سینماسینما، محمد تقیزاده
مستند «بیبیجان» ساخته نرگس جودکی و ایمان پاکنهاد، به نمایش در آمده در جشنواره سینماحقیقت
اولین مستند پژوهشی نرگس جودکی و ایمان پاکنهاد که سالها به حرفه روزنامهنگاری مشغول بودند، اثری قابل تامل و کم نقص از آب درآمده که علاوه بر ارزشهای محتوایی، امتیازات زیاد فرمی نیز دارد. فیلم داستان دخترکشی و آداب و رسوم مردم افغانستان است که به بهانه واکاوی یک مورد مطالعاتی مشخص، در جریان یکی از این قتلهای دردآور و آزاردهنده قرار میگیریم.
دغدغهمندی فیلمسازان در برجستهکردن این موضوع اجتماعی مهم که ماحصل سالها فعالیت روزنامهنگاری در عرصه اجتماعی بوده، اقدامی ارزنده و قابلتحسین در مستند بیبیجان است، اما نکته حائزاهمیت و امتیاز اصلی این مستند به قدرت داستانگویی و ساختار روایی فیلم مربوط میشود. جودکی و پاکنهاد در نخستین تجربه مشترک فیلمسازی خود، یک داستان پرتنش و عجیب را به جذابترین و در عین حال پرکششترین شکل ممکن روایت میکنند تا تعلیق بیبیجان و روایت خوش ریتم و قطره چکانی آن از جمله مزیتهای مهم فرمی و روایی این مستند به شمار آید. اطلاعات این اتفاق شوم خیلی دقیق و جامع به مخاطب منتقل میشود و مسیر روایت داستانی بدون انحراف از خط اصلی، زیاده گویی، احساساتگرایی و سانتیمانتالیسمهای رایج به طرز تاثیرگذار و باورپذیری به تصویر درآمده است. با وجود شنیع و خوفناکبودن اتفاق اصلی و مشخصبودن کامل علل و عوامل آن، فیلمساز به هیچوجه در مقام قاضی و صادرکننده رای قرار نمیگیرد و با وجود سیاهی جغرافیای داستان، مستند هرگز به ورطه سیاهنمایی کشیده نمیشود.
استفاده نکردن از راوی، هرچند کار را برای ساخت فیلمهای مستند که اطلاعات زیادی را در دل خود دارند، سخت و پیچیده میکند اما در صورت فائقآمدن بر این مشکل، ساختار روایی و داستانی فیلم تاحد زیادی به رئالیسم و واقعگرایی نزدیک میشود. در بیبیجان نیز فیلمسازان با گفتوگو با نزدیکان فرد خاطی(تکنیک مصاحبه) و نگارش جملات کوتاهی توانستند علاوه بر ارائه نسخه سینماییتری از داستان (به جای ساختار رادیوگونه با نریتور)، به باورپذیری و واقع گرایی اثر نیز کمک کنند.
در کل، بیبیجان مستندی بیادعا اما پرمحتوا است که قصه واقعی و هشداردهنده اجتماعی خود را به دقیقترین، رساترین و جذابترین شکل روایت کرده، هرگز به دام کلیشههای احساسی و سیاهنمایی نمیافتد و ماجرای تلخ و گزنده خود را بدون آزار و اذیت تماشاگر تعریف می کند.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- معجزهی روایت سینمایی/ نگاهی به مستند «آقای صیاد را ول کنید»
- معرفی برگزیدگان پانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت
- مراسم یادبود جمشید مشایخی و همسرش در اکران «بریکولاژ؛ زندگی نادر مشایخی» برگزار شد/ مشایخی: موسیقی و شعر از زندگی ایرانیان جدا نشدنی است
- عمیق ترین لحظه های محسوس حیات در مستند «ایستوود»
- مستند «مرگ ماسایوشی»؛ حفظ شرافت یا ابرقدرت شدن؟
- معرفی نامزدهای مسابقه ملی جشنواره «سینماحقیقت»
- شبهای روشن/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «به ماه»
- مستند «ناگهان ذهنم ایستاد»؛ روایتی از یک شهر، یک بیماری
- جنگ با کرونا/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «روزهای ناتمام» و دو فیلم دیگر
- پیروز کلانتری: «میبرد تا به کجا» گفتگوی میان من و سوژه است
- مستند «آن مرد با اتوبوس آمد»؛ ترکیبی از سرگرمی، سیاست و جامعهشناسی
- گام معلق لکلک/ پیشنهاد تماشای مستند در جشنواره سینماحقیقت؛ «جابهجایی یا نابهجایی»
- گفتوگوی تصویری اختصاصی سینماسینما با محمد احسانی، مستندساز/ توسعه کشور بدون توجه به محیط زیست امکانپذیر نیست
- همزمان با نمایش در جشنواره سینماحقیقت؛ پوستر «روزهای ناتمام» منتشر شد
- گذری در جشنواره سینماحقیقت/ گزارش تصویری
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- ترکیب جدید هیئت مدیره انجمن صنفی ویدئوی برخط انتخاب شد
- نامه تند یک فیلمساز به محمد خزاعی/ مانى حقیقی: اصلاحیههای شما نامشروع است
- زمان برگزاری مجمع و انتخابات خانه سینما تعیین شد
- فوت کارگردان فیلم «زیردریایی»/ ولفگانگ پترسن درگذشت
- جسد خواننده و بازیگر ایرانیتبار در منزلش پیدا شد
- نسخه ویژه نابینایان «نیمه شب در پاریس» با صدای داریوش کاردان منتشر میشود
- مدیرکل دفتر نظارت بر عرضه و نمایش فیلم: ۷۰ درصد فیلمهای صف اکران به «هنروتجربه» میرسند/ خسارت یک ترافیک!
- اعلام برنامه نمایش فیلمهای ایرانی در جشنواره ونیز
- خیرخواهی که از کوه سقوط کرد/ کوتاه درباره «تصمیم رفتن»
- ممنوع از کارها و قانونهای یک بام و دو هوای وزارت ارشاد
- بابک برزویه درگذشت
- گنگستری یا فیلمفارسی؟!/ نگاهی به سریال «یاغی»
- درباره حواشی اسکار مارلون براندو؛ عذرخواهی آکادمی اسکار پس از ۵۰ سال
- «علمدار» با روایت پرویز پرستویی روی صحنه میرود
- نگران خانهام!/ نگاهی به فیلم «جاده خاکی»
- صدور پروانه ساخت برای پنج فیلمنامه سینمایی و سه فیلمنامه غیر سینمایی
- خزاعی از اعلام فهرست افراد ممنوع از کار خبر داد/ مشکل «برادران لیلا» را ما ایجاد نکردیم که الان حل کنیم
- در خانه هنرمندان ایران به نمایش درمیآید؛ روایت سوختن یک سینما و آدمهایش در «سینهما رکس»
- قهرمانی تیمملی والیبال ایران در بازیهای همبستگی کشورهای اسلامی با حمایت همراه اول
- ساترا به سه سریال مجوز داد
- چالشهای معرفی فیلم به اسکار؛ از انتخابات «خانه سینما» تا گزینهها
- «تابستانی که برف آمد» با رضا اخلاقیراد کلید خورد
- دستگاه تنفس مصنوعی آن هیش قطع شد/ بازیگر از دنیا رفت
- مهدی شامحمدی: اکران آنلاین تاثیری بر تعداد مخاطبان مستند نداشت/ مستند اجتماعی همیشه پر مخاطب است
- رونمایی از فراخوان جشنواره تئاتر فجر/ کوروش زارعی: جشنواره امسال تولیدی است
- آزاده صمدی: تئاتر و سینما که پارک نیست!
- مدیرکل دفتر برنامهریزی و آموزشهای هنری: با آموزشگاههای هنری فاقد مجوز برخورد جدی میشود
- دو پروژه ایرانی در مارکت آسیایی جشنواره بوسان
- لوئیس کوئردا؛ معلمِ نخستوزیر
- «عنکبوت»؛ تلاش از دست رفته