سینماسینما، محرم براتی
از همان نخستین روزهای علنی شدن خبر، حتی وقتی انکار وجود ویروس کرونا در کشور محسوس‌تر از پذیرش آن بود و قبل از اینکه دستوری برای تعطیلی سالن‌های سینما، تئاتر و موسیقی صادر شود؛ ترس از ابتلاء به کرونا سالن‌های سینما را بدون تماشاچی کرده بود. بنابراین سالن‌های پخش فیلم در شمار اولین قربانیان این ویروس در میان همه اصناف بودند. احیانا در بازگشایی نیز در آخرین جای ممکن صف، کنار مدارس و دانشگاه‌ها قرار می‌گیرند. از این بابت البته گله‌ای نیست چون آنچه اهمیت دارد سلامت مردم است و چه کسی است که نداند رونق سینما در گرو سلامتی، سرزندگی و خوشحالی مردمی است که خیال آسوده دارند یا با حضور در سالن‌های سینما دنبال مجالی برای آسودگی خیال و نشاط خاطر می‌گردند.
از ابتدای توصیه به ماندن در خانه و تعطیلی سالن‌های سینما کمیته‌ای در سازمان سینمایی برای بررسی خسارت و جبران زیان حاصل از تعطیلی و بیکاری سینماگران تشکیل شد و آقای دکتر انتظامی در توییتر اهالی سینما را برای ارائه راهکار جبران خسارت‌ به همفکری طلبید. همان روز نظراتم شامل ده بند و بیشتر حول محور جبران خسارتِ برای سینماداران؛ پخش‌کنندگان و صاحبان فیلم‌ها را از طریق یکی از دوست‌داران واقعی سینما به ایشان منتقل کردم. از جمله مواردی که پیشنهاد کردم یکی این بود که در بودجه سال آینده که امروز تبدیل به سال جاری شده است در بند درآمدهای مالیاتی سینما را از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف کنند اگر این اتفاق بیفتد بر اساس میانگین سال قبل مبلغی در حدود ۴۰ میلیارد تومان به صورت عادلانه بر اساس میزان فروش بین سینمادار، دفاتر پخش‌ و سرمایه‌گذاران فیلم‌ها تقسیم می‌شود. دیگر اینکه اگر امکانش بود و اراده‌ای هم وجود داشت در سال جاری از قید توسعه سالن‌های سینمایی بگذرند؛ در عوض منابع حاصل از این تغییر سیاست را برای کمک به سالن‌های سینمایی، خصوصا سینماهای تک‌سالنه در شهرستان‌های کوچک هزینه کنند تا از تعطیلی آنها جلوگیری شود چرا که ساخت سینما در دو یا سه شهر جدید به تعطیلی سینما در ده تا بیست شهر که سالیان سال است سالن‌های سینما را به دشواری باز نگه‌داشته‌اند نمی‌ارزد.
قصدی برای تکرار پیشنهادهایی که ارائه کردم نیست؛ یاداشت آقای مزلقانی را در پایگاه خبری تحلیلی سینماسینما خواندم که از دغدغه‌اش درباره بیکار شدن برخی از کارکنان سالن‌های سینمایی نوشته بود همه می‌دانند برقراری سالن‌های نمایش فیلم و افزایش صندلی‌های سینما یعنی تنومند شدن کل صنعت سینما. از طرفی سالن و پردیس‌های سینمایی نبض حیاتی صنعت سینما هستند که این سال‌ها چون ساخت پردیس‌های چند سالنه رونق داشت به صورت چشم‌گیری شاهد افزایش فروش و حتی بالارفتن شمار تولید فیلم‌های سینمایی بودیم از این رو باید خیلی از سالن‌های سینمایی مراقبت کرد.
چشم انداز روشنی از فردای بدون کرونا در صنعت سینما قابل تصور نیست اینکه آیا سینما بعد از کرونا قوی تر از امروز برمی‌گردد یا برای بقا نیاز به تنفس مصنوعی دارد را نمی‌توان با قطعیت گفت؛ آنچه روشن است وضعیت بغرنج و اورژانسی سالن‌های سینمایی در این روزهای بحرانی برای پرداخت هزینه‌ها و همچنان برای کارکنان سینما از نظر امنیت شغلی است. باید در این حال عجیب، هوای سینما را داشت و برای روز بعد از کرونا برنامه داشت تا فردا روز که سینماها کرکره‌ها را بالا کشیدند کاسه چه کنیم دست نگیریم.
طبیعی است که وقتی جامعه با بحران بزرگی مواجه می‌شود همه تمایل دارند کاری انجام دهند. تجربه نشان داده در این شرایط معمولا تصمیم‌های احساسی بیشتر از تصمیم‌های بلندمدت و موثر گرفته می‌شود. به هر حال تا اینجا طبق اعلام دولت قرار است ۷۵ هزار میلیارد تومان به بنگاه‌های اقتصادی که در این مدت متضرر شده‌اند به صورت وام تعلق بگیرد کارگروه تشکیل شده در سازمان سینمایی باید سالن‌های سینمایی متعلق یا در اجاره بخشِ خصوصی را به عنوان بنگاه‌های اقتصادی نیازمند حمایت مالی برای دریافت وام به دولت معرفی کنند. در این صورت برای صاحبان سینماها غیر از مساله اخلاقی حمایت در شرایط بحران انگیزه‌ مالی هم برای تداوم همکاری با تمامی کارکنان وجود خواهد داشت.
باید هرچه زودتر جلسه کارگروه کرونایی سینما تشکیل و در بدو شروع جلسه مصوبه قبلی در خصوص اختصاص وام ده‌میلیونی برای هر پرده سینما که نشان از عدم شناخت کافی از هزینه‌های اداره سینما بود را لغو و طی مصوبه‌ای رسمی هرگونه حمایت دولتی برای جبران ضرر سالن‌های سینمایی از جمله معافیت از مالیات یا پرداخت سهم حق بیمه کارکنان در بازه زمانی تعطیلی و یا دریافت وام دولتی را منوط به حفظ همه کارکنان کنند.