سینماسینما، محمدرضا بیاتی*
بعد از رد صلاحیتِ علی لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری او برای آنکه خویشتنداری نشان دهد به کوه زد. آرام به نظر میرسید اما -برخلاف هنر- در عالم سیاست هر کنشی نمادین است. پیام سیاسی کوهنوردیِ لاریجانی روشن بود؛ یکی از امینترین دولتمردان ارشد، همسر دخترِ ایدئولوگ انقلاب اسلامی (شهید مطهری)، صلاحیتاش اِحراز نشد! از آن روز به بعد بارها از شورای نگهبان تقاضا کرد که دلایل اِحراز نشدنِ صلاحیتاش را اعلام کنند اما پاسخ منفی شنید تا اینکه روز دوشنبه خودش، یا کسی که به آن دلایل دسترسی پیدا کرده، فهرست مواردی که باعث میشود صلاحیت کسی اِحراز نشود را منتشر کرده است. بروید دلایل را بخوانید. علی لاریجانی با بیانی دیپلماتیک، با پرهیز از واژههای سخت و دقیق، آن دلایل را سطح پایین توصیف کرده است. علی مطهری، در نامهی دیگری -با فرض اینکه حتی اگر چنین دلایلی بتواند کسی را بیصلاحیت کند- شرح داده اساساً موارد مطرح شده صحت ندارد. سخنگوی شورای نگهبان، در واکنش به انتشار دلایل، اعلام کرده اگر خود لاریجانی این کار را انجام داده باشد قابل پیگیرد حقوقی است؛ هرچند بسیاری از حقوقدانان نظر متفاوتی دارند. در این ماجرا، در واقع، شورای محترم نگهبان باور دارد که قویاً بر اساس مستندات قانونی عمل کرده اما پس از امتناع از انتشار دلایل از این اتفاق ناخشنود است چون میداند در محضرِ وجدان و افکار عمومی به سختی میتوان از چنین دلایلی قاطعانه دفاع کرد هرچند متکی به قانون باشد.
با نامهی سرگشاده منوچهر محمدی و انجمن تهیهکنندگان، سازمان سینمایی امروز در وضعیت مشابهی قرار گرفته است؛ با این تفاوت که شورای نگهبان دستکم به قانون استناد کرده اما تصمیمگیرندگانِ شورای پروانهی نمایش با نقص آشکارِ قانون عملاً به خودسرانهبودنِ فرآیندهای تصمیمگیری اقرار و اصرار میکنند؛ راهبردی که پیامد آن چیزی جز افزایش تنش در جامعهی سینمایی و بیاعتبارسازیِ نهادهای قانونی نیست.
در فضای سیاسی کشور برخی با علی لاریجانی همدلاند و برخی نیستند؛ ناهمدلان میگویند او هنگامی که دیگران با دلایل مشابه اِحراز صلاحیت نمیشدند معترض نبود بنابراین حالا هم نباید گلایهای داشته باشد. جامعهی سینما همگی باید در پاسخگو کردنِ سازمان سینمایی همپای هم باشند تا خودسری در ایجاد محدودیت فراقانونی برای سینما را به حاکمیت و گردننهادن به قانون تبدیل کنند؛ در غیر این صورت، آسیاب به نوبت است. آن روز کسی با شما همدلی نخواهد کرد.
* فیلمنامهنویس و فیلمساز

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- با انتشار نامهای سرگشاده؛ نرگس آبیار از شورای پروانه نمایش استعفا داد
- مجوز ساخت سینمایی برای ۶فیلمنامه صادر شد
- پایان اکران فیلم پرفروش سال/ «چپ، راست» به سینماها میآید
- پروانه نمایش برای سه فیلم صادر شد
- «فرزند صبح» افخمی سرانجام اکران میشود؟
- پرویز شیخطادی: شورای پروانه نمایش نباید دولتی باشد/ سینماگران ما دانشگریز هستند
- مهر خبر داد: اکران فیلمها منوط به تأیید کمیته سه نفره/ پروانه نمایش کافی نیست؟
- واکنش منوچهر محمدی به منتفی شدن اکران «چپ، راست» و تاکید ارشاد بر اعمال اصلاحیهها
- سعید مستغاثی، عضو شوراهای پروانه ساخت و نمایش: ترکیب «سینمای ایران» دو دروغ بزرگ است نه سینماست، نه ایرانی!
- شورای پروانه نمایش؛ یک سد نه نفره
- با حکم وزیر ارشاد، اعضای جدید شورای پروانه نمایش منصوب شدند
- معاون نظارت و ارزشیابی خبر داد: به زودی اعضای شوراهای پروانه ساخت و نمایش معرفی میشوند
- همایون اسعدیان: «بوسیدن روی ماه» سختترین فیلمی است که من ساختم
- پروانه نمایش یک فیلم صادر شد
- پروانه نمایش یک فیلم صادر شد
نظر شما
پربازدیدترین ها
- «جگر هندی»؛ نمونهای از یک بازآفرینی موفّق نمایشی
- حضور فیلم کارگردان ایرانی در بخش جنبی جشنواره کن
- کاراکترهایی مثل «مهندس لقمان» و «مهندس حشمتزاده» در فیلم منصور به مهندس ترکان و مهندس نعمتزاده اشاره دارند
- تاریخچه سریالهای ماه رمضان از ابتدا تاکنون/ در دهه هشتاد ۴۰ سریال روی آنتن رفت
- فیلمهای ۱۵ کارگردانان چطور انتخاب شدند؟/ در جستوجوی فیلمهای غافلگیرکننده
آخرین ها
- چشم سینماهای آمریکا به گیشه تابستانی/ هالیوود نگران افزایش قیمت بلیت سینماها شد
- فستیوال «کوچه» برگزار می شود
- حسین سلیمانی داور جشنواره ایتالیایی شد
- «یخ بستگی»؛ نمایشی که شنبهها سانس فوقالعاده دارد
- تأملی بر فیلم «صیاد» و بازنمایی یکی از مؤمنترین فرماندهان ایران/ صیاد در آیینه سینما
- موفقیت بینالمللی نمایش «مستطیل» در امارات
- «دورهمی زنهای دیکتاتورها» در تالار حافظ
- اولین جایزه بهرام/ یادداشت جواد کراچی درباره زندهیاد بهرام صادقیمزیدی
- «غبارزدگان» رونمایی شد
- شروین حاجیپور تیتراژ ابتدایی «وحشی» را خواند
- اولین نمایش جهانی «چشم در برابر چشم» در جشنواره ترایبکا
- با حضور داور ژاپنی جشنواره کن؛ هیات داوران جشنواره فیلم و عکس «پنج» معرفی شدند
- یک «پایتخت» غیرمعمولی/ فصل هفتم «پایتخت» جزو فصلهای موفق نبود
- انصراف شهاب حسینی از انتخابات خانه تئاتر/ هیات مدیره جدید انتخاب شد
- نمایش و نقدِ «مصائب شیرین ۲» در سینما اندیشه
- سوگ، فقدان و زوال با طنز؛ آیا «کفنها» آخرین فیلمِ دیوید کراننبرگ میشود؟
- شهاب سنگ بهتر است یا نقی معمولی؟
- پس از گذشت حدود ۲ ماه؛ فروش اکران نوروزی سینماها به ۲۷۰ میلیارد رسید
- فروش بیش از دو میلیاردی نمایشها در فروردینماه ۱۴۰۴
- پایان تصویربرداری یک روایت کمدی از حضور در آسایشگاه اعصاب و روان
- ۱۲۰ سالگی سینمای چین در جشنواره پکن
- فیلمهای ۱۵ کارگردانان چطور انتخاب شدند؟/ در جستوجوی فیلمهای غافلگیرکننده
- ریاست هیئت داوران دوربین طلایی کن برعهده فیلمساز ایتالیایی
- بزرگداشت فرهنگ جولایی در فرهنگسرای ارسباران
- یادبود «منوچهر والیزاده» در خانه هنرمندان ایران
- «چای با نویسنده» پل میان نویسندگان و مخاطب
- همایون اسعدیان مطرح کرد؛ «پیر پسر» پروانه نمایش دارد ولی قراردادی در شورای صنفی نمایش ندارد
- به یاد آرش کوردسالی؛ فیلمساز نجیبی که جوانمرگ شد
- نگرانی انجمن تهیهکنندگان مستقل از حکم قضایی فیلم «کیک محبوب من»
- «جگر هندی»؛ نمونهای از یک بازآفرینی موفّق نمایشی