توهین نشریه یالثارات به اندازهای برای جامعه هنری سنگین تمام شده که لغو مجوز این نشریه هم نتوانست از ناراحتی و تاسف اهالی سینما کم کند.
سینماسینما- الهام نداف، در این میان هر کس اعتراض خود را با شکل و شمایل خاصی به این اهانت نشان داد. عدهای از هنرمندان در صفحات شخصی خود در اعتراض به این حرکت مطالبی منتشر کردند و عدهای هم ترجیح دادند مطلب توهین آمیز را بارها بازنشر کنند.
با این همه اما اقدام شورای مرکزی کانون کارگردانان سینمای ایران در نوع خود جالب و قابل توجه بود. قرار بود سهشنبه ۱۲ مردادماه هفتمین جشن کانون کارگردانان سینمای ایران با نام و یاد عباس کیارستمی در ایوان شمس برگزار شود، اما درست یک روز مانده به برگزاری جشن، شورای مرکزی در بیانیهای اعلام کرد به دلیل هتک حرمت و توهین به هنرمندان کشور و با یاد کیارستمی، این جشن لغو میشود.
بسیاری معتقدند اعتراض کارگردانان میتوانست به نوع دیگری به گوش مخالفان برسد. مثلا اینکه جشن برگزار شود و کارگردانان بزرگ سینمای ایران در این شب اعتراضشان را به صورت زنده به این بیحرمتیها نشان دهند، اما محمد علی سجادی، سخنگوی کانون کارگردانان سینمای ایران و همکارانش در شورای مرکزی به گونه دیگری فکر میکنند.
سجادی در گفتوگو با «اعتماد» در این رابطه توضیح داد: «حتما میشد نوع دیگری هم به این مساله نگاه و اعتراض کرد اما کانون کارگردانان سینمای ایران این شیوه را برای اعتراض به اتفاقات اخیر سینما انتخاب کرده است.»
این کارگردان سینما توهین نشریه یالثارات را تنها دلیل لغو جشن کانون کارگردانان نمیداند: «واقعیت این است که مساله فقط توهین اخیر نشریه یالثارات به هنرمندان و نظر دادن درباره پوشش آنها نیست، اگرچه این مساله بهانهای برای نمایش اعتراض ما شد اما مساله ما بر سر اندیشه سیستماتیک و تهاجمیای است که سالها در این مملکت جریان دارد و برای خودش این حق را قایل است که بر اساس تفکرات خود همه کسانی را که خلاف آنها فکر میکنند، به رنگ خودشان در آورند، وگرنه عقاید هرکسی مربوط به خودشان است و ما هم حق داریم مثل هرفرد یا جریانی تفکر خودمان را داشته باشیم.»
سجادی معتقد است اتفاقاتی که اخیرا در سینما و فرهنگ افتاده انسانی، مدنی و برمبنای جمهوریت نیست و قرار نیست عدهای حق داشته باشند آن طور که میخواهند زندگی کنند و کسانی را که مانند آنها نیستند متهم کنند.
اما در سالهای اخیر واژههایی وارد ادبیات ما شده که پیش از این در فرهنگ ایرانی جایی نداشته است. این ادبیات را عده اندکی از مردم به کار میبرند و اصرار دارند که آن را به دیگر بخشهای جامعه تسری دهند. به گفته سجادی تفکری که امروز به صورت گسترده شاهد آن هستیم نتیجه بازیهای سیاسی سالهای اخیر است و متاسفانه سینما و هنر قربانی درجه یک آن است. دوستانی که اینچنین از نوع پوشش هنرمندان و ژستهایشان عصبانی شده و اعتراض و توهین میکنند، چه طور درباره این همه اختلاس و فشارهای اقتصادی بسیاری که از سوی همفکرانشان بر همه تحمیل میشود چیزی نمیگویند؟!
اما جشن کانون کارگردانان سینمای ایران از جمله جشنهای مهم و تاثیرگذار عرصه هنر است؛ جشنی که هر سال گروهی از هنرمندان برای برگزاری آن لحظه شماری میکنند و میتواند لحظههای خوبی را خلق کند. سجادی یکی از مهمترین انگیزههای لغو این جشن را امنیت هنرمندان و مصون ماندن آنها از هر گونه توهین و افترا دانست: «برگزاری این مراسم طبیعیترین حق ما است و دلمان نمیخواهد فضایی ایجاد شود که نتوانیم به راحتی جشنهای اینچنینی را برگزار کنیم. همان طور که ما حق نداریم اعتراضی به هیچ مراسم یا گروهی داشته باشیم که بر مبنای قانون حرکت میکند، آنها هم نباید توهینی کنند. در جشن کانون کارگردانان امسال قرار بود درباره عباس کیارستمی، سینمای او و جایگاه سینمای امروز ایران در گسترش فرهنگ و ارزشهای جامعه ایران حرف بزنیم و متاسفیم که با وجود این اتفاقات و هزینهای که کرده بودیم، این اتفاق نیفتاد. ما به اندازه کافی در شرایط نا امن شغلی و کاری به سر میبریم و از این بابت تهدید میشویم، دلیلی ندارد مسائل اینچنینی ما را تهدید کند.»
سخنگوی کانون کارگردانان اشارهای هم به دیگر مشکلات حوزه فرهنگ و هنر داشت. او معتقد است که ضربه به حوزه فرهنگ و هنر تنها به سینما مربوط نمیشود و در بخشهای دیگر هم به چشم میخورد: «این جریان سیستماتیک در شهرستانها پر رنگتر دنبال میشود و در بخشهای مختلف هنر از جمله برگزاری کنسرتها و انتشار کتابها هم به چشم میخورد. کنسرتها را به راحتی لغو میکنند و جلوی انتشار کتابها را میگیرند. علت اصلی این مشکلات رخنه کردن مسائل سیاسی در تمام ابعاد زندگی ما است و ما متاسفانه فرهنگ و هنر را قربانی سیاست میکنیم. البته دولت هم فرهنگ را از سبدش کنار گذاشته و عدهای از این فرصت استفاده میکنند و سراغ هنر میآیند.»
حالا که وضعیت سینمای ایران پس از سالها بیثباتی، آرامش نسبی را تجربه میکند، به نظر میرسد عدهای برای برهم زدن این آرامش تمام همت خود را به کار گرفتهاند. در این شرایط اما هنرمندان بیشتر از مسوولان فرهنگی دست به کار شدهاند و از حرفه و هویتشان صیانت میکنند. در ادامه باید دید این مقابله تا کجا ادامه پیدا میکند و طرف مقابل چه زمانی پرچم سفیدش را بالا خواهد برد.