سینماسینما، مهگان فرهنگ
احتمال لو رفتن داستان فیلم وجود دارد
در سال ۱۹۶۹ به دنبال اعلام عفو عمومی در اسپانیا افراد بسیاری از مخفیگاه هایشان بیرون آمدند که بسیاری حدود سی سال نتوانسته بودند آزادانه زندگی کنند. در دوران دیکتاتوری ژنرال فرانکو اکثر این افراد خودشان را در خانه هایشان محبوس کرده بودند تا از مجازات شدن توسط او در امان باشند. «سنگر بی پایان» داستانی تکان دهنده از چنین روایتی دارد. خروج بعد از تاریکی یا شاید خروج بعد از دیکتاتوری. خروجی با ترس و تردید که در پایان فیلم به خوبی آن را نشان میدهد. آنچه مهم است جاری بودن زندگی در سایه دیکتاتوری در این فیلم است. زندگی در مخفیگاه یا بین دو دیوار. فیلم «سنگر بی پایان» نماینده اسپانیا در اسکار است. این فیلم توسط سه کارگردان به نامهای آیتور آرهجی، جون گارانو و خوزه ماری گوئه ناگا ساخته شده و محصول سال٢٠١٩ است. فیلمنامه آن را لویسو بردجو و خوزه ماری گوئنگا نوشته اند. محصول دو کشور اسپانیا و فرانسه است و دو بازیگر اصلی آن آنتونیو دلاتوره و بلن کوئستا به خوبی آن را پیش میبرند. حقوق جهانی این فیلم سینمایی بعد از نخستین اکران جهانی توسط نتفلیکس خریداری شد و به امید نمایندگی در اسکار در آمریکا به نمایش در خواهد آمد.
این فیلم در باسک ساخته شده و زندگی در طول چندین دهه در یک دهکده کوچک اسپانیایی را تصویر میکند. داستان فیلم با شروع جنگهای داخلی اسپانیا آغاز میشود و داستان با تمرکز بر یک زوج تازه ازدواج کرده پیش میرود که مرد مجبور میشود در زیر زمین خانهشان سالها در خفا زندگی کند زیرا او یکی از مخالفان دولت فرانکو است و از ترس اعدام شدن ۳۳ سال مخفیانه در زیرزمین خانه خودش و مدتی نیز در فاصله بین دو دیوار در خانه پدرش زندگی میکند. وقوع جنگ داخلی اسپانیا توسط کودتای ژنرال فرانکو، در اسپانیا دستمایه خلق آثار ادبی و هنری بسیاری در اسپانیا بوده است. در تمام طول فیلم، کشمکشی که برای هیگیینیو که نقش آن را آنتونیو دلا توره بازی میکند، رخ میدهد برای مخاطب پر از هیجان است. مجبور به سکوت شدن و دست به کارهای عجیب زدن و از همه مهمتر شک همسایه به رزا و همسرش این فیلم را تا آخر به خوبی نگه میدارد. همسایه ای که او را به سربازان فرانکو لو داده و او توانست در فرصتی از دست سربازان فرانکو فرار کند و به خانه برگردد و پنهان شود. اما همسایه همچنان فکر میکند که او فرار نکرده و جایی در خانه است، اما هیچ گاه مدرکی به دست نمی آورد، که اتفاقا همین رفتارهای او فیلم را جلو میبرد.
زمان فیلم حدود دو ساعت و نیم است اما به دلیل تنش بالای داستان احساس خستگی به مخاطب دست نمی دهد. در فیلم فضای محدود داخلی به شکلی خلاقانه به تصویر کشیده میشود تا فیلم از نظر تصویری خسته کننده نشود. هیگینیو در مخفیگاه و حتی بین دو دیوار بیرون را میبیند و نقطه دیدهایش که سعی در فهم دنیای بیرون دارد، به لحاظ نوع روایت او و تصویر برداری بسیار تاثیر گذار است.
داستان حبس یک انسان ممکن است نتواند موفق در بیان باشد اما سنگر بی پایان در روایت یک موقعیت تک بعدی با دو شخصیت و با محور زندگی و عشق که قوی ترین عنصر و مضمون بسیاری از فیلم هاست، موفق ظاهر شده است. همانطور که فیلمی تاریخی و سیاسی است، به همان ترتیب فیلمی است که به سرکوب انسان ها در یک دوره از تاریخ می پردازد. سرکوب سیاسی، ضعف های انسان و ناامیدی، امید، فداکاری و در نهایت عشق که میتواند برای هر بیننده ای با هر فرهنگ و تاریخی به جز اسپانیا جالب و لذت بخش باشد.
فصل آخر فیلم که میتوان آن را خروج دانست، فصلی تعیین کننده است. دیکتاتوری تمام شده اما هنوز ترس وجود دارد ، رزا با بازی بلن کوئستا از اینهمه ترس خسته میشود و همسرش را ترک میکند و هیگینیو بالاخره تلاش میکند تا در را باز کند و بیرون بیاید. دوران فرانکو که حدودا چهل ساله است به دوران نازایی و انزوای فرهنگی و در نهایت به ناچار انفجار معروف است.
بازی آنتونیو دلاتوره و فضاسازی این صحنه بسیار زیبا و هوشمندانه است مردی که٣٣ سال راه نرفته، کفش نپوشیده و نور ندیده است و از همه مهمتر وقتی بیرون می آید خیلی چیزها به لحاظ مادی و معنوی تغییر کرده است. فرزند آن ها دیگر یک مرد جوان است. کوچه ها، مردم و …
اگرچه احتمالا زندگی یک انسان فراری در آن دوران بسیار حوصله سر بر بوده است اما فیلم حتی لحظه ای به این وضعیت دچار نمی شود.
فیلم با خروج هیگینیو راه رفتن سخت او و به دنبال رزا رفتن تمام میشود. پایانی با قدم های سنگین، مانند کودکی که تازه راه افتاده و ورود به دنیایی جدید.
این فیلم در جشنواره فیلم سن سباستین ۲۰۱۹ با اقبال وسیع مخاطبان و منتقدها روبهرو شد و بالاترین امتیاز را از منتقدهای کشور به دست آورد. این فیلم سرانجام ۶ جایزه از ۸ جایزهای را که نامزدش شده بود از سنسباستین دریافت کرد و بعد با کسب ۱۵ نامزدی در جوایز گویا در این زمینه رکوردشکن شد.
جایزه بهترین فیلمنامه از جشنواره سن سباستین برنده جایزه بهترین بازیگر زن، بهترین صدابرداری از جوایز سینمایی گویا و برنده جایزه بهترین فیلم، بازیگر مرد و زن، گریم و …در جشنواره سینمایی آسِ کان سبیا ( سویا)
در جشنواره فیلم گویا اسپانیا که به اسکار اسپانیا معروف است، این فیلم رقابت تنگاتنگی با «درد و افتخار» پدرو آلمادوار و «در خلال جنگ» الخاندرو آمنابار داشت.