سینماسینما: محمد حقیقت برای درج در کتاب «رازها و دروغهای جشنواره کن» با ژیل ژاکوب گفتگویی انجام داده که در آستانه برگزاری هفتادوپنجمین جشنواره فیلم کن خواندن بخشهایی از آن میتواند جالب باشد. کتاب «رازها و دروغهای جشنواره کن» به زودی در پاریس منتشر میشود و حقیقت امیدوار است این کتاب در ایران نیز انتشار یابد. ژاکوب طی ۴۰ سال سمتهای مدیریتی مهمی در جشنواره کن داشت از جمله مدیرکل و رئیس جشنواره. بخشهایی از گفتگوی حقیقت با ژیل ژاکوب که پس از آخرین حضور ژاکوب در کن انجام شده را میخوانید:
درباره آخرین دوره جشنواره چه حس وحالی دارید؟
همان تب همیشگی که بعد از انتخاب فیلمها به آدم دست می دهد؛ این که روزنامهنگاران و حرفهایهای سینما چگونه با شما روبرو میشوند؟ و یا این که آیا هیات داوران به خوبی با هم کنار خواهند آمد؟ ترکیبی از یک حس دلشوره و هیجان درونم میجوشد! با این که سالهاست این جشنواره را اداره میکنم اما هر سال همین حس و حال به سراغم میآید. کار دبیر جشنواره با کار ریئس جشنواره متفاوت است اما جاهائی با هم تداخل میکند. در موقعی که دبیرکل بودم روز به روز تحولاتی در کارمان پیش میآمد.
شما کتابهایی هم درباره جشنواره کن نوشتهاید آیا باز هم این کار را ادامه خواهید داد؟
من زیاد کار میکنم. فعلا در حال نوشتن پنجمین کتابم هستم. این بار دارم یک رمان مینویسم.
کدام یک از کارهاتان بیشتر به شما لذت می دهد؟
هر دو برایم راضی کننده است هم به عنوان دبیرکل، در آنجا شما قدرت مطلق درباره فیلمها دارید. همه با شما تماس میگیرند از تهیه کننده تا کارگردان و غیره. آنها که فیلمشان انتخاب نشده با آدم قهر میکنند و آنها که انتخاب شدهاند بسیار با گشادهروئی با شما روبرو میشوند! فیلمهایی بودهاند که به ما پیشنهاد شده و ما به کارگردان و تهیهکننده آن فیلمها میگوئیم که برای بهتر شدن اثرتان لازم است مونتاژ دوباره در آن صورت گیرد و اصلاحاتی در آن انجا م شود. برخی میپذیرند و انجام میدهند و فیلم خیلی خوب در موقع نمایش در کن تحویل گرفته میشود. برخی دیگر میگویند ممنون و فیلم را برای خودشان نگه میدارند و تا موقع برگزاری کن اصلاحاتی در آن انجام نمیدهند و فیلم رد میشود. سپس آن را به جشنواره دیگری میدهند و فیلم قبول میشود و حتی جایزهای هم میگیرد! اما شما وقتی این ورسیون جدید فیلم را که جای دیگر قبول شده ببینید متوجه میشوید که نکاتی را که ما به آنها گفته بودیم در این ورسیون رعایت کردهاند. اما به روزنامهها اعلام میکنند: «کن فیلم به این خوبی ما را رد کرده بود» ولی باقی ماجرا را نمیگویند!
دبیر کل جشنواره فکر میکند که برای خوبتر شدن فیلم این پیشنهادها را داده که در نهایت نفع آنرا کارگردان و تهیهکننده بردهاند. ما خوشحالیم که از این نظر به فیلم کمک کردهایم.
من به عنوان منتقد سینما، تماشاگر شیفتهی سینما و تاریخنویس سینما برای بسیاری از سینماگران احترام خاصی قائل هستم. خوشبختانه موقعی کارم را به عنوان دبیرکل شروع کردم، یعنی در سالهای ۱۹۷۰، که سالهای پربرکت سینمای جهانی بود.
در مقابل سینماگران مولف کشورها چه برخوردی دارید؟
دو نوع برخورد دارم؛ سینماگرانی که مورد ستم قرار گرفتهاند را حمایت میکنم که بتوانند آزادنه در کشورشان به کار خود ادامه دهند، کسانی مثل آندری تارکوفسکی و غیره. قبل از اینکه من دبیرکل جشنواره شوم ماجرا به این شکل بود که دبیرکل هر فیلمی را که مسئولان فرهنگی یک کشور انتخاب میکردند و میفرستادند را در مسابقه میگذاشت، مثلا سرگئی باندارچوک از شوروی و غیره. اما من این قاعده را عوض کردم. با این که مشکلاتی پیش میآمد من از شوروی سابق، اروپای شرقی، آسیا و ایران و غیره فیلمهای غیررسمی گرفتم که دولتها چندان روی خوش به آنها نشان نداده بودند.