سینماسینما، فریبا اشوئی

ابلق را در واژگان فارسی به تعبیری دو رنگ چند رنگ یا سیاه وسفید معنا کرده اند. خوشی و ناخوشی. بد و خوب. تاریکی و روشنی و…

نرگس آبیار با انتخاب این عنوان برای فیلم خود، آشکارا به همین مقوله پرداخته است. مردمانی که در قومیت و عقبه، چند رنگ و متفاوت از یکدیگرند و برحسب سرنوشت، هرکدام به هر دلیلی که عمده ترینش، شاید ناتوانی مادی باشد در یک محله فقیرنشین به نام زور آباد همنشین و همخانه شده اند. روایت با یک سکانس معرف همراه با ریتم بالای موسیقی و تنوع پلان استثنایی، آغاز می شود. سکانسی که در همان آغاز، نشان دهنده موقعیت جغرافیایی و بافت فرهنگی قصه است. این که چقدر فیلمسازان ما متمرکز بر این نوع از بافت شهری شده اند و پرداخت قصه در این بافت چه امتیازهای مثبتی می تواند برای فیلم به همراه داشته باشد، بماند. چون مجال پرداختن به آن در این یادداشت نیست. اما هرچقدر بستر درام، در محیطی نابسامان رقم بخورد، به همان نسبت هم می تواند ابزار و عناصر دراماتیزه کردن متن بیشتر و بهتر برای نویسنده و کارگردان اثر مهیا شود. جغرافیای زورآباد این بستر را به خوبی برای گروه کارگردانی فراهم ساخته است. آنچه که بیش از هر چیز برای مخاطب فیلم فراهم شده، پرداختن به همین حواشی و ایجاد همراهی بصری است. یعنی اساسا خود درام چنگی به دل نمی زند و از اساس دچار یک شتابزدگی و ناامنی موضوعی است. سودای پرداخت موضوعی ممنوع، کارگردان را وسوسه کرده اما جسارت و وضوح پیام، در اثرش مستتر نیست. مخاطب مدام با یک خیز و عقب نشینی مکرر روبروست که نتیجه اش ناکام ماندن در انتقال پیام شده است. دو تا نگاه ناامن و متجاوز، یک نگرانی زنانه و سرانجامی عقیم برای داستان، کل دریافتی مخاطب از داستان ابلق است که به واسطه شدت محافظه کاری کارگردان نصیبش می شود. داستان از ابتدا آشکارا و خیلی گل درشت مظلومیت زنان کار را در پیرنگ اصلی اش پی ریزی می کند اما بدلیل ترس در پرداخت، این پی رنگ باحواشی زائد در متن گُم می شود. موش ها در طول داستان حضوری نمادین دارند تنها برای پُرکردن خلاء و سوراخ های یک درام عقیم مانده. یا حتی بازی حباب های صابون که نماد آرزوهای رنگارنگ مردمان زور آباد است. و البته که از این نمادهای شعاری در فیلم کم نیستند.
زوج بی نظیر هوتن شکیبا و الناز شاکردوست این بار هم دلنشین و کامل در فیلم آبیار ظاهر شده اند و بار بخش عظیمی از فیلم بر دوش این دو بازیگر توانا است. باذکر این نکته که بهرام رادان و انتخابش برای نقش جلال شاید ناشیانه ترین اتفاق در کارگردانی این فیلم باشد.