سینماسینما، محسن جعفری راد
پنجشنبه هفته گذشته، دقیقا در همین مطلب هفتگی، نوشته بودم که چرا و طبق چه استراتژی، ترکیب حیرت‌آوری چیده اند برای گزینه های اکران نوروز؟ تاکید کرده بودم که حضور فیلم ضعیفی مثل تیغ و ترمه و فیلم سیاسی تند و تیزی مثل دیدن این فیلم جرم است!، هیچ گونه ضرورت و کارکرد و کاربردی برای اکران نوروز ندارد و خوشبختانه دقیقا هم همینطور هم شد و این دو فیلم در کنار فیلم اول هایی که اشاره کرده بودم نباید در ترکیب باشند، حذف شدند تا دقیقا پیش بینی نگارنده و البته اغلب روزنامه نگاران و منتقدان درست از آب دربیاید. یعنی ترکیب فیلم های پر مخاطب جشنواره و فیلم هایی که کارگردانانش قبلا ثابت کرده اند که رگ خواب مخاطب را می شناسند و می توانند گیشه فوق العاده ای داشته باشد.
فیلم های انتخاب شده برای اکران اول نوروز این ها هستند: متری شیش و نیم ساخته سعید روستایی، تختی ساخته بهرام توکلی، رحمان ۱۴۰۰ ساخته منوچهر هادی، ژن خوک ساخته سعید سهیلی، چهار انگشت ساخته حامد محمدی، زندانی ها ساخته مسعود ده نمکی و پیشونی سفید ۳ ساخته جواد هاشمی. اما این فیلم ها چه برگ برنده هایی برای فروش موفق در نوروز دارند؟ و کدام یک احتمال دارد رکورد اکران اول نوروز را به نام خود ثبت کند. به ترتیب اسامی که ذکر شد به امتیازات مثبت فیلم ها برای فروش بیشتر اشاره می کنیم.
فیلم متری شیش و نیم ساخته دوم سعید روستایی، هم جایزه بهترین فیلم به انتخاب تماشاگران را از جشنواره فیلم فجر دریافت کرده -در یازده رشته کاندید شد و غیر از این جایزه،جایزه تدوین و صداگذاری را نیز دریافت کرد- هم در اکران جشنواره، با سوژه اش یعنی تقایل نیروی انتظامی با باند و مافیای قاچاق مواد مخدر جنجالی شد؛ هم مخاطب، ابد و یک روز را به عنوان یکی از موفق ترین فیلم های چند سال اخیر در ذهن دارد و از این ها مهمتر ستاره ای مثل نوید محمد زاده نیز در فیلم بازی می کند که همواره فیلم هایش خوب می فروشد، ضمن اینکه سه بازیگر محبوب و معتبر هم دارد. یعنی پیمان معادی، پریناز ایزدیار و فرهاد اصلانی. این چهار ویژگی باعث می شود که نسبت به فروش این فیلم خوش بین بود حتی اگر فیلم تلخی باشد. یادمان باشد ابد و یک روز هم فیلم به شدت تلخی بود اما فروش قابل توجهی کرد.
فیلم تختی، طبق عنوانش درباره یکی از بهترین و محبوب ترین قهرمانان و پهلوانان تاریخ ورزش ایران یعنی غلامرضا تختی است که به خودی خود کنجکاوی برای دیدنش وجود دارد. دلیل دوم جوایزی است که در جشنواره کسب کرده و دلیل سوم حواشی زندگی تختی است که برای مخاطبی که در جشنواره فیلم را ندیده، در شکل زندگی تختی و به ویژه شکل مرگش تردید وجود دارد- برخی می گویند خودکشی کرده و برخی می گویند به شکل طبیعی فوت کرده- که بعد از جشنواره هم با اظهارنظرهای بازیگرانی مثل جمشید مشایخی جنجال ساز شد و می تواند کنجکاوی‌برانگیز باشد. به اینها باید این را هم اضافه کرد که فیلم جزو فیلم های پر مخاطب جشنواره هم بود. ضمن اینکه به تنوع ژانر در ترکیب اکران نوروز کمک می کند.
رحمان ۱۴۰۰ بدون تردید فروش خوبی خواهد کرد. هم دو فیلم پرفروش و رکورد شکن در کارنامه کارگردانش دیده می شود یعنی من سالوادور نیستم و آینه بغل و هم بازیگرانی دارد که مخاطب نوروز اشتیاق کافی برای دیدن آنها روی پرده را دارد. از جمله مهمترین شان یعنی مهران مدیری و محمدرضا گلزار که برای اولین بار همبازی شده اند. در کنار اینها سعید آقاخانی، یکتا ناصر، بهرام افشاری و ساره بیات نیز به عنوان بازیگر حضور دارند تا ترکیب جالب توجهی شود. ضمن اینکه درباره تاثیر تهیه کننده ای مثل علی سرتیپی هم برای فروش بالای آن باید گفت که همواره جزو موفق ترین تهیه کنندگان و پخش کنندگان در سینما بوده است.
درباره ژن خوک از همان شروع فیلمبرداری، گمانه زنی ها برای قرار گرفتن آن دربهترین زمان اکران سال، یعنی نوروز زده می شد و در نهایت به حقیقت پیوست. سهیلی هم مثل هادی فیلم پرفروش در کارنامه دارد، از جمله دو نسخه فیلم گشت ارشاد، بازیگران چهره ای هم دارد و از طرفی دیگر طبق عنوان فیلم و بر اساس توضیحاتی که خود سهیلی داده، فیلمش روایتی کمدی با اشاره به نوع زندگی فرزندان مدیران کشور و در واقع آقازاده هاست که با توجه به جنجال های سیاسی و اقتصادی که در شش ماه دوم سال ۹۷ توجه مردم را به سمت مدیران و آقازاده ها بیش از پیش جلب کرد، خود به خود حواس ها را سمت فیلم جلب خواهد کرد و باید دید کارگردانی که که لابه‌لای سکانس های کمیک فیلم هایش، شعارهای جنجالی را می گنجاند، این بار به کدام حزب و جناح و سیستم و تفکری تاخته است. فیلمی که هادی حجازی‌فر در نقش رضا کیشمیش! و سینا مهراد در نقش عماد گربه! بازیگران اصلی آن هستند و از همین لقب ها می توان به حال و هوای آنها دست یافت! سینا مهراد پسر سهیلی است که با بازی در سریال پدر، برای مخاطبان تلویزیون شناخته شده است، ضمن اینکه دختر سهیلی هم در فیلم حضور دارد تا در کنار ساعد سهیلی، سه فرزندش در سینما حضور داشته باشند!
چهار انگشت سومین فیلم حامد محمدی است که فیلم پرفروش اکسیدان را در کارنامه اش دارد. او فرزند منوچهر محمدی است و طبعا این نسبت می تواند به تبلیغات و پخش بهتر فیلم کمک کند چرا که محمدی به عنوان تهیه کننده قبلا فیلم های رکورد شکنی مثل مارمولک را کار کرده است. اما دلیل اصلی برای پرفروش شدن، به نظر می رسد به ترکیب بازیگران و لوکیشن داستان مربوط باشد. جواد عزتی در کنار امیر جعفری که در اکسیدان نشان دادند زوج موفق و تازه ای برای شکل گیری حال و هوای کمیک دارند. از طرفی دیگر فیلم محصول مشترک ایران و کامبوج است، بیشتر صحنه های فیلم در کامبوج فیلمبرداری شده و صحنه هایی از آن نیز درتایلند و ایران. ترکیب این ویژگی ها یعنی یک فیلم کمیک با حال و هوای لوکیشن های بکر و چشم نواز خارج از کشور که می تواند سرگرمی مناسبی برای مخاطب در روزهای بهاری باشد. ضمن اینکه فیلم هایی مثل چهارانگشت طبق داستان فیلم که حضور دو دوست در کشور غریبه است، همواره مورد توجه مخاطب عام قرار گرفته که در چند سال اخیر فیلم هایی مثل من سالوادور نیستم و تگزاس این ویژگی را داشته اند.
فیلم زندانی ها که دقیقه نود و شاید در وقت اضافه! به فهرست اکران نوروز پیوست، یکی از برگ برنده های سایر فیلم ها را ندارد. یعنی فاقد چهره سینمایی محبوب و مناسب فروش قابل ملاحظه است. زندانی ها با ترکیب هومن برق نورد، بهنام تشکر، بهنوش بختیاری، برزو ارجمند،بهاره افشاری و … طبعا نمی تواند مثل فیلم های قبلی ده نمکی موفق ظاهر شوند و شاید این نوع چینش بازیگران به ضرر آن تمام شود. شاید تنها دلیلی که بتوان برای امکان فروش خوب آن در نظر گرفت سابقه فیلمسازی ده نمکی با فیلم هایی مثل اخراجی هاست که رکورد فروش را شکستند . ضمن اینکه همیشه در فیلم هایش حرف هایی می زند که کارگردانان دیگر اجازه نزدیک شدن به آنها را ندارند! همین دو عامل می تواند کمک کند به اشتیاق مخاطب برای دیدن زندانی ها.
و بالاخره پیشونی سفید ۳٫ این فیلم یک امتیاز مثبت دارد که آن را نسبت به سایر فیلم های نوروز متمایز می کند. فیلمی برای مخاطب کودک و نوجوان است تا این مخاطبان هم فیلم مناسب نیاز و ذائقه خود را داشته باشند که طبعا در روزهای آغازین بهار با خانواده، اشتیاق لازم را برای دیدنش خواهند داشت؛ علاوه بر این در دو نسخه قبلی ارتباط خوبی با شخصیت های داستان پیدا کرده اند. یعنی خاله سوسکه و آقا موشه، آهوی پیشونی سفید، عفریته، عجوزه و … اما طبیعی است که در مقابل فیلم هایی مثل متری شیش و نیم، رحمان ۱۴۰۰ و چهار انگشت فروش کمتری خواهد داشت.
با توجه به مروری که شد ،متری شیش و نیم، رحمان ۱۴۰۰ و چهار انگشت شرایطی بهتری برای فروش بیشتر نسبت به چهار فیلم دیگر دارند. خیالمان از بابت فروش خوب فیلم روستایی می تواند راحت باشد و اگر هادی و محمدی توانسته باشند مثل کارهای قبلی داستانی سرگرم کننده،دل نشین و عام پسند ساخته باشند، برای رکورد زنی رقابت خواهند کرد و تجربه ثابت کرده که فیلم رکوردشکن اکران نوروز، پرفروش ترین فیلم کل سال هم می تواند باشد.
در میان این فیلم ها تماشای دو فیلم متری شیش و نیم و تختی برای مخاطبان خاص سینما ، قابل توصیه است. اولی سعی کرده از شخصیت پلیس که در سینما و تلویزیون همیشه به شکل کلیشه ای،قراردادی و مثبت به شکل افراطی دیده ایم، آشنایی زدایی کند و یک ضد قهرمان جذاب با بازی نوید محمد زاده دارد و و دومی با فضاسازی مناسب و دقت قابل توجه در طراحی صحنه و فیلمبرداری که در هر دو رشته سیمرغ جشنواره را کسب کرده، تلاش می کند ابعاد پنهان و پیدای زندگی تختی را آشکار کند که البته هر دو فیلم ضعف هایی هم دارند که اینجا مجال پرداختن به آن نیست اما به عنوان پیشنهاد برای تماشا در نوروز، گزینه های بسیار مناسبی هستند. فیلم هایی که علاوه بر جنبه سرگرم کنندگی، لایه های زیرین معنایی هم دارند و بر عکس چهار فیلم دیگر اکران نوروز، صرفا برای فروش در گیشه ساخته نشده اند.