سینماسینما، نغمه خدابخش
«جرمى چارلز رابرت کلارکسون» روزنامهنگار و نویسنده به نام بریتانیایى و مجری موفق و محبوب بیبیسی است. وی به دلیل علاقه زیاد به اتومبیل و داشتن اطلاعاتی مفید در این زمینه توانست در برنامه پرطرفدار «تخت گاز» به شهرت و محبوبیت برسد. لحن طنزآمیز او در برنامهای خشک و بیروح یکی از دلایل جذب مخاطب در این برنامه بود. جرمی زبان تند و گزندهای داشت و بیپروا حرفهاى تند و انتقادی و گاهی توهینآمیزی نثار برخى از سازمانها و نهادها میکرد با اینحال باز هم از محبوبیت ویژهاى در میان مخاطبان برخوردار بود هرچند تندروى او در نهایت باعث اخراج وى از بىبىسى شد!
«جرمی» در مسابقات اتومبیلرانی نیز شرکت میکرد و بعد از یک حادثه تصمیم به مهاجرت از شهر و رفتن به مزرعه چند هکتاری خود میگیرد، مزرعه ای که از سال ۲۰۰۸ آنرا خریداری کرده و توسط جوانی اداره میشد.
مستند هشت اپیزودی «مزرعه کلارکسون» تلاش «جرمى» را براى راهاندازى مزرعه بزرگش در حومه شهر در روستایی قدیمی به تصویر میکشد. ماجرای مزرعه کلارکسون از سال ۲۰۱۹ آغاز میشود، جرمى که هیچ تجربه و سررشتهاى در زمینه کشاورزى ندارد با راهنمایی مشاور مالی خود و با خرید یک تراکتور بزرگ ساخت شرکت لامبورگینى، یکی از شرکتهای ماشینسازی مورد علاقه جرمی، براى کشت و کار آماده میشود. او با همراهى مشاور مالى خود میزان هزینهها و وسایل مورد نیاز را بررسی کرده و از اطلاعات جوان بیستویک سالهی محلى، کیلب، که شناخت کافى از مزرعه موردنظر و همچنین کشاورزى دارد کمک گرفته تا مزرعه را براى کشت و بهرهبردارى آماده کند. بدین ترتیب چالشهاى جرمى آغاز میشود.
در هر قسمت از این مستند جذاب شاهد اتفاقات غیرمترقبه و هیجانانگیزى هستیم که جرمى به ناچار با آنها دست و پنجه نرم میکند. در طول روایت اطلاعات جسته گریخته و مفیدی در مورد کشاورزى به مخاطب داده میشود از جمله نحوه کار با ماشینآلات و کارکرد آنها در زمینهاى زراعى، تاثیر آب و هوا در زمان و نحوه کاشت محصول و در کل مصائبی که سر راه یک کشاورز وجود دارد تا محصولی را به سرانجام رساند.
«مزرعه کلارکسون» به واسطه روایت جذاب و کنجکاوى برانگیزى که دارد مخاطب را به خود جذب میکند حتی اگر هیچ علاقهای به کشاورزی و دامداری نداشته باشیم لحظه به لحظه با «جرمی» همراه میشویم و از پرسه زدن در طبیعت لذت میبریم و همراه با او چالشهای جالبی را تجربه میکنیم.
حضور و بازى جرمى در این مستند و نوع گویش طنازانه و شوخ طبعی او ترغیب مخاطب را برای همراهی با شخصیت اصلی دو چندان میکند. المانهایى چون فیلمبردارى از دیگر نکات مثبت و ویژهی روایت است. خلق تصاویر دیدنی و چشمنواز مناظر طبیعی، تماشای رشد لحظه به لحظه گیاهان و آرامش حاکم بر فضای روایت، ذهن بیننده را برای ساعاتی از فضای شلوغ و دغدغههای زندگی صنعتی و ماشینی شهری دور کرده و لذت و آرامش را به او منتقل میکند. تصویربرداری از نحوه کار با ماشینآلات کشاورزی نیز در نوع خود جذاب و تماشاییست، کافیست در قسمت هشتم به پلانهایی که کمباین، ماشین مخصوص برداشت، در حال کار کردن در مزارع است، دقت کنیم.
از طرفی ارتباط جرمى با کیلب که در این مسیر همراه اوست، بده بستانها و بحثهایی که در حین کار دارند همچنین ارتباط او با شخصیتى به نام «جرالد»، به دلیل لحن گفتار و نوع گویش خاصی که دارد، و جرمی متوجه منظور او نمیشود! باعث خلق لحظات جذاب در این مستند شده است.
جرمى که قصد اولیهاش کاشت و بهرهبرداری محصولات کشاورزی و صرفا گندم و جو بوده است به مرور و با امکاناتی که مزرعه وسیع او دارد به تهیه و تامین نیازهای دیگری نیز فکر کرده و برای وسعت بخشیدن به مزرعهاش آنها را به مرحله اجرا میگذارد و بدین ترتیب چالشهای جدیدی را پیش روی خود قرار میدهد. کاشت گیاهان خاص، تاسیس فروشگاه برای فروش محصولات کشاورزی، خرید دام، نگهدارى و تامین چراگاه، باردارى و زایمان گوسفندان و چگونگى پرورش آنها، ساخت مرغدارى و اداره آن، زنبورداری و تهیه عسل و پرورش ماهی از تجربیاتی است که جرمی در زندگی تازه خود امتحان میکند و از آنجایی که برای هر اقدامی نیاز به گذراندن مراحل اداری همچون اخذ مجوز و تائیدیه و اینگونه امور است که با روحیه او سازگاری ندارد، کاغذبازیها و قوانین را به نقد میکشد.
تجربه تازه جرمى و تقارن آن با شیوع ویروس کرونا و اثرات آن روى کشاورزی و دامداری از دیگر نکات قابل تامل در «مزرعه کلارکسون» است. نکتهای که در مستند «مزرعه کلارکسون» حائز اهمیت است تصمیم آدمی معروف به تغییر نوع زندگیست و این نکته مخاطب را به فکر کردن وادار میکند. آدمی که با وجود شهرت و اعتبار و ثروت از زندگی روتین خود در شهری بزرگ فاصله گرفته و به طبیعت پناه می آورد و حاضر به انجام کارهایی میشود که از توان او خارج است. این که یک مجری معروف تلویزیونی را در سکانسی ببینی که دغدغهاش راه انداختن تراکتور و یا نگران بارش باران است یا او را در صحنهای ببینی که در حال کمک کردن به گوسفند برای به دنیا آوردن برهاش است! از نکات قابل تأمل است.
«مزرعه کلارکسون» همراهی مخاطب را در لحظه به لحظه روایت میطلبد گویی مخاطب با شخصیت اصلی وارد مزرعه میشود، شخم میزند، بذر میکارد، بارش بیموقع باران دلنگرانش میکند، خشکسالی عذابش میدهد، مرگ دام غصهدارش میکند و درنهایت موفقیت و اتمام کار سرخوشی را نصیبش میکند.
هر اپیزود این مستند جذاب با عنوانى آغاز میشود «تراکتور» «گوسفندداری» «فروشگاهداری» «پروژه حیاتوحش» «همهگیرى جهانى» «گداختگی» «نرم کردن» و «برداشت محصول» عناوین قسمت اول تا هشتم «مزرعه کلارکسون» است که بدین ترتیب مخاطب را براى رویارویی با چالش جدید آماده میکند.
در انتها در آخرین قسمت همزمان با به تصویر کشیدن مشکلات برداشت و فروش محصول و محاسبه سود حاصل از آن، جایی که شخصیتهای قصه نفسی راحت میکشند چالشی تازه پیش روی جرمی قرار میگیرد؛ تصمیمی مهم که جرمی باید به تنهایی از پس آن برآید، ماندن در مزرعه و تحمل دردسرها و تکرار راهی که رفته یا بازگشت به شهر و انتخاب زندگی سابق؟
منبع: مجله نماوا