سینماسینما، حسین عیدیزاده: یورای یاکوبیسکو در ٨۴ سالگی درگذشت؛ فیلمساز بزرگ اهل چکسلواکی سابق که سالهای آخر عمرش را در پراگ سپری کرد.
یکی از چهرههای اصلی سینمای چکسلواکی در دهه شصت بود که فیلمهایش حسابی سانسور شدند. فیلم «سالهای حیاتی» یا «بهار زندگی» را اواخر دهه شصت ساخت که فیلمی انفجاری در ساخت و ایدهپردازی بود: داستان دو برادر که عاشق یک دختر میشوند. زوایای دوربین عجیب و غریب، شخصیتهایی مجنون و افسارگسیخته و روایتی که پیرو بسیاری از قواعد نیست در این فیلم جلوهگری کردند و به امضای یاکوبیسکو درآمدند. فیلمسازی که شاید اندازه ورا خیتیلوا تجربهگرا نبود اما هرگز از تجربهگرایی و امتحان راههای نرفته ترسی نداشت. سال ١٩٩٣ و زمان جدایی چک و اسلواکی، هرچند خودش اهل اسلواکی بود اما در پراگ ساکن شد. جدایی این دو کشور را خودش یکی دو سال قبلترش در شاهکاری به نام «بهتر است پولدار و سالم باشی تا بدبخت و مریض» پیشبینی کرده بود که این یکی هم اثری سازشناپذیر درمورد دو زن بود که عاشق یک مرد بودند، مردی که هر وقت عشقش میکشید به این دو سر میزد و اغلب غایب بود و بدین ترتیب بار استعاری فیلم را تقویت میکرد. «زنبور هزاره»، «پرندگان، یتیمها و احمقها»، «نشسته بر شاخه درخت و کیفور از خود» و «گزارشی مبهم از پایان دنیا» دیگر کارهای مهم او بودند که برای تماشای هرکدام لازم است خودت را آماده کنی چون جریان سریع فیلمها، انرژی کنترلنشدنی آنها، گریز از قواعد بصری و روایی و دیوانگی که بر سراسر فیلم سلطه دارد نیاز به انرژی یکسانی از سمت مخاطب دارد. یاکوبیسکو از آن فیلمسازهایی بود که شبیهشان وجود ندارد. چند سال پیش در جشنواره کارلووی واری گذرا او را دیدم: سروظاهرش ترکیبی از یک کولی و یک شهرنشین بود، با چشمانی نافذ و لبخند آدمی که خوب میداند چطور شوخی کند و رندانه تیغ کنایه و نقدش را بر جان دیگری بنشاند. درست مثل فیلمهایش که ظاهر سرخوشانهشان برای پوشاندن گزندگیشان بود، گزندگی که هنوز هم چیزی از آن کم نشده.
![](/wp-content/themes/cinemacinema/img/tel.gif)
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود