سینماسینما، افسون جاوید
یوسف حاتمی کیا در اولین ساختهی بلند سینمایی خود به سراغ سوژهای رفته که در سالهای اخیر در سینمای ایران مورد توجه بسیاری از فیلمسازان بوده است؛ قرار دادن اعضای یک خانواده در کنار هم و رقم خوردن ماجرا یا ماجراهایی در طول مدت زمانِ محدود کنارِهم بودنشان به نحوی که روابط میان آنها را به چالش بکشد؛ سوژهای که اگر کمی واقع بین باشیم دیگر پرداختن به آن کهنه، قدیمی و کلیشهای شده است. داستان فیلم «شب طلایی» هم حول همین محور میگردد. خانوادهای که در ابتدا به نظر میرسد خوش و خرم در کنار هماند اما به تدریج اوضاع و احوال آنها برآشفته میشود.
فیلم شروع خوبی دارد و ریتم در آن کنترل شده است. حاتمی کیا در همان ده دقیقهی ابتدایی تکلیف تماشاچی را روشن میکند و با شکل دهیِ گره اصلی درام مرکزیاش، اقدام به معرفی شخصیتها میکند. در حقیقت تماشاچی در «شب طلایی» با یک مقدمهی طولانیِ کش دار برخلاف آنچه که در غالب فیلمهای جشنوارهی چهلم دیدیم مواجه نیست اما معضل اصلی که رفته رفته فیلم را به چالش میکشد و سبب میشود تا درام در همان نقطهی ابتداییاش باقی بماند و به سطوح بالاتری راه پیدا نکند و در نهایت هم باز به همان ایدهی ابتداییاش برگردد، وجود فیلمنامهای به واقع سست است.
فیلم دارای فیلمنامهای با شخصیتهایی متعدد است که هم به خوبی معرفی نمیشوند و هم در شخصیت پردازی چنان در سطح میمانند که روابط فی مابین آنها هم به خوبی شکل نمیگیرد و تمیز از کار در نمیآید. گرچه در نیمهی ابتدایی فیلم و با ورود شخصیت حامد با بازی حسن معجونی، قصهی فیلم به سرعت راه میافتد اما در ادامه به همان سرعت هم وجود یک فضای آشفته در فیلمنامه و فقدان زاویهی دید مشخص نمایان میشود؛ گویی درست از نیمهی فیلم و از دقایق ۳۰ به بعد کارگردان قصه را هر لحظه از زاویهی یکی از شخصیتها روایت میکند و دوربین را مدام روی شانهی شخصیتهای مختلف قرار داده و از خط اصلی داستان دور میشود. این خود مسئلهایست که تماشاچی را دچار سردرگمی میکند و به همین علت هم هست که ارتباط میان تماشاچی و شخصیتها در فیلم مدام قطع و وصل میشود.
از سویی دیگر فیلمِ یوسف حاتمی کیا با تعدد شخصیت مواجه است. شخصیتهایی که تعدادی از آنها ناگاه وارد قصه میشوند، در ادامه به حال خود رها شده و باز به قصه بر میگردند و حتی در بسیاری از موارد علت حضورشان در آن خانه -تا مدتی- مشخص نیست؛ از جمله زن باردار و همسرش. قدر مسلم اینکه حذف بسیاری از این شخصیتها هیچ آسیبی به قصه وارد نمیکند اما در مقابل حضورشان فقط به شلوغی صحنهها منجر شده و هیچ کارکرد دیگری در پیشبرد قصه ندارد.
«شب طلایی» هم به مانند بسیاری از فیلمهای جشنوارهی چهلم، خرده قصهای عاشقانه را در دل داستانش قرار داده با این تفاوت که سعی کرده در روابط عاشقانهی میان دختر و پسر که تا حدودی و لااقل در ظاهر مذهبی به نظر میآیند با برقراری چند دیالوگ مشخص، کلیشه زدایی کند اما از سوی دیگر ساختن همین داستانکهای بی بنیه برای شخصیتها به گونهایست که انگار فیلمساز خواسته به مدد این داستانکها قصهی اصلیاش را روایت کند اما این خود به پیچیدگی بیش از پیش قصه منجر شده است.
حالی آنچه مسلم است این است که حاتمی کیای پسر تلاش کرده از فضای ذهنی پدر دوری کند و تعریف خودش را از سینما داشته باشد اما خروجی کار در اولین ساختهاش به سطحی از آب در آمده و فیلم علی رغم اینکه دوست دارد حرفی برای گفتن داشته باشد از عهده آن بر نمیآید. در مجموع «شب طلایی» با ضعف اساسی در قصه و فیلمنامه مواجه است. باید دید یوسف حاتمی کیا از مجموع آرا و نظرات صاحب رسانه و منتقدین در ادامه راه چه استفادهای خواهد کرد.
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- با حکم وزیر ارشاد؛ رییس سازمان سینمایی، دبیر جشنواره فیلم فجر چهل و سوم شد
- گفتوگو با علیرضا رئیسیان درباره مهمترین رویداد سینمایی کشور؛ جشنوارهای که انحصاری بود
- چه بودیم و چه شد!
- چرا سیمرغ فیلمنامه حذف شد؟/ نامه سرگشاده کانون فیلمنامهنویسان به رئیس سازمان سینمایی
- توضیح خزاعی درباره اشتباه خواندن دعای تحویل سال: فسیلهای سیاسی مرا تخریب کردند!
- فیلم سروش صحت بدون حتی یک نامزدی/ کاندیداتوری جشنواره فیلم فجر در قبضه ارگانیها
- بالاخره در روز هشتم جشنواره اتفاق افتاد؛ معرفی داوران چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
- احتمال حضور «بیبدن» در سودای سیمرغ جشنواره فجر
- اتفاق عجیب در جشنواره فیلم فجر؛ شکست رکورد سانس فوقالعاده با چه فیلمهایی؟
- افخمی: «بی بدن» را به جای «صبح اعدام» وارد مسابقه کنید
- اعتراض خانواده مقتول به «بی بدن»
- انتقادات نویسنده فیلم «بیبدن» از برخورد جشنواره فجر با این اثر
- نمایش فیلم با پرده سبز در جشنواره فیلم فجر!
- علیرضا رضاداد: ادغام بخش ملی و بینالمللی فیلم فجر نیازمند بازنگری است
- معرفی نامزدهای بخش تبلیغات چهل و دومین جشنواره فیلم فجر
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود