سینماسینما، مرسده مقیمی
روزنامهنگار و منتقد سینما پیش و حتی بیش از دانش سینمایی و قدرت تحلیل باید بلد باشد خوب رصد کند، خوب و درست. آدمی که درست رصد نمیکند نه دانش سینماییاش کمکی میکند و نه تحلیلاش راه به جایی میبرد.
حالا اگر کسی بشود سوژه مورد بحث، همه این تحلیلهای بیرصد کردن (حتی اگر مغرضانه هم نباشد) خودش را بیشتر نشان میدهند.
چند دوره است که پژمان جمشیدی شده محل مناقشه جشنواره، چرا؟ چون در شغل پیشیناش هم چهره مطرحی بوده. یعنی مثلا هیچکس نمیرود به فلان شخص بگوید آقا تو چرا بازیگر شدی در حالی که قبلا فلان شغل را داشتی؟! اما ظاهرا جمشیدی باید الی الابد جواب بدهد که چرا فوتبالیست مطرحی بوده و مثل خیلی فوتبالیستها که گذرشان به سینما افتاده و شکست خوردهاند، نیست. چرا بازیگر موفقی هم شده و یک روز بیکار نیست و از این پروژه میرود سر آن پروژه. اصلا چه معنی دارد کسی اینطوری ناماش بیفتد سر زبانها؟! من اما به عنوان کسی که از روز نخست جمشیدی را به دقت رصد کردهام تا ببینم واقعا میتواند به جایی برسد یا یک موج گذرا خواهد بود، حتی با تعریف و تمجیدهایی که از او میشود هم مشکل دارم.
یکی از صفحات سینمایی در تحسین بازی دیدنی او در «شیشلیک» نوشته جمشیدی نشان میدهد به جز کمدی، توانایی این را دارد که در لحظات دراماتیک هم خودی نشان دهد یا نوشته مهدویان توانسته از یک بازیگر کمدی بازی متفاوت بگیرد.
نشان میدهد؟! یعنی تازه دارد نشان میدهد؟! نه خیر! ایراد از رصد ناقص شماست که محدود میشود به چند کار معروف و نه تمام کارنامه بازیگری که در حال تحلیلاش هستید.
جمشیدی در اولین تجربهاش نقش بازیکن پا به سن گذاشتهای را بازی میکند که نمیخواهد بپذیرد دوران فوتبالاش تمام شده است. در قسمتهای پایانی وقتی بالاخره میپذیرد چشماش ضعیف شده و باید عینک بزند یک سکانس بیکلام جلوی آینه بازی میکند و تصویر مردی را ارائه میدهد که انگار تازه دارد چین و چروکهای صورتاش را میبیند، آن سکانس با اجرای واقعا تعجبآور (آن زمان حقیقتا یک بازیگر آماتور محسوب میشد) حتی موفق میشود از مخاطب اشک بگیرد. همانجا و در همان میانه کمدی، اشک گرفتن آن هم بیکلام و با بازی متکی بر میمیک اثبات کرد که ما با بازیگری طرفیم که بلد است بازی کند، با حس و اکت درست و اینطور نیست که فقط در یک ژانر بتواند خودی نشان دهد.
این رصد را احتمالا فیلمسازان دارند، آنها میدانند قرار نیست از جمشیدی ارائه متفاوتی بگیرند و به اصطلاح شاخ غول را بشکنند. بلکه میدانند دارند کار را میسپارند دست بازیگری که وجوه مختلفی دارد و کارش را بلد است و البته بسیار پشتکار دارد.
او پس از آن در سریال «سالهای ابری» مهدی کرمپور بازی کرد که باز هم کاری بود و نه کمدی. در سریال «نفس» جلیل سامان هم.
بعدتر در سینما برای «سوءتفاهم» معتمدی نامزد کسب جایزه بهترین بازیگر مکمل شد که کمدی نبود.
این میان در «خوب، بد، جلف» و «تگزاس» بازی کرده در سینما و قهقهه گرفته، در تلویزیون هم «دیوار به دیوار» و «زیرخاکی» را داشته که حتی در بازپخشهای متعددشان میتوانند مثل بار نخست خنده بگیرند.
اگر درست و به دقت رصدش میکردید کلی تئاتر هست که آخریاش روی سن اصلی تئاتر شهر اجرا رفته و نه قرار بوده از کسی خنده بگیرد و نه تنها خنده نگرفته که یک تراژدی تمامعیار بوده، از آن سو تئاتر بامزهای که قهقهه بگیرد هم کم ندارد.
در تمام این سالهای کوتاه حضورش که هنوز ده سال هم نشده، در هر نقشی امتحاناش را پس داده و مخاطب را با خود همراه کرده، بازیگران با سابقه را به تحسین وا داشته، منتقدان سختگیر را راضی کرده و کارگردانان بسیاری را با ارائهاش ترغیب کرده تا کارشان را به او بسپارند.
اگر او را درست و دقیق رصد کنید، میبینید که او در این جشنواره چیزی را نشان نداده، او از همان روزی که بازیگری را شروع کرد نشان داد که سینما برایش زمین فوتبال نیست؛ قرار نیست دیگر دفاع کند و فقط برای دیگران بازی بسازد و کم گل بزند، در این عرصه بناست یک مهاجم سرعتی باشد که گل زدن اصلیترین ماموریتاش است.
گلهای زده دارد زیاد میشود. بازی به اندازه و درستاش در «شیشلیک»، تمیز درست لحظات کمدی از درام و تلفیق به موقعشان، تسلط بر کمدیهای موقعیت و کلامی و بازی حسی و بیکلام که او را به یکی از رئوس مهم فیلم مهدویان بدل میکند و از آنسو ایفای نقش پدری مستاصل، غمگین و فریبخورده در «خط فرضی» آخرین تلاشهایی است که درست و دقیق به ثمر نشسته حتی اگر خود فیلم به ثمر ننشسته باشد.
پژمان جمشیدی در آغاز مسیری است طولانی که با کاربلدی دارد پلهها را دو تا یکی طی میکند و گمانم نه حسد راه به جایی ببرد و نه تعاریف از سر ناآگاهی کارکرد چندانی داشته باشد.
نه مهدویان، نه صمدی و نه هیچکس دیگری در کار با جمشیدی ریسک نمیکند بلکه اتفاقا او را انتخاب میکنند تا ریسک کار را به حداقل برسانند چون میدانند که او بازیگریست که کارش را بلد است و روز به روز هم دارد بهتر میشود و حسدورزی عدهای قرار نیست این مهاجم پا به توپ را که اتفاقا از دوران فوتبالیاش در سکوت ساختن را برای یک تیم یاد گرفته، زمین بزند! اگر هم کسی تکلی برود نه یک داور که داوران بسیاری هستند برای کارت قرمز دادن.

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- فهرست تفصیلی سهم صاحبان آثار و سینماها در جشنواره فجر۳۹ منتشر شد
- در دفاع از فضای مجازی
- اثرِ انتظار
- سینمای ایران به کجا میرود؟
- نکته ها و تاملاتی درباره سی و نهمین جشنواره فیلم فجر
- مردم؛ تحقیر یا تفسیر!
- برشهای کوتاه/ کلیپ بزرگداشت مرحوم چنگیز جلیلوند
- کرونا به نفع اختتامیه جشنواره فیلم فجر
- بخشهایی از مراسم اختتامیه جشنواره که در پخش زنده تلویزیون به نمایش در نیامد + عکس
- پیام تبریک انجمن بازیگران به برندگان بخش بازیگری جشنواره فجر
- اختتامیه جشنواره فیلم فجر / گزارش تصویری
- بهترینهای جشنواره فیلم فجر ۳۹ از نگاه منتقدان و نویسندگان سینماسینما
- تَپه جنزدههایِ لَکدار
- نقد یا ریویو یا هرچی!/ جای کسی را تنگ کردهایم؟
- داگویل وطنی بدون لرزش دست
نظر شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- در سایه روشنِ واقعیّت و خیال
- مخالفت اعضای شورای شهر تهران با حصارکشی اطراف تئاتر شهر + ویدئو
- خانه «پدرخوانده» به فروش میرسد
- فیلمنامه نوشته آنتونیونی، ۱۳ سال پس از مرگ او ساخته خواهد شد
- آقای خاص سینمای مستند به «نردبان» آمد
- برترینهای سینمای ایران در صد سال اخیر به انتخاب نویسندگان سینماسینما/ بخش پنجم
- کاشان میزبان «قبله عالم» شد
- «پایتخت» ۲۹ و ۳۰ اسفند پخش میشود
- تصویر چهل سال تهران در خانه تهران
- مرتضی شایسته: اثر مثبت پژوهش در آثار سینمایی در بلندمدت به نفع سینماست
- انتشار نسخه ویژه نابینایان فیلم «جادوگر شهر اُز» با صدای شقایق دهقان + تیزر
- اکران «انگاشته» کریستوفر نولان در سینماهای نیویورک
- امیر نوری خبر داد: بستری شدن اکبر عبدی به خاطر کرونا در بیمارستان/عبدی فردا مرخص می شود
- «تنگسیر»؛ همخوانی تاریخ، ادبیات و سینما
- بررسی اختلال احتکار در رادیو سلامت
- برشهای کوتاه/ انیمیشن کوتاه «شناور»
- آنجلینا جولی نقاشی چرچیل را گران کرد
- حال آلن دلون خیلی خوب است/ ردِ شایعات درباره بدتر شدن وضعیت آقای بازیگر
- فیلمبرداری سریال «نون.خ» پایان یافت
- رونمایی از پوستر بینالمللی «قصیده گاو سفید» + عکس
- نازنین فراهانی بازیگر سریال «مستوران» شد
- برترینهای سینمای ایران در صد سال اخیر به انتخاب نویسندگان سینماسینما/ بخش چهارم
- گلدن گلوب ۲۰۲۱ کمترین میزان تماشاگر را داشت
- «آوا» به دو جشنواره اروپایی و آمریکایی راه یافت
- بازدید علیرضا رضاداد از استودیو هورخش
- روایتی از یک عاشق سینما
- آخرین آمار و ارقام جایزه پژوهش سال سینما
- احیای سینمای کرونازده آمریکا با «تام و جری»
- تحلیل مشکلات نظام سلامت با مخاطب خاص در رادیو سلامت
- انتقاد مدیر شبکه کودک از ساسی مانکن /ایرانی ها باید از او شکایت کنند