سینماسینما، سعیده نیک اختر
اگر هنوز تماشای این سریال را آغاز نکردهاید این نوشته میتواند بخشهایی از داستان را لو دهد
«خاتون» سریالی با موضوع تاریخ معاصر است که رنگ و لعاب گیرایی دارد. شروع خوبش به چشم بیننده مینشیند و این مسیر را همچنان حفظ کرده است. ریتم و ضرباهنگ سریال، تند و فاصله اتفاقات نزدیک است و خبری از نماهای طولانی که مخاطب را معطل کند، نیست. خیلی از سریالها با شروعی توفانی آغاز میشوند اما بلافاصله فروکش میکنند. سریالهایی با قصه یک خطی که بیشتر برای یک تله فیلم مناسبند تا یک سریال چند قسمتی. معضلی که باعث میشود سازندگان نتوانند تناسب ریتم و ضرباهنگ مناسب را حفظ کنند و هر قسمت، ریتم خاص خودش را دارد اما داستان «خاتون» فرق دارد. ریتم همچنان کوبنده و یکسان حفظ شده است. این حفظ ریتم، در مرحله تدوین رخ نداده بلکه کارگردان با حفظ ریتمهای درونی و بیرونی، ضرباهنگ را تند نگه داشته است. گواه این ادعا، چیدمان دیالوگهاست که ریتم آن قطعا روی میز تدوین به این ضرباهنگ نرسیده است.
«خاتون» نه تنها در چیدمان صحنه و فیلمبرداری بلکه در دیالوگها میزانسن مخصوص و دکوپاژ دقیق دارد و در راستای دوربین و صحنه حرکت میکند. دیالوگها با وسواسی ملموس، کوتاه و موجز چیده شدهاند. نه شاعرانه و حوصله سر برند و نه به واسطه تاریخی بودن، ثقیل و دیرهضم. حتی به ورطه دمدستی بودن هم نیفتاده است. به دیالوگها فکر شده تا اجزای صحنه یک پلان به واسطه زیادهگویی لو نرود. دیالوگها آنقدری هست که بخواهد بار داستان را بکشد و زیاده نگوید. یکی از نمونههای شاخص هماهنگی دیالوگ و صحنه، صحنه کشته شدن سنگری (پژمان بازغی) است. نقشی مهم که به نظر نمیرسید به این زودی حذف شود اما داستان چنان تند و ضربهزننده رخ میدهد که تاثیر عمیقی بر مخاطب میگذارد و هیچ بعید نیست، چند بار صحنه را بازبینی کند بتواند آن را هضم کند و مفهوم دیالوگ سرگرد ملک (اشکان خطیبی), «جنگ تموم نمیشه تا وقتی دشمن زنده است» را بفهمد. سرگرد ملک، جمله مهمی میگوید و بدون تعلل پلان رخ میدهد. دوربین، معطل نمیشود و صحنه را کش نمیدهد. دیالوگ و دوربین طبق دکوپاژی درست و نه یک اتفاق با هم هماهنگ میشوند. در مقابل، صحنههایی هم هست که میبایست طولانی باشد تا تاثیرش را بگذارد مانند صحنه مرگ پسر رعنا (بهناز جعفری) که انتخاب درست بازیگر، موسیقی موثر و حرکت دوربین کار خودش را میکند.
«خاتون» اگر همچنان با همین ضرباهنگ پیش برود اتفاق جدیدی در مسیر سریالسازی و افزایش شان جایگاه دیالوگ در سریال خواهد بود.
منبع: مجله نماوا