سینماسینما، پریسا الیاسی*
فیلم «ماشین من را بران» از سینمای ژاپن، با دریافت جوایز متعدد از جشنوارههای معتبر، خیز بلندی برای اسکار برداشته است.
این فیلم را ریوسوکه هاماگوچی کارگردان ژاپنی با اقتباس از داستان کوتاهی به همین نام، اثر هاروکی موراکامی ساختهاست. اولین نکتهی قابل توجه هنگام تماشای فیلم، مدت زمان طولانی آن است؛ به طوریکه از یک داستان کوتاه چند صفحهای فیلمی با زمان حدودی سه ساعت ساختهشدهاست.
ریتم فیلم بسیار کند است و اتفاقات به آهستگی پیش میرود. ریتم کند فیلم، گاهی برای مخاطب خستهکننده میشود اما داستان آنقدر کشش دارد که مخاطب را مجبور به دنبال کردن فیلم بکند.
فیلم با یک مقدمهی نسبتا طولانی شروع میشود. شخصیت اصلی داستان که بازیگر تئاتر و زنش که یک فیلمنامهنویس است به مخاطب شناسانده میشوند. زوجی که در ظاهر خوشبخت بهنظر میرسند و در تفاهم کامل به سر میبرند اما هیچچیز، آنطور که نشان دادهمیشود، نیست و واقعیت عجیبی پشت رابطهی این دو وجود دارد.
پردهی دوم داستان در واقع شکلگیری اتفاقی است که در منبع اقتباسشده وجود دارد. شخصیت اصلی داستان برای هماهنگی و اجرای نمایش «دایی وانیا» اثر آنتوان چخوف به هیروشیما دعوت میشود و طبق قرارداد، رانندهای در اختیار او قرار میگیرد. راننده یک دختر جوان بیست و چهار، پنج ساله است که تبحر زیادی در رانندگی دارد و این تنها کاری است که از عهدهی انجام آن برمیآید. دختری ساکت، کمحرف که در چهرهاش حالت شدیدی از بیتفاوتی دیده میشود؛ گویی که مسخ شدهاست. خط اصلی داستان در واقع شکلگیری رابطهی بین این دو است. رابطهای که کمکم از آن حالت خشک و رسمی بیرون میآید و با بر ملا کردن رازهایشان برای یکدیگر به صمیمیت میرسد. تکامل و به بلوغ رسیدن این رابطه از نقاط قوت فیلم است.
فیلم «ماشین من را بران» همانطور که از اسمش پیداست روی وجود و حضور ماشین در فیلم تاکید ویژهای دارد. سکانسهای زیاد و پلانهای طولانی در ماشین، گواه این ادعاست.
حادثهی محرک، نقاط عطف و تمام رویدادهای دیگر داستان، اتفاقاتی مهم هستند اما در آرامترین شکل ممکن روی میدهند. مرگ، خیانت، قتل و… اگرچه اتفاقاتی هستند که در طول داستان رخ میدهند اما کارگردان، اصراری برای هیجانی کردن داستان ندارد. در فیلم بیشتر از آنکه مخاطب درگیر اتفاقات بشود، به درون شخصیتها نزدیک و از حالات روحی آنها آگاه میشود.
نمایشنامهی «دایی وانیا» یکی دیگر از نشانههای مهم در فیلم است که توجه به دیالوگهای آن که از دهان بازیگران بیرون میآید؛ کدهای مهمی به مخاطب میدهد. قهرمان داستان که بازیگر تئاتر است؛ عادت دارد که کل نمایشنامه را روی نوار کاست ضبط کند و در زمانی که در ماشین است به آن گوش کند و دیالوگهای خودش را تکرار کند. نمایشنامهی «دایی وانیا» با صدای همسرش ضبط شده و یک دیالوگ چند بار در طول فیلم از پخش ماشین شنیده میشود: «حقیقت، فارغ از اینکه چی هست؛ خیلی ترسناک نیست. چیزی که خیلی وحشتناکه؛ ندونستنشه!». این همان نسخهی جادویی برای قهرمان داستان است. او که با وجود دانستن واقعیت به هر دری میزند تا از روبرو شدن با آن اجتناب کند. او که برای روبرو نشدن با حقیقت، تاوان سنگینی میدهد و بار سنگینش را با خود حمل میکند.
*فیلمنامهنویس

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- کوبیسمِ زندگی/ نگاهی به فیلم «ماشین من را بران»
- راههایی برای رسیدن/ نگاهی به فیلم «ماشین من را بران»
- تقویت بستر خانواده از منظری دیگر/ یادداشت روناک جعفری بر فیلمهای اسکار
- گفتوگو با ریوسوکه هاماگوچی، کارگردان «ماشین مرا بران»/ ما میتوانیم شنوندگان بهتری باشیم
- گمانهزنی درباره بهترین فیلم بینالمللی اسکار/ شانس بالای آسیا
- پیشبینی ورایتی از پنج نامزد نهایی اسکار بهترین فیلم بینالملل
- جایزه بهترین فیلم خارجی انجمن منتقدان لسآنجلس به «ماشین من را بران» تعلق گرفت
- ۱۰ فیلم برتر سال به انتخاب منتقدان هالیوود ریپورتر
- «ماشین من را بران» یک قدم دیگر به اسکار نزدیک شد
- «ماشین من را بران» جایزه بهترین فیلم را از انجمن منتقدان نیویورک گرفت
- برندگان جوایز گاتهام ۲۰۲۱ معرفی شدند/ چهار جایزه برای «دختر گمشده»
- ریوسوکه هاماگوچی برنده جایزه بهترین فیلمنامه کن/ از ایده خلق کلمات و حرکت بدن با هم بهره بردم
- سینماسینما/ گزارش محمد حقیقت از کن/ حدس بزن چه کسی نخل طلا را میگیرد؟!/ معرفی برگزیده هیات منتقدین بینالمللی
- رمان معروف موراکامی باز هم فیلم میشود
- مقایسه «موراکامی» با «دیکاپریو»!
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- آثار تجربی راهیافته به چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران اعلام شد/ معرفی اعضای هیات انتخاب و داوری
- تولید فیلم کوتاه «بالا، پایین» به پایان رسید
- اکران بسته فیلم کوتاه ژانر وحشت در گروه سینمایی هنروتجربه از ۱۲ مهر
- فردوس کاویانی درگذشت
- شانس سینمای ایران در اسکار پیش رو چقدر است؟
- چهار جایزه برای ایرانیها از تیرانا
- جشنواره سنسباستین ۲۰۲۳ به پایان رسید/ معرفی برندگان و اهدای جوایز
- ۵ شانس اصلی اسکار بینالمللی امسال کدام کشورها هستند؟
- «هتل» صدرنشین تازه اکران سینماها
- «قلب تپنده خاورمیانه» آماده نمایش شد
- اجرای گروه موسیقی خاطره سازها در تالار وحدت
- محمدرسول صادقی معاون فرهنگی و هنری خانه هنرمندان ایران شد
- افتتاح مدرسه هفت کلاسه «راه ایمان» شادگان با حمایت همراه اول
- «آه سرد» از ۱۲ مهر اکران میشود
- دانههایی که سبز نمیشوند/ درباره اقتباس در «زخم کاری: بازگشت»
- هری پاتر و یاران در سوگ پروفسور دامبلدور/ مایکل گمبون درگذشت
- جایزه جشنواره جاده ابریشم چین برای نرگس محمدی
- تغییر برنامه مستندات یکشنبه؛ «کیهان حشرات» نمایش داده میشود
- فوت بازیگر فیلمهای کیمیایی و مهرجویی؛ امراله صابری درگذشت
- سهم کودکان و نوجوانان ایرانی از سینمای ایران چقدر است؟
- اکران «جوجه تیغی» از نیمه دوم مهر/ اولین فیلم مستانه مهاجر در راه سینماها
- نامزدهای اولیه جوایز آکادمی فیلم اروپا معرفی شدند
- «علی مسیو» در مستندات یکشنبه و «زیرزمین» در سینماتک خانه هنرمندان ایران
- اکران سه مستند در سالن حقیقت/ ادامه اکران حقیقت
- فضای پرداخت به مسائل اجتماعی در سینمای کوتاه بیشتر فراهم است/ تلاش برای حفظ سینما
- انتشار نسخه ویژه نابینایان «همه مردان رئیس جمهور» با صدای منصور ضابطیان
- همزمان با هفته دفاع مقدس؛ اکران رایگان ۴ فیلم سینمایی در بوستان آب و آتش
- کسب نخستین مدال طلای کاروان کشورمان در هانگژو با حمایت همراه اول
- تکسواران کُرد/ نگاهی به مستند «سرپتیها»
- حفاظت امنیتی برای ورود به زادگاه؛ واکنش سیاسی به فیلمی درباره مهاجران/ لهستان «مرز سبز» را به اسکار نفرستاد