سینماسینما، سمیه علیپور – چند روزی از نمایش «همه میدانند» به کارگردانی اصغر فرهادی در هفتاد و یکمین دوره جشنواره فیلم کن میگذرد و در این مدت نقدها و نظرات مختلفی درباره این فیلم منتشر شده است؛ نظراتی که در مجموع میتوان گفت فیلم فرهادی را درخشانترین اثر کارنامهاش نمیدانند.
به گزارش سینماسینما، «همه میدانند» با قصه معماییاش در نخستین شب برگزاری جشنواره فیلم کن به عنوان اثر افتتاحیه این رویداد سینمایی روی پرده رفت. سه دقیقه تشویق ایستاده تماشاگران بعد از پایان یافتن نمایش فیلم نخستین واکنشی بود که به این اثر نشان داده شد و پس از آن بود که به مرور واکنشهایی در توییتر آمد و کمکم نوشتههایی به عنوان مرور یا نقد درباره فیلم در نشریات و وبسایتهای خبری – تحلیلی منتشر شد.
سفر لورا با بازی پنه لوپه کروز با همسر و فرزندش به روستایی در اسپانیا و مواجهه لورا با عشق قدیمی خود با بازی خاویر باردم فرصتی است برای شروع یک قصه در هم تنیده در فیلم جدید فرهادی. فیلم که با مراسم ازدواج خواهر لورا آغاز میشود با گم شدن دختر او وارد مرحله جدیدی میشود: گم شدن دختر جوان که البته در فیلمهای قبلی فرهادی همچون «درباره الی» هم مشاهده شده، بهانهای است برای عیان شدن بسیاری از موضوعات که سالهاست پنهان مانده.
اولین واکنش
انتخاب فیلم فرهادی به عنوان اثری که جشنواره فیلم کن با نمایش آن افتتاح میشد امید آن را به وجود آورد که فیلم جدید فرهادی بتواند اثری قابل قبول در کارنامه این کارگردان صاحب دو اسکار باشد. تشویق طولانی تماشاگران حاضران در سالن بعد از پایان یافتن نمایش فیلم نشان از آن داشت که اثر جدید فرهادی در جلب رضایت نسبی مخاطبان موفق بوده است.
به فاصله کوتاهی پس از خروج حاضران در سالن واکنشها در فضای مجازی آغاز شد، بخشی از این نظرات به این شرح است:
براساس آنچه کانال تلگرامی «دنیای تصویر آنلاین» منتشر کرد برخی از نظرات درباره فیلم فرهادی به این شرح است:
متیو کریر (اروپا ۱): اصغر فرهادی اثر جدیدی در باب خانواده و شیمی روابط آن ساخته است. چرخدندههای فیلم روغنکاری شده و درست کار میکنند تا اینکه گرد و غبار روی آنها مینشیند. هیجان فیلم با قابل پیشبینی بودنش کمی گرفته شده.
استفانی لیبلانک (کالچر): یک درام خوب در ردهی چیزی که اصغر فرهادی خوب میداند و بلد است. با بازیگرهایش، پنهلوپه کروز و خاویز باردم در اوج.
فیلیپه رویر (مجله پوزتیو): کن ۲۰۱۸ با دوستداران سینما خوب رفتار کرده و «همه میدانند» را به عنوان افتتاحیه انتخاب کرده است. اصغر فرهادی به حومه اسپانیا رفته و احساسات و حسادت را با حضور خاویر باردم و پنه لوپه کروز بهتصویر کشیده است.
لیا بودین (آلوسینه): کن هفتاد و یکم با «همه میدانند» و استایل فرهادی شروع شد، فیلمی کسل کننده و بدون جذابیت سینمایی.
پیتر بردشاو (گاردین): «همه میدانند» به کارگردانی اصغر فرهادی فیلمی دردناک و درامی است قدرتمند که به خصوص توسط نفشآفرینیهای قدرتمندی نگاه داشته شده: – کروز، باردم، دارین.
بئاتریس بن (دن لو سینما): تویست داستان بیست دقیقهای معلوم میشود. اما «همه میدانند» فرهادی همچنان تزلزل خانواده را جذاب نشان میدهد، همچنین کروز. ولی نقشش او را آخر سر به مادری هق هقو تبدیل میکند. متأسفانه جا داشت تا اندکی بیشتر شرارت ببینیم.
پیتر هاول (تورنتو استار): اصغر فرهادی سرنخهایی از تردید و تنش را به درستی در هم میآویزد و داستان پلیسی-آدمرباییاش در حد آگاتا کریستی است. شروعی قدرتمند برای کن ۲۰۱۸ .
توتال فیلم: اصغر فرهادی درامش را در اسپانیا چیده، با بازیهای جذاب خاویر باردم، پنه لوپه کروز، ریکاردو دارین. بهترین کار این کارگردان نیست و کمی بیرون میزند اما در کل جذاب است.
دونالد کلارک (آیریش تایمز): «همه میدانند» اصغر فرهادی تمام تلاشش را برای یک افتتاحیه خوب میکند. موقع فیلم منتظرید خانم مارپل بیاید معما را حل کند.
کایل بوکانن (نیویورک مگزین): مردم میگویند «همه میدانند» اصغر فرهادی یک تریلر مقوایی با ستارههای بزرگ، موقعیتهای ملودراماتیک و لوکیشن دوستانهی خارج شهر است. اما… این دقیقا همان دلیلی است که من دوستش دارم.
شروع انتشار نقدها
به فاصله یک روز از نمایش فیلم فرهادی در کن انتشار نقدها در مورد این فیلم آغاز شد، یکی از نخستین نقدها به قلم پیتر بردشاو منتقد نشریه گاردین انتشار یافت. او با دادن ۴ ستاره از ۵ ستاره به فیلم فرهادی درباره این اثر نوشت: «فیلم «همه میدانند» دارای خطوط اصلی فیلمها فرهادی است و ایده آن یادآور ساختههای پیشین و از نگاهی دیگر تحت تاثیر آثار میشائیل هانکه و میکلآنجلو آنتونیونی است… مضمون جنایی فیلم نیز به طرز عجیبی مرا به یاد نمایشنامه «بازپرس وارد میشود» نوشته جی. بی. پریستلی انداخت. من فکر می کنم نقشآفرینیهای فیلم و حال و هوای جنوب اروپا در آن، قدرت جدیدی به زبان سینمایی فرهادی بخشیده است.»
پیتر دیبروگ منتقد نشریه ورایتی نیز در بخشهایی از مطلبش درباره فیلم جدید فرهادی نوشت: «فیلم «همه میدانند» که برای افتتاحیه جشنواره کن ۲۰۱۸ انتخاب شده گرچه ضعیفترین فیلم اوست اما از عمده فیلمهای تجاری ساخته شده در اسپانیا، فرانسه و حتی آمریکا بهتر است. این فیلم شبیه بهترین آثار فرهادی از سناریویی ساده بهره میبرد، جایی که زندگی شخصیت پنه لوپه کروز و خاویز باردم در فیلم که پیش از این عاشق یکدیگر بودند پس از سالها با یک گذشته حل نشده رو به رو میشوند و فیلم به تدریج از زندگی شخصی این دو پردهبرداری میکند.»
لیسا نسلسون از نشریه سینمایی اسکرین نیز درباره این فیلم نوشت: «فرهادی در این فیلم که به شکل طعنهآمیزی «همه میدانند» نام داد با استفاده از بازیگران مطرح اسپانیایی به شکل ماهرانهای عشق، انزجار، طبقه اجتماعی، پول و روابط خانوادگی را در یک درام سرشار از شک و تردید، اتهام، نکات انحرافی و … در هم تنیده است. این فیلم سرگرمکننده که دومین ساخته فرهادی خارج از ایران است میتواند پس از افتتاح کن، فروش موفقی در سطح جهان داشته باشد.»
«ال پاییس» پرتیراژترین روزنامه اسپانیا در نقدی بر «همه میدانند» فیلم اسپانیایی زبان اصغر فرهادی نوشت: «فرهادی در طرح دلهرهآور و ملودرام خود به بهترین وجه، گروهی از بازیگران شاهنشین زبان اسپانیایی و حتی بینالمللی را گرد آورده است، همانند خاویر باردم و پنه لوپه کروز، زوج پُرذوق اسپانیایی به همراه ریکاردو دارین آرژانتینی که خود سلطانیست. به این جمع باید حضور بسیار روان و جذاب ادوارد فرناندز را افزود و باربارا لنی که ایدهآل تمام فیلمنامههایی با زنان پر تلاطم است… کلام فرهادی برای بیان مجموعه احساسات و پدیدههایی که همزمان در درون انسان جریان دارد، بسیار قدرتمند است. پس از دیدن فیلم، هنوز صدای حزین «همه می دانند» در گوش، طنینافکن است.»
لوییس مارتینز منتقد سینما و فرستاده روزنامه ال موندو به جشنواره کن در بخشی از یادداشت خود درباره «همه میدانند» نوشت: «سالها از توان فرهادی برای به تصویر کشیدن جامعه ایران تمجید شده است و اکنون او در پی روایتهای جهانشمول در ریشههای بومی هر محل است. او در فیلم تازه خود با همان شیوههای خویش، ویژگی های جامعه روستایی را بیان می کند و در لحظاتی ما را شگفتزده می سازد. به خوبی درون مایههای نفرت را به تصویر می کشد و همچنین خصومتهای ویژه یک روستای آفتابگیر را یادآوری میکند.»
ستارههایی که به فیلم فرهادی رسید
به سبک جشنوارههای سینمایی در جشنواره فیلم کن نیز بعد از نمایش فیلمها نظرات منتقدان در قالب ستارهها جمعآوری میشود. نظرات منتقدان که به شکل ستاره دادن به فیلم مطرح شده در مورد فیلم فرهادی به این شرح است:
لیبراسیون فرانسه:
ژولین جسته/ دیدیه پرون |
دایزیت آلمان:
کاتیا نیکودموس |
المن چین: وانگ مویان | سایت اند ساوند:
نیک جیمز |
بانکوک پست تایلند:
کانگ ریثدی |
دیلی تلگراف:
تیم رابی/ راب کالین |
لسآنجلس تایمز:
جاستین چانگ |
پوزتیف:
مایکل سیمنت |
مدوزا روسیه: آنتون دالین | اسکرین اینترنشنال | میانگین |
۱ ستاره | ۲ ستاره | ۱ ستاره | ۲ ستاره | ۱ ستاره | ۱ ستاره | ۱ ستاره | ۳ ستاره | ۲ ستاره | ۳ ستاره | ۱٫۸ |
۱ ستاره: ضعیف/ ۲ ستاره: متوسط/ ۳ ستاره: خوب/ ۴ ستاره: عالی
پریمر | استودیو | کایهدو سینما | پوزتیف | تله راما | لزاراکیپتیبل | نون آبزرواتور | اکس پرس |
۳ ستاره | ۲ ستاره | صفر | ۳ ستاره | ۱ ستاره | ۱ ستاره | ۲ ستاره | ۲ ستاره |
در انتظار مراسم اختتامیه
حالا باید دید در میان نظرات مختلفی منتقدان در مورد فیلم فرهادی مطرح کردهاند سهم این اثر از جوایز هفتاد و یکمین جشنواره فیلم کن چه خواهد بود. برای رسیدن به پاسخ این سئوال باید تا روز شنبه ۲۹ اردیبهشت ماه صبر کرد.