سینماسینما، مینو خانی
داستان حمایت کنندگان مالی (اسپانسرها) و معنوی از برنامه ها و رویدادهای فرهنگی و هنری، داستانی همیشگی و صد البته طبیعی و بدیهی است؛ چراکه سیاستگذاران فرهنگی کشور باید دست در دست هم جامعه ای بهتر، سالمتر، شاداب تر و … بسازند. وجود حامیان مالی و معنوی برای جشنواره فیلم فجر نیز از این قاعده پیروی می کند. هر ساله نهادهای دولتی و خصوصی از این رویداد فرهنگی هنری حمایت می کنند تا جشن سینمای ایران به بهترین شکل ممکن برگزار شود و این حمایت اصولا منجر به فرصتی برای حامیان می شود که اهداف خود را با بهانه این مشارکت طرح کنند. یکی از این فرصتها، ساخت آگهی تبلیغاتی و پخش آن پیش از نمایش فیلمهاست. پس طبیعی است که ما به عنوان مخاطبان خاص جشنواره باید معنی این آگهی های تبلیغاتی را بفهمیم و در راستای به ثمر رسیدن آن تلاش کنیم. در برخی از دوره های جشنواره آگهی تبلیغاتی خود جشنواره پخش می شد، در برخی دوره ها، آگهی های فرهنگی و آموزشی مثل امسال با آگهی شیرابه.
کمی قبل از شروع جشنواره و در بحبوحه تحریم های جشنواره های فجر (تجسمی، موسیقی و سینما و تئاتر) نام شهرداری تهران در بین حامیان جشنواره فیلم فجر شنیده شد. اتفاقی که بسیار طبیعی است. شهرداری یک کلان شهر از یک رویداد فرهنگی هنری که خصوصا در ایام پیروزی انقلاب برگزار می شود باید مشارکت کند و طبیعی است که از مسوولان جشنواره بخواهد یکی از فعالیتهای شهری را در جشنواره تبلیغ کند؛ فرهنگ سازی یعنی همین. طرح یک موضوع، آگاهی و تسری دادن آن به جامعه از طریق طبقه فرهیخته جامعه هنری. اما اشکال کار، اینجاست که این مشارکت منجر به ساخت آگهی تبلیغاتی ای شده که هنوز خیلی راه مانده تا به آن برسیم: فرهنگ سازی برای کنترل و کاهش شیرابۀ زباله ها!
وقتی هنوز سلطهای زباله شهرداری در سطح شهر، تفکیک زباله ندارند، وقتی همین سطلهای شهری یک جا هست و یک جا نیست و در برخی مناطق (بالاشهر و پایین شهر هم ندارد) شهروندان محترم سطلها را از جا می کنند، وقتی در همین کلان شهر تهران که به نظر می رسد در امور شهری پیشروتر از بقیه شهرهاست، هنوز خیابانهایی دارد که زباله ها کنار خیابان و لبه جویها رها شده اند، چه وقت صحبت و فرهنگ سازی دربارۀ شیرابۀ زباله است؟
به طور طبیعی به نظر می رسد وقتی قرار است فرهنگ سازی صورت بگیرد، باید از پایه و ریشه شروع کرد و آهسته آهسته به تنه و شاخه ها رسید. شهرداری محترم تهران و گروه تصمیم گیرندگان برای ساخت آگهی تبلیغاتی با هدف فرهنگ سازی واقعا فکر نمی کنید طعم گس و گاهی تلخ فیلمها برای ما مخاطبان جشنوارۀ مطبوعات که مجبوریم قبل از هر سانس (هر روز چهار سانس فیلم در سینمای مطبوعات به نمایش درمی آید) به تماشای آگهی ای با تصاویر تهوع آور زبالۀ مخلوط با شیرابه بنشینیم را تلخ تر و گس تر کردید؟ شما که مشارکت کردید، شما که هزینه کردید، شما که نام شهرداری تهران را با پرچم جشنواره فیلم فجر بالا بردید، حداقل تبلیغات ریشه ای تر، تمیزتر و متنوع تری را به خورد ما می دادید، باور کنید ما هم در فرهنگ سازی اهداف شما بیشتر تلاش می کردیم.