سینماسینما، پریسا الیاسی
«بروکلین» فیلمی است بهتمامی راجع به مهاجرت و احساسات متناقض ناشی از این اتفاق. «بروکلین» سعی در به تصویر کشیدن آنچه که از مهاجرت به دست میآید و در مقابل تمام آنچه که از دست میرود را دارد و اگرچه قهرمان این فیلم فردی ایرلندی است که به آمریکا مهاجرت میکند اما به دلیل جهانشمول بودن این پدیده میتوان مضامین مطرح شده در فیلم را به هر جغرافیای دیگری نیز بسط داد.
قصه فیلم «بروکلین» زود شروع میشود؛ در همان دقایق ابتدایی جایی که قهرمان فیلم، آیلیش، به صاحب مغازهای که در آن کار میکند قصد مهاجرتش را به آمریکا اعلام میکند. بعد از آن شخصیتهای فیلم، مکان و زمانی که داستان فیلم در آن میگذرد به مخاطب شناسانده میشود و همچنین علت تصمیم کاراکتر برای مهاجرت روشن میشود. مخاطب در دقایق ابتدایی فیلم با کاراکتر اصلی همراه و بعد از مطلع شدن از تصمیمش و چرایی این تصمیم درگیر احساساتی میشود که قهرمان فیلم در حال تجربه آن است؛ احساساتی همچون غم ترک وطن و عزیزان و عذاب وجدان ناشی از ترک کردن آنان. فضای فیلم در دهه ۱۹۵۰ میلادی میگذرد و مهاجرت در آن زمان میتوانست به این معنا باشد که شاید دیگر هرگز فرصت دوبارهای برای دیدار نزدیکان به دست نیاید. سکانس خداحافظی روی عرشه کشتی به خوبی این غم بزرگ ناشی از هجرت را به نمایش میگذارد؛ زمانی که اندوه بزرگی در چشمان هر دو طرف ماجرا- چه آنطرفی که میرود و چه آنطرفی که میماند- دیده و به مخاطب نیز به خوبی منتقل میشود.
مصائب سفر قهرمان از همان ابتدا و در کشتی آغاز میشود. دختر کم سن و سال و چشم و گوش بستهای که باید یاد بگیرد به تنهایی گلیم خودش را از آب بیرون بکشد. خوششانسی آیلیش است و یا ضعف فیلمنامه که شخصیتهای طراحی شده بهتمامی سفید هستند و همه به کمک قهرمان میآیند تا مسیرش را هموار کنند. تنها ضد قهرمان فیلم خانم کلی، همان مغازهدار ایرلندی ابتدای فیلم است که اتفاقا کنش او و واکنش قهرمان نسبت به او پایانبندی فیلم را شکل میدهد. موانع خارجی بر سر راه قهرمان قرار نمیگیرد و آنچه که او باید بر آن غلبه کند نه عامل بیرونی که بهتمامی درونی است. کشمکشهای شکل گرفته در طول فیلم درونی است و قهرمان باید بر آنها غلبه کند تا بتواند به راحتی و آرامش برسد. همین کشمکشهای درونی است که سیر تحول شخصیت را شکل میدهد. نمودار تحول شخصیت اصلی فیلم به وضوح قابل دیدن است، یک دختر کمحرف، بدون اعتمادبهنفس، درونگرا که کاری جز غصه خوردن ندارد در نهایت تبدیل میشود به دختری اجتماعی، با اعتمادبهنفس و فعال. اولین نقطه عطفی که این تحول را در قهرمان به وجود میآورد مربوط به صحنه پذیرایی از ایرلندیهای بیخانمان در روز کریسمس در آمریکاست، فعالیتی که به زندگی آیلیش معنا میدهد. تحول اصلی اما بعد از آشنایی با پارتنرش و عاشق شدنش رخ میدهد؛ اتفاقی که بهطور کامل آیلیش را متحول میکند و متوجه میشود باید گذشته را رها کند و زندگی جدیدی برای خود بسازد. از لحاظ بصری هم این تحول شخصیت به خوبی در فیلم نمایش داده میشود. هر قدر زمان بیشتری از فیلم میگذرد پالت رنگی استفاده شده روشنتر میشود؛ در واقع آنجایی که قهرمان فیلم ناراحت و افسرده است فضای فیلم هم تاریک و هرقدر که قهرمان فیلم، خوشحالتر میشود از رنگهای روشنتری در فیلم استفاده میشود.
به نظر میرسد سیرشا رونان با ریشه ایرلندی که دارد و با آن چهره معصومانه بهترین انتخاب برای نقش آیلیش بوده؛ کمااینکه با بازی درخشانش که برای او نامزدی اسکار را به همراه داشته این مهم را به خوبی اثبات کرده است.
«بروکلین» از لحاظ بصری فیلم بینقصی است؛ فضاسازیها، طراحی لباس و طراحی صحنه با توجه به دوره زمانی خاصی که فیلم در آن روایت میشود باشکوه و چشمنواز است. از آن سو قابهای درخشانی به ویژه در نماهای لانگشات در فیلم دیده میشود. در کنار این موارد فیلم دیالوگهای بسیار زیبایی دارد که به زیباتر روایت شدن داستان کمک میکند.
کشمکش درونی شخصیت در پرده سوم به اوج خود میرسد؛ زمانی که قهرمان مجبور میشود برای سفری موقت به ایرلند بازگردد. آنجایی که قهرمان مجبور میشود بین عشقی که آنور جا گذاشته و احساسی که اینور پیدا کرده، آنچه که آنور با تلاش و سختجانی ساخته و آنچه که اینور برایش مهیا شده، آیندهای که آنور جا گذاشته و ریشههایی که اینور داشته، باید دست به انتخاب بزند. انگار که کل داستان مهاجرت همین است؛ آدم دوپارهای که در نهایت متعلق به هیچوری نیست!
پایانبندی فیلم را انتخاب قهرمان شکل میدهد. البته عنوان فیلم میتواند پایان را لو دهد و کفه سنگین انتخاب نهایی قهرمان را مشخص کند. شاید اگر قرار بود انتخاب آیلیش چیز دیگری باشد عنوان فیلم نه بروکلین که شهری در ایرلند میشد. نمیتوان از این نکته چشمپوشی کرد که «بروکلین» فیلمی است در ستایش آمریکا و سکانس عبور از گیت بازرسی و ورود آیلیش به خاک آمریکا مهر تاییدی است بر این ادعا. بعد از گیت بازرسی درِ آبی رنگ وجود دارد که تاییدشدگان با عبور از آن در، قدم به خاک آمریکا خواهند گذاشت. نوری که از لای در به آن فضای تیره و تار نفوذ میکند حسی شبیه به رفتن به بهشت را در مخاطب ایجاد میکند.
تمایز بروکلین با فیلمهای دیگری که درباره مهاجرت ساخته شدهاست شاید در همین پایانبندی آن باشد. فیلمی که قرار نیست تا پایان آن مرثیهای باشد بر دوری از وطن و نمیخواهد بگوید آدمی که در وطن خویش نیست آدم بیوطنی است. شاید وطن آدمی آنجایی باشد که پذیرای او باشند.
لینک کوتاه
پربازدیدترین ها
- چهره تلخ عشق یک سویه/ نگاهی به فیلم «در دنیای تو ساعت چند است؟»
- وقتی زن تبدیل به «ناموس» میشود/ نگاهی به فیلم «خورشید آن ماه»
- نگاهی به فیلم اتاق تاریک / قصهی آدمهای خوبی که شکلنگرفتهاند!
- موقعیت سیاسی امروز جهان روی جوایز اسکار فیلم خارجی تاثیر میگذارد؟
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
آخرین ها
- اکران ۳ فیلم جدید از ۲۸ آذر
- در مراسم زادروز زندهیاد «داریوش مهرجویی» مطرح شد؛ مهرجویی سهم عمدهای در بخشهای مختلف تاریخ سینمای ایران دارد
- داوران هفتمین جایزه پژوهش سال سینمای ایران معرفی شدند
- یک کارگردان دیگر به دفاع از «جوکر ۲» برخاست؛ منتقدان احمق بمیرید!
- یادداشت فریدون جیرانی درباره وضعیت سینمای اجتماعی؛ باور تغییر باورها
- «دِویل» با ردهبندی سنی روی صحنه میرود
- بررسی مسائل حقوقی سکوهای نمایش خانگی
- درباره نمایش «کاتیوشا»؛ تکنیک در میدان رنگ
- پنج جایزه برای فیلم ژاک اودیار/ رکورد داری «امیلیا پرز» در جوایز آکادمی فیلم اروپا
- کیانوش عیاری در بیمارستان بستری شد
- با همکاری همراه اول و وزارت بهداشت؛ برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع با رویکردی نوین اجرایی میشود
- «لیلای بیمجنون» تمدید شد
- نگاهی به آخرین ساخته کیانوش و فرزاد دالوند؛ شنگول و منگول، از قدیم تا امروز
- تازهترین آمار از فروش فیلمهای روی پرده/ فیلم بهرام افشاری؛ پیشتاز گیشه سینما در تعطیلی آخر هفته
- برترین فیلمهای ۲۰۲۴ به انتخاب ۱۰۰ منتقد سینمایی
- محمدرضا اصلانی: سینمای مستند پایگاه اندیشه است
- سویه پنهان ضد قهرمان؛ «خانواده خلج» حاصل ۴ سال فیلمبرداری است
- نمایش ۵ مستند در بخش «اساتید» جشنواره «سینماحقیقت»
- معرفی نامزدهای جوایز اسپریت ۲۰۲۵
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «نور» تام تیکور؛ داستان خانواده، امید و همبستگی در افتتاحیه برلیناله
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ باب دیلن: تیموتی شالامی در نقش من درخشان خواهد بود
- فیلمساز مستقل ایرانی در جشنواره هندی؛ ناهید حسنزاده داور جشنواره بینالمللی فیلم کلکته شد
- در بیانیهای مشترک مطرح شد؛ ابراز نگرانی خانه سینما، خانه تئاتر و خانه موسیقی درباره قانون حجاب و عفاف
- نگاهی به فیلم «باغ کیانوش»؛ پرهیز از شعارزدگی
- همکاری کارگردان ایتالیایی با ستاره فیلم برنده اسکار
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ «نوسفراتو»؛ ادای احترام رابرت اگرز به یک کلاسیک ژانر وحشت خونآشامی
- موزه سینما برگزار میکند: «مهرجویی؛ سینماگر فیلسوف»
- برترینهای سال ۲۰۲۴ سینما از نگاه انجمن منتقدان فیلم نیویورک اعلام شد
- «نان و گل سرخ»؛ مستندی درباره زنان شجاع افغان در برابر محدودیتهای طالبان
- ترجمه اختصاصی سینماسینما/ شان پن: آکادمی اسکار با بزدلی عجیبش، تخیل و تنوع فرهنگی را محدود کرده است