سینماسینما، ایلیا محمدینیا
وقتی در نخستین تجربه های خوانش شعر فروغ در سالهای دور به اینجای شعری از او رسیدم که گفت “تنها صداست که می ماند” همان زمان و حتی تا سالها بعد احساسم این بود که این بخش از شعر بیش از آنکه بر آمده از یک پیش بینی شاعرانه باشد بیشتر ناشی از یک احساس قشنگ و شیک شاعرانه است. اما از طرفی می دانستم این شعر را کسی گفته که با جادوی تصویر در زمان خود بسیار آشنا است. فیلم بازی کرده و فیلم ساخته بود.
بعدها از زبان عباس کیارستمی جایی شنیدم یا خواندم که برای ساخت و کارگردانی فیلم، بیشتر از فیلمبردار، صدابردار است که اهمیت دارد. درک چندانی از این نگاه ایشان نداشتم. همچون شعر ی که فروغ گفته بود احساسم این بود که این حرف کیارستمی بیش از آنکه برآمده از یک دیدگاه یقینی باشد بیشتر ناشی از یک احساس قشنگ است که ربط چندانی با واقعیت فیلمسازی ندارد. اما من همچون همیشه فکر می کردم تصویر ماندگاری بیشتری دارد. تا اینکه فیلم «شیرین» کیارستمی را دیدم. اثری که هیچگاه نه در جشنواره های خارجی و نه در میان بسیاری از منتقدان و طرفداران او در اینجا قدر ندید.
فیلم شیرین برای من حلقه گمشده درک شعر فروغ بود. جایی که در آن تصاویر جذاب بازیگران شناخته شده سینما در آن سالها، رفته رفته در مقابل صدا رنگ می بازد و مخاطب دیگر تماشای تصاویر فیلم برایش آنقدر اهمیت پیدا نمی کند که صدای فیلم. در فیلم شیرین تماشاگر با صدای فیلمی که ظاهرا نمی بیند تصاویر فیلم شیرین را بازنمایی می کند همچنان که سیمای فرهاد و شیرین و خسرو فیلم را در ذهنش آنگونه که دوست دارد می سازد. لوکیشن فیلمش را هم بنابر سلیقه اش طراحی و سکانس ها و پلان ها فیلم ذهنی اش را دکوپاژ می کند. در واقع همچنان که از فحوای متن بر می آید کیارستمی در فیلم به عدد تماشاگران فیلم شیرین از یک فایل صوتی و یک متن مشترک فیلم تولید می کند. فیلمی منحصر به فرد برای هر تماشاگر که شبیه فیلم تماشاگر دیگری نیست همچنان که شبیه فیلم کیارستمی هم نیست.
کیارستمی به ما آموخت که در پس صداها می توان تصاویر ذهنی خود را ساخت اما با تصاویر صرف نمی توان صداها را بازتولید کرد و این جادوی صداست. درست همان چیزی که فروغ فرخزاد گفته بود “تنها صداست که می ماند”.
دیدن دوباره فیلم زیبای «شیرین» کیارستمی در این روزهای قرنطینه و کرونا می تواند ما را به درک بهتری از اهمیت ماندگاری صدا برساند.
![](/wp-content/themes/cinemacinema/img/tel.gif)
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- معرفی نامزدهای دریافت گیلاس طلای جشنواره فیلم عباس کیارستمی
- افسون «کلوزآپ»/ یادداشت محمد حقیقت به مناسبت زادروز عباس کیارستمی
- در مراسم نکوداشت «عباس کیارستمی» مطرح شد: کیارستمی آبرودار واژه کار بود/ فیلمسازی کیارستمی در مسیر عکاسی او است
- رونمایی از پوستر اولین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- باشگاه سینمایی «جاده ابریشم» برگزار میکند؛ بزرگداشت عباس کیارستمی در پاریس
- معرفی هیات داوران اولین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه عباس کیارستمی
- عیاری یک شگفتی در سینمای ایران است/ کیارستمی و عیاری پیش از هنر سینما، خود را کشف کردند
- هوتن شکیبا: دوست داشتم به جای همایون ارشادی در «طعم گیلاس» باشم
- تمجید هانکه از سینمای بیهمتای کیارستمی
- نمایش «شیرین» کیارستمی در جادوی سینما بنیاد حریری
- «شیرین»، مثل عشق زنانه
- «طعم گیلاس» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- «کلوزآپ» در سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران
- کتاب «رازها و دروغها» منتشر شد/ ناگفتههایی درباره جشنواره کن
- بازخوانی یادداشت خواندنی کریم امامی در سال ۷۶ ، پس از دریافت جایزه نخل طلای کن توسط کیارستمی
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود