سینماسینما، حمید عبدالحسینی
«ساموئل خاچیکیان، یک گفت‌وگو»، به کارگردانی امید نجوان (به نمایش در آمده در جشنواره سینماحقیقت)
امید نجوان پس از سال‌ها به سراغ یک گفت‌وگو رفته و می‌کوشد با بهره‌گیری از مجموعه‌ای تصاویر و فیلم‌ها و نیز گفت‌وگوهایی با دوستان و همکاران زنده‌یاد ساموئل خاچیکیان شناخت کامل‌تری از شخصیت، افکار و آثار این فیلمساز فقید و صاحب سبک سینمای ایران را به دست دهد. نتیجه‌ی تلاش‌های نجوان خوشبختانه اثری قابل اعتنا در گونه‌ی مستندهای بیوگرافیک است که البته اینجا با نوعی خودبیوگرافی یا خود نوشت طرفیم که برگردان یک گفت‌وگوی قدیمی با فیلمساز است.
نجوان برای تکمیل ابعاد مختلف شخصیت خاچیکیان صرفا به گفتگو قناعت نمی‌کند و با فصل‌بندی اصولی فیلمش می‌کوشد لایه‌های مختلف و متفاوتی از دوران فیلمسازی او ارائه دهد که روایت بخشی از آنها مستلزم نقب زدن به شرایط و وضعیت سینمای ایران و واکاوی بسیاری از پدیده‌های آن سال‌هاست به نحوی که فیلم در عین وفاداری به گفت‌وگو اما تشخصی جدای از آن نیر به خود می‌گیرد و می‌تواند به عنوان اثری مستقل به حساب آید.
در این مستند نیز باتوجه به زمان بلند آن خلق ریتم و ضرباهنگ متناسب و ارتباط فصول از منظر تصایر آرشیوی (عکس و فیلم) و گفتگوهای ضمیمه‌ای از نکات قابل توجه بخصوص در حوزه‌ی تدوین است که جایگاه مونتاژ را در عرصه‌ی مستند بیش از پیش یادآور می سازد.
«روزگار گل آقایی»، به کارگردانی محمدحسن یادگاری (به نمایش در آمده در جشنواره سینماحقیقت)
این مستند به روایت زندگی و زمانه‌ی مرحوم کیومرث صابری فومنی ملقب به گل آقا می‌پردازد و اوج و فرودهای زندگی او را از تولد تا مرگ و در آینه‌ی گفته‌های خود و سایر دوستان و همکارانش تشریح و توصیف می‌کند. روزگاری که از سیاست و حضور در جریان‌های سیاسی و همراهی با آنها آغاز می‌شود و در نهایت به فعالیت‌های مطبوعاتی و ورود به جراید و نوشتار منجر می‌شود. وجه بارز شخصیت صابری در تمام سال‌های عمر و در مقاطع و برهه‌های تاریخی مختلف چه در پیش و چه در پس از انقلاب، ایمان و ثبات قدم در مسیر است و این را می‌شود در گفته‌های تمامی افراد گفتگوشونده در فیلم به شکلی ملموس دید.
فیلم اگرچه همان شیوه‌ی مرسوم مستندهای این گونه، نظیر استفاده از تصاویر آرشیوی -فیلم و عکس- و همین‌طور مصاحبه را پی می‌گیرد ولی با انتخاب مقاطع حساس و پرداختن به اتفاقات کمتر مورد توجه قرار گرفته در زندگی و کار گل آقا موفق می‌شود گرما و اثربخشی خود را تا انتها حفظ کند و تصویر بیش و کم متمایز و جامعی از یکی از شهیرترین روزنامه‌نگاران ایران را به دست دهد؛ تصویری که جدا از حال و هوای جامعه‌ی ایرانی در دوران مختلف، شرایط سیاسی و اجتماعی و تاثیرات آن بر عرصه‌ی فرهنگ نیست و همین امر پایمردی و حفظ اصول توسط کیومرث صابری را دوچندان ارزشمند می‌سازد. فیلمی که سندی است از چگونگی شکل‌گیری یکی از نشریات اثرگذار طنز و کاریکاتور در سال‌های بعد از انقلاب و موج تاثیرگذاری و تاثیرپذیری این مجله از مقاطع و جریان‌های مختلف و نحوه‌ی مدیریت همه‌ی آنها توسط صابری.