سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
یکی از مهجوریتهایی که سینمای ایران با آن روبهروست عدم ساخته شدن آثار در چهارچوب ژانر و گونههای مختلف سینمایی است و همین امر مانع از ایجاد تنوع در سبد تولیدات و به تبع محدودیت مخاطب در برخورداری از دایرهی انتخابهای گسترده در مواجهه با فیلمهاست؛ و از جملهی این گونههای کمتر پرداخته در سینمای ما فیلمهای موسوم به نوآر است که میتوان نمونههای شاخص و موفق آن را در سینمای فرانسه یافت و مرد بازنده آخرین ساختهی محمد حسین مهدویان نیز میکوشد تا با پیروی از چنین گونهای یک فیلم نوآر در چهارچوب شرایط و قواعد سینمای ایران را به روی پرده آورد.
فیلم بدون مقدمه و در همان دقایق آغازین تماشاگر را با سوژهاش که پیگیری قتلی توسط یک افسر کهنهکار پلیس است رودررو میکند؛ پلیسی که مولفههای ایرانی دارد و فیلمساز در کنار روش خاص او در دنبال کردن سرنخها و بازجویی از مظنونین درصدد است تا با نزدیک شدن به زندگی شخصی و خانوادگیاش تصویری بیواسطه و واقعگرایانه از یک مرد را مقدم از حرفهاش برای بیننده پرداخت کند. پلیسی که از خصایصاش چهرهای درهم و فرورفته است و جز در سکانس پایانی کمتر خندهای بر صورتش میبینیم و شرایط زندگی شخصی و مناسبات قدرت و امور حاکمیتی نیز از جهات گوناگون او را در انجام وظیفهاش تحت فشار میگذارند اما او با وجود همهی این سختیها همچنان امیدوار در مسیر کشف حقیقت و تحقق عدالت به پیش میرود. مرد بازنده در فیلمنامه بیش و کم به اصول و چهارچوبهای یک اثر پلیسی وفادار است: وقوع قتل، حضور مامور پرونده و پیگیری موضوع و سرنخها، شخصیتهای پیرامون مقتول که به نوعی در مظان اتهام و یا آگاهی از علل و انگیزههای قتل قرار دارند و همچنین دخیل بودن برخی روابط و پشت پردههای سیاسی از جملهی عناصر مورد اشاره در پهنهی فیلمنامهی مرد بازنده است که هر چه جلوتر میرود بر پیچیدگیهای آن افزوده میشود و شاید بر اثر ازدحام و تراکم مولفههایی از این دست و نیز افزودن تشریح شرایط زندگی خانوادگیِ احمد خسروی و خاصه ارتباط با پسرش نیز بر این حجم انباشته است و تا حدودی فیلم را طولانی جلوه میدهد اما مهدویان در کارگردانی با تسلط و درک درست از نیازهای چنین فیلمی، به ساختاری موثر در تعریف قصهای با این مختصات از حیث زبان سینمایی نائل میآید که مهمترین مشخصهی آن ریتم و ضرباهنگ است؛ ریتمی که در آنسوی دیگر با حضور سجاد پهلوانزاده در مقام تدوینگر، به کاملترین همکاری این دو در همهی سالهای فعالیت کارنامهشان منجر شده است.
برای مخاطبینی که سریال زخم کاری را دیدهاند، آگاهی از تداوم همکاری مهدویان با جواد عزتی و رعنا آزادیور در مرد بازنده میتواند شائبهی تکرار فیلمی با درونمایهی زخم کاری و دیدن نقشهایی مشابه با آن را در ذهن تداعی کند اما تماشای شمایل متفاوت جواد عزتی و حتی رعنا آزادیور کمتر نشانی از تکرار را به ذهن متبادر میکند و آنچه در خاطرمان میماند نگاههای عمیق مردی است که انگار به جادهای بیانتها نقب میزند و سرآخر نیزباید در تنهایی به راهش ادامه دهد.
*نویسنده و کارگردان
![](/wp-content/themes/cinemacinema/img/tel.gif)
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- بازگشت جواد عزتی به خونبازی در «زخمکاری ۳»
- آغاز تولید فصل چهارم «زخم کاری»؛ پخش فصل سوم پس از پایان «قطب شمال»
- «تمساح خونی» ۴۰ روزه ۱۰۰ میلیاردی شد
- یک رکورد دیگر برای «تمساح خونی»؛ ۱۱.۵میلیارد فروش در ۷ روز
- «تمساح خونی» رکورد فروش افتتاحیه سینمای ایران را شکست
- «تمساح خونی» در سینماها/ رونمایی از پوستر فیلم جواد عزتی
- هوشمندی در آفرینش موقعیتهای کمیک/ نگاهی به فیلم «تمساح خونی»
- بازیهای خوب در فیلم خوب/ نگاهی به «تمساح خونی»
- موفق در سرگرم سازی/ نگاهی به فیلم «تمساح خونی»
- دست برنده برای فرشته مرگ/ نگاهی روانشناختی به فصل دوم «زخم کاری»
- اکران آنلاین «کت چرمی» با بازی جوادعزتی
- «کت چرمی» راهی فجر ۴۱ میشود/ رونمایی از لوگو
- بازخوانی یک قتل از پیش طراحی شده/ نگاهی به مستند «ترور سرچشمه»
- مدیر کل نظارت بر عرضه و نمایش فیلم توضیح داد؛ پرونده هیچ فیلمی برای همیشه بسته نیست/ چرا «شیشلیک» اکران نمیشود؟
- فرصت از دست رفته/ نگاهی به فیلم «مغز استخوان»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود