علیرضا داودنژاد معتقد است شفاف‌سازی نه فقط در سازمان سینمایی که در کل سینما ضروری است، غلامرضا موسوی بیان می‌کند سینما شفاف است و هوشنگ گلمکانی نیز بر این بار است که امکان عملی شدن شفاف‌سازی در همه وجوه وجود ندارد.
به گزارش سینماسینما، مدتی است بحث شفاف‌سازی در امور مختلف کشور، هر روز داغ و تازه است؛ سنگ بنای این بحث هم در دولت دوازدهم نهاده و در برخی از سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها به طور جدی‌تری پیگیری شد.
گرچه در بسیاری از سطوح، برخی سازمان‌ها و نهادها از جمله صدا و سیما تن به شفاف‌سازی ندادند اما در بسیاری از اداره‌ها و سازمان‌های دولتی این اتفاق افتاد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در امر شفاف‌سازی از پیشگامان است و برای همین با آمدن حسین انتظامی به سازمان سینمایی، به نظر می‌آید این مهم سریع‌تر و دقیق‌تر از گذشته پیگیری شود. خود او در توئیتی بر این نکته تاکید کرده و حالا قرار است پس از تصدی این مدیر بر سازمان سینمایی، مردم از جزئیات جشنواره‌ها، وام‌ها، دریافت‌ها و پرداخت‌ها به درستی مطلع شوند.
اینکه سازمان سینمایی باید چون اتاقی شیشه‌ای زیر نگاه هنرمندان و اهالی رسانه باشد و چنین اتفاقی به نفع به سینما و وضعیت فعلی آن خواهد بود، نظر بسیاری از سینماگران است؛ در همین ارتباط با علیرضا داودنژاد (کارگردان)، غلامرضا موسوی (تهیه کننده) و هوشنگ گلمکانی (منتقد) گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه نظرات‌شان را درباره این مسئله می‌خوانید.
علیرضا داودنژاد: اگر دنبال سر و سامان هستیم باید شفاف باشیم
علیرضا داودنژاد، کارگردان سینمای ایران درباره بحث شفاف‌سازی گفت: «اساسا نه فقط سازمان سینمایی، بلکه سینما نیازمند شفاف‌سازی است. اصولا مشکل سینمای ما این است که یک نظام اطلاع‌رسانی شفاف و درست ندارد، شفافیت نه در بحث سرمایه‌گذاری و نه تهیه و تولید و نه در نمایش وجود ندارد.»
او ادامه داد: «یکی از دلایل اینکه بازار سینمای ایران ناامن است نیز همین عدم شفافیت‌هاست. از زمانیکه فیلم وارد پروسه تولید می‌شود تا زمانی که پرونده نمایش‌اش بسته می‌شود، فیلم‌ها یک اطلاع‌رسانی درست ندارند، در نتیجه خوب هم معرفی و تبلیغ نمی‌شوند. بنابراین کل سینما در نوعی ابهام و تاریک به سر می‌برد.»
کارگردان فیلم «فراری» افزود: «ما دو جریان مالی داریم که وارد سینما می‌شوند، یکی از بازار سینماست و دیگری از دولت است. بازار سینما که ناامن و مبهم است، دولت هم وضعیتش همینطور است، در واقع ما در یک فضای تاریک کار و فیلم تولید می‌کنیم. قاعدتا اگر برای سینمای‌مان به دنبال سر و سامان باشیم این هر دو جریان باید در همه وجوهش جریان شفافی باشد.»
هوشنگ گلمکانی: باید دید شفافیت تا چه حد امکانپذیر است
هوشنگ گلمکانی، منتقد سینما نیز درباره بحث شفاف سازی و لزوم اجرای آن در سازمان سینمایی گفت: «به عقیده من به غیر از سازمان سینمایی همه‌جا نیاز به شفاف‌سازی دارد اما در خارج از ایران هم قاعده‌ای وجود دارد که برخی از اطلاعات مسائل درون‌سازمانی است و لازم نیست همه آنها اعلام شوند. اما اگر همه امور دنیا اینقدر زلال و شفاف باشد که همه از همه چیز خبر داشته باشند، وضعیت خیلی ایده‌آل می‌شود اما فکر نمی‌کنم اساسا بتوان به چنین مرحله‌ای رسید.»
سردبیر مجله فیلم ادامه داد: «البته قرار است الان مسائلی شفاف شود و بعضی‌ها هم دلشان می‌خواهد اعلام شود اما نمی‌دانم این موضوع تا چه حد امکانپذیر است.»
او در پاسخ به این سوال که اگر این اتفاق عملی شود، چه مسائلی نیازمند این شفاف‌سازی هستند که به جریان کلی سینما نیز کمک شود، بیان کرد: «من فکر نمی‌کنم شفاف‌سازی در مسائل مالی،خیلی زیاد به مسائلی که ما نگران و علاقه‌مند به آنها هستیم، کمکی کند. مثلا اگر ما متوجه شویم که مثلا بودجه سازمان سینمایی بین چه جاهایی تقسیم شده است و بعد هم عده‌ای بگویند چرا آنجا اینقدر گرفته و جای دیگر کمتر یا بیشتر، در نهایت چه کمکی می‌تواند به برخی مسائل مهم کند؟»
گلمکانی اضافه کرد: «البته که روشن شدن این مسائل باعث می‌شود برخی کارها سامان بیشتری بگیرند و هزینه‌ها در راستای مفیدتری صرف شوند اما مشکلات سینمای ایران فقط این مسائل نیستند. یکی از مشکلات سینمای ما سانسور است، اما شفاف‌سازی درباره پروسه‌ای که یک فیلم به مشکل برمی‌خورد را که طبیعتا نمی‌شود علنی کرد. سانسور علیرغم پتانسیل مثبتی که در سینمای ایران وجود دارد، باعث می‌شود ویترین سینمای ایران با انتقاد مواجه شود، در حالیکه فیلم خوب هم ساخته می‌شود.»
او همچنین گفت: «مسئله دیگری که وجود دارد، پولشویی است، اساسا ذات این قضیه مخفی بودنش است، پس نباید انتظار داشته باشیم این مسائل شفاف شوند چون اساسا امکانپذیر نیست و ببیشتر شبیه آرزوهای فانتزی است که اتفاق نمی‌افتاد، باید از خیالبافی دست برداریم و به سراغ مسائلی برویم که عملی‌تر هستند.»
غلامرضا موسوی: علاوه بر شفافیت مالی، تصمیم گیری‌ها هم باید شفاف شوند
غلامرضا موسوی، تهیه‌کننده سینما نیز نظرش را درباره مبحث شفاف‌سازی اینگونه بیان کرد: «خوشبختانه قبل از این هم مسائل سینما شفاف بودند و در بحث موضوعات مالی در بنیاد سینمایی فارابی و موسسسه رسانه‌های تصویری اقداماتی انجام گرفته که بسیار خوب است.»
موسوی ادامه داد: «شفاف‌سازی دو وجه دارد، یکی وجوه مالی است و یکی هم وجوه تصمیم‌گیری، که روشن شدن هر دوی اینها می‌تواند به سیستم کمک کند و موثر واقع شوند. در سینما علاوه بر مسائل مالی، لزوم شفاف‌سازی در تصمیم‌گیری‌ها هم وجود دارد، یعنی همه بدانند اگر اتفاقی افتاده برای اینکه به نتیجه برسند چه مراحلی باید طی شود، و هر تصمیم گیری به اطلاع اهالی سینما برسد.»