سینماسینما، علی نعیمی: هفته گذشته یکی از خبرگزاری‌های داخلی پاسخ پرسش خود را از سامانه دسترسی آزاد اطلاعات پیرامون هزینه‌های برگزاری جشنواره‌های فیلم فجر دریافت کرد.
پاسخی که نشان داد ظرفیت قانون دسترسی آزاد به اطلاعات می‌تواند سیستم مالی مدیریتی کشور را به سمت و سوی شفافیت و نظم بیشتری پیش ببرد.
در همین رابطه سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز نسبت به چنین خبری واکنش نشان داد. صالحی گفت: «مردم حقشان است در جریان بودجه‌ها و هزینه‌ها باشند و همین باعث می‌شود ما یک ناظر بیرونی در زمینه‌های فساد داشته باشیم تا هرگونه اشتباه احتمالی را کاهش دهیم. »
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: «هر رویدادی چه کوچک و چه بزرگ باید هزینه‌هایش مشخص باشد و به مردم عرضه شود. قانون دسترسی آزاد به اطلاعات را هم اول خود ما به عنوان متولیان وزارت ارشاد باید بدان پایبند باشیم. شهروندان جامعه حق دارند بدانند پولی که از آنها به عنوان مالیات گرفته می‌شود یا از پول نفت هزینه می‌شود چگونه و کجا مصرف می‌شود. »
صالحی با بیان اینکه او از ابتدای سال در معاونت فرهنگی این موضوع را کلید زده است، گفت: «برنامه داریم از شش ماه دوم سال درباره همه رویدادها در بخش مالی شفاف‌سازی کنیم و به شورای معاونان هم ابلاغ شده است. »
او در پاسخ به این پرسش که به طور خاص درباره بودجه جشنواره سی و پنجم جشنواره فیلم فجر شفاف‌سازی می‌شود یا خیر، گفت: «من گزارش رسانه‌ها را دیدم و برای بررسی به کارشناسان ارسال کردم. نظر خاصی ندارم که درباره بودجه این جشنواره اطلاع رسانی نشود. موضوع اصلی من اما این است که از ابتدا باید درباره یک رویداد شفافیت‌های لازم وجود داشته باشد. »
همچنین محمدمهدی حیدریان رییس سازمان سینمایی با استقبال از شفافیت مالی رویدادهای مرتبط با معاونت متبوع خود گفت: مردم حق دارند در جریان اطلاعات مالی جشنواره‌ها باشند و نگاه دلسوزانه و سازنده رسانه‌ها به دست‌اندرکاران چنین رویداد مهم هنری این فرصت را می‌دهد تا خطاهای احتمالی را کاهش و کیفیت برگزاری جشنواره را افزایش دهند. لذا ما فارغ از فضاسازی و بازی رسانه‌ای خود را موظف به شفاف‌سازی می‌دانیم و بر اساس آغاز اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در دولت تدبیر و امید، هزینه‌های دوره‌های پیشین جشنواره‌های فجر در سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات قرار گرفته و در جشنواره سی و ششم فجر نیز اطلاعات مالی این رویداد اطلاع‌رسانی می‌شود.
وی با اشاره به اهمیت سی و ششمین جشنواره فیلم فجر و تجارب سه دهه اخیر ادامه داد: جشنواره محلی برای کشف و معرفی استعدادهای درخشان در کنار بهره‌گیری و قدرشناسی از تجارب به بار نشسته صاحبان تجربه و علم این هنر بی‌بدیل، نسبت به ایفای سهم از برنامه جامع سینمای ایران است.
با اعلام رقم کلی بودجه سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در دو بخش ملی و جهانی و وجود تناقض با بیانیه قبلی سازمان سینمایی، حال انتظار می‌رود جزییات بودجه و هزینه این دو جشنواره شفاف‌سازی شود.
براساس اطلاعات ارائه شده در این سامانه، رقم دقیق بودجه و هزینه سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در بخش ملی یازده میلیارد و ۶۷۱ میلیون و ۴۹۹ هزار و ۹۷۳ تومان بوده است و هزینه و بودجه سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در بخش جهانی نیز ۸ میلیارد و ۴۵۲ میلیون و ۷۱۳ هزار و ۹۴۳ تومان بوده است. اعلام شده است.
این رقم‌ها در حالی اعلام شده که بهمن ماه سال ۹۵ سیدرضا صالحی امیری وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به لزوم شفافیت مالی در بدنه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: «من یک ابلاغیه به سازمان سینمایی داده ام تا درباره همه اقدامات مالی و حتی غیر مالی جشنواره فیلم فجر، شفاف‌سازی کنند. از نظر من شفافیت امور یک ضرورت است و این ابلاغ را در همین راستا به آنها داده ام. مردم محرم‌ترین افراد هستند و باید اطلاع رسانی شفافی برای آنها انجام گیرد و هیچگونه ابهامی در این زمینه برای من قابل پذیرش نیست. »
قانون دسترسی آزاد به اطلاعات یک اقدام مثبت برای دولت تدبیر و امید در جهت دوام رویکرد اعتدالی خود است.
یک استاد ارتباطات معتقد است، تنها جایی که دولت دست بالا دارد، قانون آزادی دسترسی به اطلاعات است و اگر بخواهیم دولت را راستی‌آزمایی کنیم، این قانون سنگ محک است.
حسن نمک‌دوست با اشاره به این قانون بیان کرد: شعار «دانستن حق مردم است» را در بسیاری از موارد می‌بینیم اما باید بدانیم که چگونه این دانستن اتفاق می‌افتد. دانستن آگاهی، آزادی اطلاعات، شفافیت کلیدواژه‌هایی از یک خانواده هستند. این کلیدواژه‌ها ۲۵۰ سال پیش وارد ادبیات سیاسی دنیا شدند.
نمک‌دوست با اشاره به حق دسترسی آزاد به اطلاعات، یادآور شد: حق دسترسی آزاد به اطلاعات محصول دموکراسی سوئد نیست بلکه دموکراسی محصول دسترسی آزاد به اطلاعات است. فیلسوفان نیز به این موضوع پرداخته‌اند. بنتهام در بحث فایده‌گرایی و کانت نیز در بحث اخلاق‌گرایی این موضوع را بررسی کرده‌اند. بنتهام با اشاره به حق آزادی دسترسی به اطلاعات بحث سرگرم‌کننده بودن و ممانعت از فساد در دولت را برشمرده است. کانت ادعا کرده است که اگر کنشی پنهان را علنی کنیم و خاصیتش از دست رود، حتما آن اقدام درست نبوده است.
این استاد ارتباطات با اشاره به وضعیت کشور ایران در این راستا تصریح کرد: در دوره ریاست‌جمهوری خاتمی، دکتر معتمدنژاد و استادان حقوق دانشگاه شهید بهشتی مدافع اصلی قانون دسترسی به آزادی اطلاعات بودند و بر این اساس آنها پیش‌نویسی را با توجه به استانداردهای متعارف دنیا نوشتند و به هیأت دولت خبر دادند و این قانونی که ما امروز می‌بینیم تا حدی دست و پا شکسته است.
هادی خانیکی، استاد ارتباطات با اشاره به قانون دسترسی آزاد به اطلاعات بیان کرد: ما پدیده‌ای به نام رسانه‌هراسی در ایران و جوامعی نظیر ایران داریم؛ به این معنی که انتشار اطلاعات در رسانه‌ها بیشتر فهم ما را به سمت تهدید می‌برد. در انجمن جامعه شناسی ایران بعد از سقوط پلاسکو، نخستین نگرانی که مطرح شد از سمت روانپزشکان کشور بود. آنها نگران بودند که انعکاس اخبار پلاسکو چه میزان اختلالات را در جامعه به وجود می‌آورد و به عنوان راه‌حل به فکر چگونه محدود کردن رسانه‌ها بودند و سودمندی انتشارات اطلاعات مدنظر آنها نبود. اساسا مسئله تبدیل مضر بودن انتشارات اطلاعات به سمت مفید بودن، امری مهم در توسعه است.
او در ادامه گفت: اگر جامعه‌ای به شفافیت برسد و آزادی اطلاعات در کشور وجود داشته باشد، توانمندی مردم بیشتر نمایان می‌شود. علاوه بر این اگر تمهیداتی برای کنترل فساد ایجاد شود، منجر به نهادهای نظارتی می‌شود و افکار عمومی نیز موجب کمتر شدن فساد در کشور می‌شود.
قانون دسترسی آزاد به اطلاعات یک فرصت ویژه است که اینبار صنعت سینما پیش قراول این اتفاق قرار گرفت تا همسو با خواست و اراده جمعی رسانه‌ها باقی دستگاه‌ها نیز خود را موظف بدانند در مقابل تمامی ابعاد فعالیت خود، عموم مردم را در جریان قرار دهند. اتفاقی که می‌تواند به مرور اعتماد عمومی را در جامعه بالا ببرد و راه صحیح و شفاف مدیریت را در عرصه کشور نهادینه کند.
صمت