خانم فیلمساز مقابل دوربین/ درباره‌ عکاسی مستند از زندگی نرگس آبیار

سینماسینما، یاسمن خلیلی فرد 

در شانزدهمین دوره ی جشن تصویر سال که از آغازین روزهای اسفندماه سال جاری فعالیت خود را شروع کرده است؛ مجموعه عکس هایی با محوریت سینما هم دیده می شود. علاوه بر تعدادی عکس خبری که مربوط به رویدادهایی چون جشنواره فیلم فجر، درگذشت عزت الله انتظامی، نشست های خبری سینمایی، وقایعی مربوط به خانه ی سینما و … هستند ستاره سرداری عکاس جوان نیز به سراغ موضوع جالبی رفته است. او زندگی روزمره ی نرگس آبیار را محوریت مجموعه عکس های خود قرار داده است.
از میان تعداد زیادی عکس، سرداری ۸۵ عکس را انتخاب و به جشن تصویر سال ارائه کرده که در این میان دو عکس به صورت چاپ شده در نمایشگاه قرار گرفته اند و باقی آن ها به صورت مالتی مدیا به نمایش درمی آیند.
سرداری، خود طی بیانیه ای علت و انگیزه اش از انتخاب چنین سوژه ای را این گونه عنوان می کند:
«”نه یک قدیس، ‎نه یک پاپ، ‎نه یک ژنرال و نه یک سلطان هرگز قدرتی که یک فیلمساز دارد را نداشته اند:قدرت حرف زدن با صدها میلیون نفر،برای دو ساعت در تاریکی!” ‎”فرانک کاپرا-”
آشنایی من با او به سال ۹۲ بر می گردد. همان سالی که نامش به عنوان کارگردان شیار ۱۴۳ بر سر زبان ها بود.

‎نگاه متفاوتش به «زن» شروع روایت من از زندگی او شد. زن های معمولی که در فراز و نشیب زندگی مثل همه تغییر می کنند،اشتباه می کنند، حتی به قیمت جانشان و راه نجات ندارند….نگاهی که او را از فیلمسازان دیگر جدا می کرد و من را شیفته عکاسی از دنیای او…

او با داشته های وطنی خود از فضاهایی بِکر و خانواده های ایرانی در به تصویر کشیدن دنیای ذهنی و دغدغه هایش بهره می برد و با در نظر گرفتن اِلِمان های ملی زندگی هایی را به تصویر می کشد که از دل همین سرزمین بیرون می آیند و هم جنس روزمره های همین مردمند.او با فرهنگ سرزمین خود اشناست که همین قوت کارش را دوچندان میکند ؛ هنر را به چشم یک تاجر نگاه نمی کند ،چرا که برای جهانی شدن باید بومی بود.
‎او مانند سایر انسانها در طول شبانه روز همچون بازیگر نقش های متفاوتی را ایفا می کند.همسر،خواهر،دوست
‎من در طی دو سال عکاسی از او سعی کردم به لایه های پنهان او نزدیک شوم اما باید اعتراف کرد دوربین عکاسی قادر نیست درون روح ادمیزاد نفوذ کندتا انها بتوانند خودِ واقعی شان را نشان دهند.
‎زیرا همه ما آدم ها یک نیمه ی پنهان داریم که دوست داریم همیشه پنهان بماند.
‎این مجموعه عکس روایتی از لحظات نرگس ابیار است که با وجود تمام محدودیت هایی که برای خانوم ها در ایران حاکم است،مستحکم،جسور و دلیر اهداف خود را دنبال می کند.» ستاره سرداری

و آن چه تماشای عکس های سرداری را لذتبخش می کند شاید همین نوع نگاه اوست؛ او علاوه بر شناخت شخصی اش از سوژه ی انتخابی خود، سعی بر آن داشته است تا ابعاد مختلف زندگی فیلمساز را در عکس های خود کنار هم بچیند تا بتواند تصویری کامل و بی نقص را از وجوه کم تر دیده شده ی زندگی یک چهره ی مشهور سینمایی ارائه دهد.
به عنوان مثال، عکاس همان قدر که پشت صحنه ی فیلم ها، بخش های مختلف پیش تولید فیلم، دفتر فیلمساز و مراحل دورخوانی فیلمنامه توسط بازیگران و … را در عکس هایش پوشش می دهد به سراغ زندگی شخصی تر او هم می رود و مابین عکس هایش مراسم شام خانوادگی، همبازی شدن فیلمساز با یک کودک، تولد خانوادگی اش و … را نیز ثبت می کند. همین انتخاب درست مقاطع و برش های مختلف از زندگی فیلمساز و انتخاب عکس هایی که به لحاظ بصری و هنری کاملترند از میان تعداد بسیار زیادی عکس از نقاط قوت مجموعه عکس های ستاره سرداری است.
مستندسازی کار آسانی نیست؛ در هیچ فرمت و مدیومی. همان قدر که ساختن یک فیلم مستند سختی های متعددی را به مستندساز تحمیل می کند و هر اتفاق کوچکی ممکن است به کل پروژه لطمه بزند عکاسی مستند هم سختی های مختص به خود را دارد. در نظر بگیریم که سوژه با ورود عکاس به خانه و حریم شخصی اش مخالفت می کرد یا آن که او را در سفرهای خانوادگی و میهمانی های دوستانه اش نمی پذیرفت، در آن صورت رویکرد مورد اتخاذ عکاس کاملاً دچار تغییر می شد و او ناچار به تمرکز بر ابعاد غیرشخصی زندگی فیلمساز می شد و این چیزیست که با خواسته ی عکاس مغایرت دارد. بنابراین آنچه در این مجموعه عکس حاصل شده است مجموعه درستی از انتخاب های عکاس است بعلاوه ی همکاری مستمر و همدلانه ی سوژه که به رغم مشغله ها و سختی های حرفه ای اش عکاس را به حریم شخصی خود راه داده و اجازه می دهد دوربین بدون خودسانسوری آزادانه ابعاد مختلفی از زندگی او را ثبت کند.
بنابراین تأثیر عکس های ستاره سرداری شاید بسیار بیش تر از “عکس” باشد و این عکس ها در کنار هم با فیلمی مستند از زندگی نرگس آبیار برابری می کنند آن قدر که تماشای پشت سر همشان به مدت ۴ دقیقه نه تنها خسته کننده نیست بلکه مخاطب را متمایل به دیدن تعداد بیشتری از آن ها می کند.

ثبت شده در سایت پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما کد خبر 107783 و در روز یکشنبه ۱۲ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۱۹:۱۵:۵۴
2024 copyright.