سینماسینما، فرهاد خالدی نیک

برنامه این هفته «شهر فرنگ» از جهاتی بسیار جالب توجه بود. برنامه ای که محوریت اش بر موضوع «چشم انداز سینمای ایران» استوار بود. در این برنامه رضا صائمی (منتقد) و مرتضی شایسته (رئیس شورای صنفی نمایش) به گفت‌وگو پرداختند. گفت و گو میان مسؤلی که قیمت بلیط سینماها در ایران را در مقایسه با قیمت ۱۵ دلاری سینماها در آمریکا بسیار ناچیز می داند و منتقدی که معتقد است کارمند یا کارگری که حداقل حقوق را می گیرد و درآمدش به زحمت تا نیمه های ماه می رسد، حتی نمی تواند از عهده پرداخت همین قیمت های به ظاهر حداقلی نیز بر آید.

منتقدی که سعی می کند با نگاهی کارشناسانه، دلایل واقعی قهر مخاطبان با سالن های سینما را ریشه یابی و آسیب شناسی کند و مسئولی که به نظر می رسد شناخت کاملی از مخاطب و عالم سینما و فیلم های سینمایی ندارد و از محصولی که یک کالای فرهنگی است، همچون کالایی تجاری یاد می کند. مسئولی که معتقد است محصول فرهنگی در ایران، به شدت ارزان است و این را در مقایسه قیمت این محصولات با سایر محصولات موجود در بازار می گوید و چندان توجه ای به جیب های خالی مردمی که حتی از خرید اقلام ضروری خانواده خویش محروم مانده اند، ندارد. 

نکته قابل توجه این بود که آقای شایسته اظهار کرد که اگر ما بلیط سینماها را نیم بها کرده یا پایین تر قیمت گذاری کنیم، مردم با خود می گویند این سینمای با ارزشی نیست. نگاهی که معیار قیمت گذاری اش، ما را به یاد معیارهای قیمت گذاری کالاهای تجاری می اندازد و هیچ نسبتی با فرهنگ و سینما ندارد. در مقابل منتقدی را داریم که به درستی معتقد است قیمت بالای بلیط سینماها، ارزش و اعتباری به یک فیلم نمی دهد و مساله ای که مخاطبان را جذب سینماها می کند کیفیت فیلم است، نه قیمت بالا یا پائین بلیط آن!

مسئولی که گویی مشکلات مربوط به سالن های سینما را اصل نمی داند و همچنان معتقد است که مردمی که برای خرید به مال ها و مراکز تجاری می آیند، در کنار خریدی که انجام می دهند و غذایی که میل می کنند، فیلمی هم می بینند و به این واسطه چرخ سینماها هم می چرخد. در مقابل منتقدی را داریم که اعتقاد دارد با چنین استدلال بازار محوری، سینما کاملاً در حاشیه قرار می گیرد و با نگاهی جامعه شناسانه درباره ی قیمت های بلیط و دلایل رو برگرداندن مردمان از سینماها در این شرایط بحرانی کرونایی اظهار نظر می کند.

مشکلی نیست؛ اهل فن درباره مسائل مختلف فرهنگی نظریات مختلفی دارند و برنامه ای مثل «شهر فرنگ» با اجرای حمیدرضا مدقق، محل عرضه و تضارب آرا همین نظرات و اندیشه های مدعوین برنامه است. مشکل این است که مسئولی که با الگو قرار دادن نظام سینماداری در کانادا و آمریکا و بدون توجه به شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم ایران برای این سینما نسخه می پیچد، در راس کار و در مرکز تصمیم گیری در شورای صنفی نمایش است و منتقدی که همچون طبیبی حاذق مسائل را حلاجی می کند، در گوشه ای نشسته و تنها کاری که از دستش بر می آید نگارش نظریات اش در صفحات مکتوب و مجازی رسانه ها یا نهایتاً ارائه عقایدش در چنین برنامه هایی است. نتیجه اش می شود همین تصمیماتی که خلق الساعه گرفته می شوند و آزمون و خطاهایی که مدام انجام می دهند و دودش دیر یا زود به چشم سینماها و سینمادارها و سینماروها می رود.