بعد از یکی دو دوره «هفت» آرام و بی سر و صدا، بهروز افخمی که همیشه در عرصه فیلمسازی هم به دور از جنجال ها نبوده، تهیه و اجرای برنامه «هفت» را به عهده گرفته است. او چند برنامه با آیتم های متنوع و تولیدی به مخاطبان این برنامه ارائه و با چند برنامه مخالفان و موافقانی پیدا کرده است.
به گزارش سینما سینما ، افخمی در کارنامه فیلمسازی اش، آثاری چون «عروس»، «جهان پهلوان تختی»، «شوکران» و «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» را دارد که برخی پرفروش بوده اند و برخی مورد توجه جشنواره ها. همچنین «فرزند صبح» که افخمی بارها گفته این فیلم متعلق به او نیست یا «روباه» که بر اساس پیش بینی این کارگردان قرار بود پرفروش شود، ولی این طور نشد.
حالاافخمی برای مدتی که به گفته خودش بیشتر از یک سال نخواهد شد، مسئولیت برنامه «هفت» را به عهده گرفته است و می خواهد نگاه درست به سینما را ترویج کند و مردم را با سینما آشتی دهد. در این باره آذر مهاجر در جام جم با افخمی گفت وگو یی کرده که می خوانید:
«هفت» بهروز افخمی قرار است چه کاری برای سینمای ایران بکند؟
قرار است سینما را نجات دهد. (می خندد) جدا از شوخی، قصد داریم در وهله اول یک برنامه دیدنی بسازیم. در واقع قاچ زین را بچسبیم، اسب سواری پیشکشمان. برنامه ای بسازیم که مردم معمولی با وجود پخش دیرهنگام، آن را تماشاکنند و اگر بتوانیم در مرحله بعدی مردم را به سینماها بازگردانیم موفق شده ایم.
چطور می خواهید قاچ زین را بچسبید؟
با همان روش هایی که در برنامه سازی برای تلویزیون یاد گرفته ام. تند کردن ریتم و متنوع کردن برنامه با آیتم های مختلف.
به همین دلیل است که هفت مانند برنامه های مشابه خود به صورت زنده پخش نمی شود؟
اصرار داشتم این برنامه تولیدی باشد برای این که من مجری به معنای متعارفش نیستم. یعنی ترفندهایی که مجریان خوب می دانند، مثل اجرای مصاحبه بدون نیاز به تدوین را بلد نیستم و نمی خواهم یاد بگیرم، چون کار من نیست. می خواهم در این برنامه مصاحبه های طولانی را فشرده کنم که حرف حساب هرکسی در کوتاه ترین زمان گفته شود و مردم همه نظرات را بشنوند؛ حتی اگر خودم با نظرات مطرح شده موافق نباشم.
فکر نمی کنید اعتماد مخاطب با این شیوه کم می شود؟
مخاطب می داند برنامه های تلویزیون حتی اگر زنده باشد، به هر حال کنترل می شود و حتی برنامه های زنده شاید بیشتر از تولیدی ها در دعوت کردن از مهمانان محدودیت دارد و از طرفی برخی مهمانان هم دوست ندارند در یک برنامه زنده مقابل هر سوالی قرار بگیرند و فی البداهه جواب بدهند. خیلی از مهمانان ما اگر برنامه زنده باشد احتیاط خواهند کرد یا اصلادر برنامه شرکت نمی کنند.
یعنی می خواهید شانس جواب ندادن به برخی سوالات را به مهمانان خودتان بدهید؟
بله و اگر کسی مصاحبه کند و بعد از حرف هایش پشیمان شود می تواند به ما بگوید تا گفته هایش را پخش نکنیم. در همین چند هفته این اتفاق افتاده است. ما نمی خواهیم کسی را تحت فشار قرار دهیم یا دستپاچه کنیم یا حرف هایی از او بیرون بکشیم که بعدا بگوید نظر من نبوده است.
چرا این قاعده شامل همایون اسعدیان نشد؟
آقای اسعدیان خودش خواست در برنامه شهر فرنگ حرف بزند و بعد از این که ما حرف های او را در «هفت» نقل کردیم، ناراحت شد. بیشتر از هر چیز در عجبم که او چرا همه چیز را اینقدر جدی گرفته بود. به طور کلی، سینما اینقدر جدی نیست.
سینما پیش از هرچیز سرگرمی است ولی خیلی بهتر است که بتواند چیزی بیشتر از سرگرمی باشد و همزمان با ایجاد سرگرمی هم اهداف فرهنگی را دنبال کند
به نظر می رسد اهالی سینما ترسیده اند یا به عبارتی دیگر به هم اعتماد ندارند!
برخی فیلمسازان ممکن است ترسیده باشند؛ فیلمسازانی که با رانت فیلم می سازند و این یعنی از استقبال مردم بی بهره اند و نمی توانند این استقبال را به دست بیاورند.
اما این بی اعتمادی عمومی است و به فیلمسازان رانتی محدود نمی شود.
من این طور فکر نمی کنم. معتقدم فیلمسازانی باید فیلم بسازند که بتوانند مردم را به سینما برگردانند. البته هر فیلمسازی می تواند با هزینه شخصی خودش فیلم بسازد و ضرر هم بکند به شرط این که ضررش را دولت جبران نکند. چون سینما که خالی بماند، سالن های سینما ورشکست می شوند. مهم ترین نکته این است که مردم به شیوه های دیگر خودشان را سرگرم می کنند و زمانی را که به سینما اختصاص می دادند، به نوع دیگری پر می کنند. این، یک فاجعه است.
در دوره ششم نماینده اصلاح طلب مردم تهران در مجلس بوده اید. به عنوان یک هنرمند اصلاح طلب، از نقد عملکرد سینمایی دولت اصلاحات، ابایی ندارید؟
من با دولت کاری ندارم و فکر می کنم هر آنچه در هفت می گویم کاملاتخصصی است و به سازمان سینمایی و نحوه اداره سینمای کشور مربوط می شود.
نگاه شما چقدر همسو با سیاست های تلویزیون است؟
من جهت سیاسی ندارم. از نظر من ماهیت سینمای ایران ورشکسته یا به عبارت دقیق تر نابود شده است. سینما در ایران وجود ندارد و تقصیر آن هم به گردن سازمان سینمایی سابق است و هم سازمان سینمایی فعلی! افت تعداد تماشاچی به کمتر از ۱۵ میلیون نفر در دوران ریاست آقای شمقدری اتفاق افتاد. بنابراین هم ایشان مسئول است و هم رئیس فعلی سازمان سینمایی که تقریبا سه سال این مسئولیت را به عهده دارد.
برنامه «هفت» در این شرایط چه استراتژی در پیش گرفته است؟ برای آینده این برنامه چه نقشه ای ترسیم کرده اید؟
من بیشتر از یک سال برای «هفت» برنامه ریزی نکرده ام. امیدوارم طی این مدت چارچوب های برنامه مشخص و تثبیت شود و کسانی هم تربیت شوند که بتوانند برنامه را اداره کنند.
پس قصد دارید آن را واگذار کنید؟
بله. ان شاءالله سراغ فیلمسازی خواهم رفت.
چارچوب های مدنظرتان چیست؟
سینمای واقعی و سینمای امروز که مشتری خودش را شناخته، بچه ها و نوجوانان را هدف قرار داده و برای آنها برنامه سازی می کند. البته این به معنای آن نیست همه فیلم ها برای کودکان و نوجوانان ساخته شود؛ بلکه فیلم هایی برای بزرگسال ساخته می شود که توسط نوجوانان و بچه ها هم فهمیده می شود. مهم این است فیلم های مورد توجه خانم های خانه دار در اقلیت قرار دارد و فیلم های هنری و روشنفکری و به اصطلاح جشنواره ای در هیچ جای دنیا بیشتر از ۵ درصد تماشاگران را جذب نمی کند.
برنامه هفت قرار است همین حرف ها را بزند؟
بله.
برای طرح همه اینها به بیشتر از یکی دو قسمت از برنامه نیاز دارید!
رویکرد برنامه بررسی سینمای جشنواره ای، هنری و غیرمردمی معمول در ایران است و یادآوری این نکته که سینما پیش از هر چیز سرگرمی است، ولی خیلی بهتر است اگر بتواند چیزی بیشتر از سرگرمی باشد و همزمان با ایجاد سرگرمی مثلااهداف فرهنگی را دنبال کند.
مدیران رسانه ملی با ترویج چنین دیدگاهی موافق هستند؟
مدیران تلویزیون در کنار مردم رشد کرده و تربیت شده اند؛ یعنی یاد گرفته اند اگر برنامه ای بسازند که بیننده نداشته باشد، انگار نساخته اند. هر وقت برنامه ای به تماشاگرش اهمیت نداده است، بلافاصله از طریق عوض شدن کانال از نظر مردم باخبر می شود و تلاش می کند خودش را اصلاح کند. تلویزیون البته شبکه های تخصصی دارد که می تواند مخاطبان کمتر اما موضوعات جدی تر داشته باشد.
هر وقت برنامه ای به تماشاگرش اهمیت نداده است بلافاصله از طریق عوض شدن کانال از نظر مردم باخبر می شود و تلاش می کند خودش را اصلاح کند
شنیده شده که شما برای تهیه و اجرای برنامه هفت ماهانه ۶۰۰ میلیون ریال دستمزد خواسته اید. این گفته را تائید می کنید؟
دستمزد من برای تهیه و اجرا خیلی بیشتر از این رقم است؛ البته برآورد برنامه هنوز تصویب نشده، اما من برای ساختن یک فیلم سینمایی تقریبا دو برابر این رقم برای هر ماه دستمزد می گیرم.
مدیران تلویزیون متقاعد شده اند که این رقم را به شما پرداخت کنند؟
هنوز برآوردی تصویب نشده است.
پس این رقم از کجا آمده است؟
هنوز در این باره صحبتی نشده است. تلویزیون رقمی اعلام کرد، اما من نپذیرفتم. یک خبرنگار این رقم را حدس زد یا از جایی شنید و از من درباره آن پرسید که جواب دادم این رقم از دستمزد من کمتر است.
و اگر مدیران تلویزیون با این رقم موافقت نکنند؟
معلوم است، کار نمی کنم. اگر قرار باشد دستمزدم را پرداخت نکنند، کار تعطیل می شود. این اتفاق بی سابقه نیست.
اما شما به تازگی تهیه کنندگی این برنامه را هم به عهده گرفته اید!
هیچ چیز قطعی نیست. هنوز به جلسه برآورد نرفته ایم که ارقام مربوط به هزینه های این برنامه تصویب بشود. این که من تهیه کنندگی این برنامه را به عهده گرفته ام، یعنی قبول کرده ام مسئولیت کامل آن را به عهده بگیرم.
به نظرتان منطقی است یک برنامه تا این مرحله پیش برود، برایش دکور ساخته و چند قسمت از آن به مخاطبان ارائه شود، در حالی که هنوز بودجه ای برایش تعریف نشده است!
من و آقای پورمحمدی با هم قرار گذاشته ایم و این قدر برای ایشان احترام قائلم که اگر درباره دستمزد یا هزینه تولید برنامه با هم به توافق نرسیم، این چند برنامه را به تلویزیون هدیه خواهیم کرد.
حق و حقوق مخاطبان برنامه «هفت» چه می شود؟!
ان شاء الله آقای پورمحمدی به این نکته توجه دارد و همین طور به این موضوع که این برنامه پرخرج تر از برنامه قبلی است و کیفیت تولید آن با «هفت» قبلی متفاوت است و هزینه هایش هم باید متفاوت باشد.