سینمای ایران در سال‌های اخیر به واسطه حضور بالای کارگردانان جوان، قوت بیشتری گرفته و با طیف مخاطبان بیشتری همراه شده. علی ملاقلی‌پور یکی از این کارگردانان جوان سینماست که با ساخت اولین فیلم بلندش نشان داد توانایی کارکردن در سینما را از پدرمرحومش به ارث برده؛ اگرچه برای ورود به سینما مانند بسیاری از فیلم‌‌سازان مسیر لازم را طی کرده و نزدیک به ١۵ سال دستیار کارگردانان مطرح و مختلف بوده، اما به‌هرترتیب نمی‌توانیم نشانه‌های خلاقیتی که از پدر دارد را نادیده بگیریم. به گزارش سینماسینما او این روزها در تلاش است تا دومین فیلم بلند خود را مقابل دوربین ببرد همچنین از نحوه داوری «جشن خانه سینما» هم گله‌مند است. به همین بهانه با وی گفت‌وگویی انجام دادیم که از نظر می‌گذرانید.
از فیلم جدیدتان چه خبر؟ وارد مرحله تولید شد؟
خیر، فیلم‌نامه به دنبال تهیه‌کننده خود است.
کمی بیشتر توضیح می‌دهید؟
در سینمای ایران هر فیلم‌نامه‌ای تهیه‌کننده خاص خود را دارد شرایط ساخت فیلم این‌گونه نیست که هر فیلم‌نامه‌ای را با اولین تهیه‌کننده که مطرح می‌کنی مورد پذیرش برای ساخت قرار بگیرد، تهیه‌کننده اگر از فیلم‌نامه خوشش بیاید تولید آن را در دست می‌گیرد. لزوما هم این‌گونه نیست هرداستانی را که من می‌پسندم تهیه کننده‌ها هم بپسندند. اگر نتوانستم این فیلم‌نامه را بسازم به سراغ فیلم‌نامه دیگری می‌روم.
فرزند «رسول ملاقلی‌پور»بودن، برای فعالیت در سینما رانتی به همراه ندارد؟
تأثیری ندارد. شرایط کاری برای پدر من هم سخت بود، هر فیلم‌نامه‌ای را نمی‌توانست بسازد. اینکه چه می‌نویسی، چرا می‌نویسی و قرار است به کجا ارائه دهی، در ساخت یک فیلم بسیار مهم است. از رانت کسانی برخوردار هستند که روابط دیگری دارند؛ از رانت کسانی سهم می‌برند که نفع ارگانی در کارشان لحاظ شده باشد. من اگر از رانت در کارهایم برخوردار بودم حال‌وروزم این نبود.
به غیراز نسبت خویشاوندی، شما با ساخت اولین فیلمتان به اذعان بسیاری از منتقدان و حتی مخاطبان عام در معرفی خود به عنوان استعداد جوان، نقش خوبی داشتید. با این صحبت من موافقید؟
اگر با استعداد بودم فیلمم به «جشن خانه سینما» راه پیدا می‌کرد.
از الان پیش‌فرض و اعتراض برای چگونگی راهیابی فیلمی به «جشن خانه سینما» کمی قضاوت شتاب‌زده نیست؟
من از اوضاع سینما مطلع هستم. می‌دانم در صحبت‌هایم چه می‌گویم. به هر طرف که نگاه می‌کنی رابطه حرف اول را می‌زند. من از خودم صحبت نمی‌کنم، بیشتر منتقدانی که فیلم «قندون جهیزیه» را دیدند از بازی متفاوت و خوب صابر ابر در این فیلم صحبت کردند، پس چرا در هیچ جشنواره‌ای کوچک‌ترین تقدیری از این بازیگر نشد؟
از نظر شما به عنوان کارگردان چرا فیلم «قندون جهیزیه» با این نگاه دنبال می‌شود؟
برای اینکه من در فیلمم سینما و مشکلات آن را نقد کردم و واقعا می‌گویم نمی‌دانم چرا سینماگران قدیمی ما تحمل نقد را ندارند و آن وقت به اقشار جامعه می‌گویند تحمل نقد ندارید! یکی از داوران جشنواره «شهر» به من گفت: «قبل از شروع داوری از ابتدا به ما هشدار دادند فیلم «قندون جهیزیه» فیلمی ضدسینماست؛ دیدن ندارد». وقتی این‌گونه علیه فیلم من سم‌پاشی می‌کنند من چه توقعی می‌توانم داشته باشم و جالب اینکه تعجب می‌کنم از اینکه من چقدر آدم مهمی هستم که این‌گونه برای کوبیدن من انرژی صرف می‌کنند؛ اگرچه خودم می‌دانم آدم کوچکی هستم. اما این همه تلاش برای دیده‌نشدن فیلمی را درک نمی‌کنم. برای دیده‌نشدن فیلم حتی سخنرانی هم می‌کنند، به صراحت بگویم جریانی می‌خواهد مرا از سینما حذف کند. برایشان سنگین است که پسر رسول ملاقلی‌پورهستم. ١۵ سال دستیاری کردم و فیلم کوتاه ساختم، سینماگر مستقلم و بخش خصوصی تهیه‌کننده فیلمم است. عده‌ای می‌خواهند به دلیل ساخت فیلم «قندون جهیزیه» و نقد سینما، مرا تنبیه کنند.
چنین مشکلات و چالش‌هایی در راه اغلب سینماگران و به‌ویژه فیلم‌‌سازان جوان قرار دارد و فقط منحصر به شما نمی‌شود.
کاملا موافقم و اتفاقا از زمان بچگی این موضوعات را می‌دانستم و به‌نوعی با این مسئله کنار آمدم. به همان اندازه که از توجه‌نکردن به فیلمم حرص می‌خورم، برای من ماندگاری فیلم مهم‌تر است. ارزش فیلم‌های مرحوم علی حاتمی را زمان مشخص کرد. اما بپذیریم بعضی چیزها قابل هضم نیست. اگر فیلم «قندون جهیزیه» به جشن خانه سینما راه پیدا کرد و حتی یک مورد به آن توجه شد، علی ملاقلی‌پور آدم دروغ‌گویی است.
کسی به شما خبر داد که فیلم در «جشن خانه سینما» حضور ندارد؟
امسال برای اولین بار صنف دستیاران و برنامه‌ریزان هم در رأی‌گیری فیلم‌های منتخب شرکت می‌کند. به صنف دستیاران و برنامه‌ریزان اعلام شد فیلم‌هایی را برای رأی‌دادن انتخاب کنید که شاخص باشد. این یعنی کدوخط‌دادن به یک صنف؛ خوشبختانه این صنف زیر بار این حرف نرفت.
زمان اکران فیلمتان با آقای ایوبی هم جلسات زیادی داشتید. نظر ایشان درباره فیلمتان چه بود؟
آقای ایوبی هم معتقد بود فیلم «قندون جهیزیه» فیلم خوبی است در هر صورت، ایشان یک‌تنه نمی‌توانستند کاری برای فیلمم انجام دهند؛ اما محبت کردند و فیلم را در بخش بین‌الملل جشنواره جهانی فجر قرار دادند و جالب اینکه جایزه استعداد جوان هم از این جشنواره به من داده شد، ولی فیلم در بخش اصلی و رقابتی جایی نداشت! این مسائل همه از عجایب روزگار ماست. زمان اکران فیلمم هم بیشتر سئانس‌ها به فیلم «محمد» تعلق گرفت.
به‌نوعی تداخل اکران صورت گرفته بود.
معتقدم و به‌صراحت هم می‌گویم فیلم «محمد» فقط ساخته شد برای اینکه ضربه به نمایش فیلم «قندون جهیزیه» وارد کند. در غیر این صورت چرا فیلم «محمد» یک‌سال هم نتوانست رکورد فروش خود را نگه دارد؟ چرا فیلم «محمد» در جشنواره‌های جهانی شرکت نکرد؟ اگر بخواهیم عملیاتی و زیرساختی به این فیلم نگاه کنیم، دوست دارم تحلیل کنیم چه اهدافی برای ساخته‌شدن فیلم «محمد» بود؟
منبع: شرق