پیشنهادها بررسی شد و در نهایت خانم جواهرساز که ایده‌های خیلی خوب و ارتباط بین‌المللی خوبی هم داشتند انتخاب شدند.
او در ادامه گفت: نتیجه کار این شد که ما در بازار بیشترین تعداد خریداران را داشتیم آن هم در شرایطی که در تحریم هستیم و مشکلات ترانسفر مالی داریم. کار تجاری با ایران بسیار دشوار است ولی ما حدود ۵۰ خریدار خارجی داشتیم و اتفاقات خوبی در بازار رخ داد. به نظرم کسانی که قراردادها را بسته‌اند باید بگویند چه ارزیابی‌ای دارند و من خیلی حق ندارم صحبتی کنم، چون این مسائل به طور رسمی گفته نمی‌شود و من هم اطلاع رسمی ندارم اما می‌دانم جوان‌هایی مثلاً از دارالفنون بوده‌اند که فیلم‌های کوتاه خود را فروختند یا شرکت‌هایی هم بودند که قراردادهای تولید مشترک با ترکیه بستند. بنابراین برای بازاری در این سطح و در این نقطه از جهان با توجه به مشکلاتی که گریبان کشور ما را گرفته و در حوزه‌های قدرتمند اقتصادی هم آسیب‌هایش را می‌بینیم در این دوره خیلی بازار موفقی داشتیم و این نشان می‌دهد اتفاقاً سینما و فرهنگ می‌توانند خاصیت ضدتحریمی داشته باشد.
تغییر زمان برگزاری جشنواره در ماه رمضان
دبیر جشنواره جهانی فجر در ادامه درباره زمان برگزاری جشنواره و نظر تازه فیاپف و نیز زمان برگزاری سال آینده و اینکه با ماه رمضان مصادف خواهد بود توضیح داد: در حال حاضر ما هیچ مشکلی برای اینکه رتبه الف جهانی در جشنواره فجر بگیریم نداریم و امسال برای بار سوم از فیاپف آمدند و تأیید کردند. تنها مشکلی که داریم تاریخ برگزاری جشنواره است که همزمان با چند جشنواره دیگر شده و در واقع ترافیک فیلمی زیاد است که ما باید این مسئله را حل کنیم.
او افزود: برای سال آینده جشنواره به ماه رمضان برخورد می‌کند و با کمی جابه‌جایی می‌توانیم جشنواره را طوری تمام کنیم که شروع ماه رمضان را در اختتامیه جشن بگیریم ولی برای سال بعد از آن باید فکری بکنیم.
میرکریمی؛ دبیر جشنواره جهانی فجر بعدی؟
میرکریمی در بخشی دیگر در پاسخ به اینکه آیا برای دبیری دوره بعد جشنواره پیشنهادی گرفته است یا خیر؟ گفت: در حال حاضر مسئله من پیشنهاد دادن یا ندادن نیست بویژه آنکه در این چهار دوره با سه رئیس سازمان سینمایی کار کرده‌ام و آنها به من اعتماد داشتند و حمایت کردند، ولی بعضی وقت‌ها شرایط در اختیار آنها نیست؛ یعنی باید شرایطی وجود داشته باشد تا من کارم را ادامه دهم و این را هم از این زاویه نمی‌گویم که بخواهم ناز کنم یا کاری را نیمه‌تمام بگذارم چون اهلش نیستم.
او اضافه کرد: اما واقعیت این است که امسال واقعاً سختی زیادی در برگزاری این جشنواره کشیدم. پس اگر احساس کنم سال آینده هم قرار است حجم همه این کارها و مشکلات روی دوش خودم و تیم اجرایی‌ام به تنهایی باشد ممکن است تجدید نظر کنم چون برای من زمانی این کار ارزش دارد که نتیجه آن هم قابل قبول باشد و وقتی احساس کنم این رضایت را خودم نمی‌توانم داشته باشم و قرار است یک کار نمایشی انجام دهم طبعاً کنار می‌کشم.
شرایط بد نیست، مدیریت آن را بد می‌کند
او در پاسخ به اینکه اگر شرایط اقتصادی یا سیاسی با همین وضعیت ادامه پیدا کند با توجه به تجربه چهار دوره دبیری، برگزاری آن را در این شرایط اصلاً به صلاح می‌داند؟ اظهار کرد: به نظر من شرایط بد نیست و این مدیریت ماست که شرایط را بد می‌کند، اتفاقاً در شرایطی که می‌خواهند ما را به انزوا ببرند و ایران‌هراسی راه بیاندازند و روابط ما را با دنیا قطع کنند هر عقل سلیمی می‌گوید باید تعداد تریبون‌هایی مثل جشنواره فیلم که می‌تواند اخبار خوب و مثبت و فرهنگی و امیدساز را از ایران صادر کند بیشتر کنیم. کشور ما برای برگزاری جشنواره فیلم مشکل تأمین منابع ندارد ولی مسئله‌ای که ما با آن مواجه هستیم این است که باور آن وجود ندارد. اصولاً به نظر می‌رسد سیاستمداران چپ و راست وقتی سر کار می‌آیند فقط به اقتصاد می‌چسبند و هیچ وقت فکر نمی‌کنند ریشه برطرف کردن بسیاری از مشکلات اقتصادی در حوزه فرهنگ است و با سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌شود خیلی از هزینه‌ها را در حوزه‌های دیگر کاهش داد.
وی ادامه داد: وقتی این نگاه به وجود نیامده شما مدام باید به حمایت دوستان خود اکتفا کنید و روی صبوری و استقامت خودت و هم‌تیمی‌هایت حساب باز کنی و دائم به خودت بگویی این یک حرکت ملی است در حالی که آن‌هایی که متولی حمایت از حرکت‌های ملی هستند خیلی از این واژه استفاده نمی‌کنند.
او گفت: بخواهم خلاصه کنم باید بگویم اگر شرایط اقتصادی و ناشی از تحریم بدتر از این هم بشود، که من چنین تصوری ندارم و به نظر می‌رسد این یک دوره گذار است، بیشتر احساس وظیفه و نیاز می‌کنم تا چنین رویدادی در کشور اتفاق بیفتد چه من دبیر باشم و چه نباشم، یعنی چه از بیرون بخواهم حمایت کنم و چه اینکه در رأس مدیریت اجرایی آن باشم.
در شکلی از جشنواره که نپسندم حضور نخواهم داشت
میرکریمی در پایان درباره اظهارات سرپرست سازمان سینمایی مبنی بر جمع‌بندی برای ادغام شدن یا نشدن دو بخش ملی و جهانی فجر هم گفت: تا به حال اینطور بوده که آقای انتظامی به جشنواره لطف داشته‌اند و این جشنواره هم به هر حال متعلق به وزارت ارشاد است. با این حال از اینکه ایده‌های دیگری داشته باشند اطلاعی ندارم و این را هم که گفته شده موضوع در حال بررسی است خبر ندارم که در کجا انجام می‌شود. فقط می‌دانم چند سال گذشته در دفتر آقای اربابی که مسئول جشنواره‌های سازمان سینمایی است بررسی و کار کارشناسی انجام شد و گفتند ادغام این دو بخش اشتباه است.
او در ادامه اظهار کرد: با این حال واقعیت این است که برایم مهم نیست چون من تا یک جایی تکلیف دارم و وظیفه خود می‌دانم جلو بروم تا همه چیز آنطور که فکر می‌کنم درست است و در استانداردی مطلوب حرکت کند، در غیر این صورت هیچ وقت کینه‌ای نخواهم داشت از اینکه چیزی عوض شود ولی قطعاً در شکل دیگری که آن را نپسندم حضور نخواهم داشت و سراغ فیلمسازی می‌روم که حتماً هم دنیای زیباتر و راحت‌تری است، همان‌طور که الان قصد دارم فیلم جدیدی بسازم و چند طرح دارم و منتظرم جشنواره تمام شود تا تلفن‌ها را خاموش کنم و به گوشه‌ای بروم تا روی آنها فکر کنم.
منبع: ایسنا