انیمیشن یکی از دو صنعت رو به رشد جهان تا سال ۱۴۰۴ است؛ صنعتی که حالا توانسته هالیوود جنجالی را از نظر درآمدزایی پشت سر بگذارد و توجه قدرتهای نوپای عرصه فناوری اطلاعات را به خود جلب کند، بهطوری که هماکنون چین و هند دو مدعی تازه صنعت انیمیشن به شمار آمده و توانستهاند سهم خود از بازار جهانی انیمیشن را به نحو قابل توجهی ارتقا دهند.سینماسینما، علی نعیمی: در ایران اما، ظهور پدیدههای صنعت انیمیشن در سالهای اخیر با موج گسترده مهاجرت نیروهای متخصص و ورشکستگی شرکتهای کوچک دانشبنیان رو به افول است. بنابر اعلام خانه انیمیشن ایران، در ۷سال گذشته بیشتر از ۲۵۰ شرکت تولید انیمیشن ورشکسته و تعطیل شدهاند و تعداد زیادی از نیروهای متخصص این رشته به خارج از کشور مهاجرت کرده و در استودیوهای بینالمللی مشغول به کار شدهاند. این موضوع درحالی رخ میدهد که حیات صنعت انیمیشن در ایران وابسته به سفارشهای دولتی است. کیانوش دالوند کارگردان انیمیشن که بهتازگی انیمیشن ناسور با موضوع عاشورا و قیام امام حسینعلیه السلام از او روی پرده اکران بود در گفتوگویی با ما درباره شرایط اقتصاد انیمشین در ایران به نکات جالبی اشاره میکند.
آیا صنعت انیمیشن توانسته جایگاه خود را به عنوان یک هنر ـ صنعت بهدست بیاورد؟
متاسفانه تا رسیدن به جایگاه هنر – صنعت و ایجاد چرخه اقتصادی پویا فاصله زیادی وجود دارد. تعداد تولیدات سالانه سینمایی در انیمیشن هنوز خیلی کم است. چرخه ویدئوی خانگی هنوز راه نیفتاده است. سریال انیمیشن برای شبکه خانگی وجود ندارد. هرچند تیمها و افراد قدرتمندی با انرژی و خلاقیت، سعی در ایجاد این چرخه و بنیانهای این هنر – صنعت دارند و گامهای خوبی در اینباره برداشته شده اما هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به این هدف وجود دارد.
حمایتهای دولت تا چه میزان توانسته این هنر را تقویت کند؟
حمایتهای دولتی بدون هیچ استراتژی مشخصی فقط بهصورت سلیقهای از سوی مدیران اعمال میشود. آنهم نه به شکل بسترسازی برای رشد این صنعت، بلکه فقط به شکل سفارش گاهبهگاه به بعضی تیمها و آن هم با اعمال سلیقه زیاد و کنترلی که نهتنها روح اثر هنری بلکه شوق و اشتیاق هنرمند را خفه میکند. شناخت نداشتن مدیران و عمر کوتاه مدیریت آنها و اینکه به شدت علاقهمند هستند و مجبورند پروژهها را در همان مقطع کوتاه تصمیم خود به سرعت به نتیجه برسانند از آسیبهای جدی به بدنه انیمیشن است. مسائل زیادی وجود دارد؛ تمام گناه کمکاری و رشد نکردن انیمیشن هم متوجه بخش دولتی نیست. اما دولت با قدرت خود میتواند بخش خصوصی را در مسیر درست بیندازد که متاسفانه تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است.
اقتصاد انیمیشن در سینمای ایران چقدر جای رشد و پیشرفت دارد و آیا با توجه به شرایط اکران میتوان انیمیشن را جزوی از چرخه اقتصادی دانست که بتواند دخل و خرجش را جور کند؟
بله؛ بدون شک اگر حجم و کیفیت تولیدات زیاد شود و افراد ارزشمندی در زمینه پخش و معرفی آثار انیمیشن وارد میدان بشوند، این چرخه در سینمای انیمیشن ایران با قدرت راه خواهد افتاد و بدون شک مثل سینمای امریکا و ژاپن، میتواند از پردرآمدترین محصولات سینمایی کشور باشند. ضمن اینکه بهدلیل مشخصات و مولفههای تولید انیمیشن بیش از سینما توان جهانی شدن و عرضه بینالمللی دارد.
آیا سرمایهگذاران در سینمای ایران رغبتی برای سرمایهگذاری در ساخت انیمیشن دارند؟
در اینباره هنوز اینرسی زیادی وجود دارد اما خوشبختانه تعدادی از سرمایهگذاران ارزشمند سینما به انیمیشن رقبت پیدا کردهاند و امیدواری زیادی برای اهالی انیمیشن به همراه داشته است.
تولیدات سینمای ایران در انیمیشن را تا چه میزان همردیف و قابل رقابت با دیگر کشورها و در سطح بینالمللی میدانید؟
به شکل بالقوه توان بالایی وجود دارد اما تا بالفعل شدن راه زیادی در پیش است. من معتقدم با ایجاد یک راه منحصر به فرد امکان تولید آثار ارزشمند قابل رقابت با سینمای جهان خواهیم داشت. اما برای رسیدن به این جایگاه نیازمند برنامهریزی و هوشمندی و اراده جمعی هستیم.