حمید رضا ابک در فیس بوک خود نوشت: مرگ حبیب، پاسخی تراژیک بود به «یه بوس کوچولو». بهمن فرمانآرا در آن فیلم خط روشن و قرمزی کشیده بود میان روشنفکری که با همه ناملایمات در وطنش میماند و متفکری که به اجبار یا به سودای فردایی خوش، جلای وطن میکند.
فیلم اگرچه یک مخاطب روشن و مشخص داشت که بحثبرانگیزترین شخصیت روشنفکری در سالهای اخیر بوده است اما زبان استعاریاش، فرمانآرا را ازین اتهام تبرئه میکرد که نام دیگر اثرش «نامهی سرگشاده به ابراهیم گلستان» است.
حبیب محبیان که در سال ۱۳۶۰ از سرزمین مادریاش کوچ کرد/ گریخت، از معدود خوانندگانی بود که در تمام سالهای بعد از مهاجرت، تا توانست به استانداردهای حرفهایاش وفادار ماند. هم توانست جایش را در دل مخاطبان قدیمش حفظ کند و هم برخلاف بسیاری از همدورهایهایش موفق به جذب طیف جدیدی از مخاطبان شد که در سالهای بعد از هجرتش پا به جهان نهاده بودند.
نه در سودای مخاطب تازه به جنغولکبازی و علیورجگی روی آورد و نه از ترس ریزش مخاطبان پیشین، چپ و راست مصاحبه کرد تا از غم غربت و شرایط دشوار بگوید تا مثل رفقا، کمکاری یا «بدکاری» یا ناکوک بودن سازها یا بیقافیگی ترانههایش را توجیه کند.
میگویند در سال ۱۳۸۸ نامهای به رئیس جمهور وقت نوشت و پس از پذیرش شرایط اعلام شده از سوی مراجع ذیصلاح، به فتوای بهمن فرمانآرا، به وطن بازگشت. بازگشت حبیب، آغاز دوران تازهای از شایعات بود. حبیب کنسرت خواهد گذاشت، دیروز در ختم فلانی شرکت کرده، کاست حبیب مجوز گرفته، این بابا از خودشان است وگرنه چرا بقیه برنمیگردند.
چراغ سبز اسفندیار دولت وقت، امیدها را در دل مرد تنهای شب زنده کرد؛ تا جایی که اعلام کرد میخواهد یک ماه در استادیوم آزادی کنسرت صدهزانفری برگزار کند و با طنین بلند صدایش، «شهلا» را در خاک سرزمینی بجوید که عزیزانش را در بر گرفته بود. ولی نمیدانست پا در چه لابیرنت پیچیدهای گذاشته که معاون هنری همان دولت دهمش مجبور است تمام شایعات مربوط به فعالیت مجدد او را تکذیب کند. مرد حنجره و گیتار، از کجا باید میدانست که دولت اسفندیار مستعجل است و دیر نیست که کسی در این آب و خاک برای خودش هم تره خرد نکند، تا چه رسد به میهمان «ویژه»اش.
بازداشت حبیب در سال ۹۳ در پیچوخمهای جادهی ماسوله، دوباره نامش را بر سر زبانها انداخت. پیرمرد، خسته از وعدهها و تکذیبیهها، تیمش را برداشته بود ببرد روی بام خانههای ماسوله تا بعدِ عمری به آرزویش برسد. مجوز نداشت. چه کسی به او مجوز میداد که او بخواهد بگیرد؛ دل به دریا زده بود. پرسنل خدوم، سر راهش سبز شدند و بر اساس مرّ قوانین، فرستاندش در بازداشتگاه تا منبعد فیلش یاد هندوستان نکند و بداند «ایران جای خوانندهی لسآنجلسی نیست».
سخن فرمانآرا عمیقا قابل درک است. ضرورت بازگشت هنرمندان و روشنفکران به سرزمین مادری دو دلیل عمده دارد. اول اینکه آنها هم انسانند و چرا باید در سودای رویایی که تاریخ مهاجرت ایرانی نشان داده احتمالا خیلی هم قابل تحقق نبوده (لااقل تا به حال) خود را از «مرگ» در آغوش وطن محروم کنند؟ و دوم اینکه زبان زاییدهی وطن است و وطن حاصل تعامل مردمی است که بدان زبان «زندگی» میکنند و نه فقط اجتماع؛ ۷۰ میلیون ایرانی هم که در «الی» ساکن شوند، امریکا امریکاست و ایران ایران.
اما فرمانآرا در «یه بوس کوچولو» از کنار این سوال عبور کرد که وقتی هنرمند نتواند در کنار هنرش باشد، وقتی همان «زبان» که ابزار تحقق اندیشههای اوست صرفا به کار خریدن یک کیلو خیار و یک بسته رشته خوشکار و ماهی سفید بیاید، وقتی «ساز» تبدیل به اکسسوار ویلای رامسر و مایه انبساط خاطر چند میهمانی شود که به شبنشینی آمدهاند، چه فرقی دارد در جنگلهای وهمانگیز رامسر زندگی کنی و به ایستادن قلبت در بیمارستان امام سجاد بمیری یا در هر جای دیگری که اسمش را گذاشتهایم «غربت» تا فراموش کنیم در وطن خویش غریبیم؟

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
نظر شما
پربازدیدترین ها
- پیشبینی نشریه معتبر ورایتی: «عنکبوت مقدس» شانس اول دریافت نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۲ است
- توئیت گلشیفته فراهانی خطاب به جشنواره کن درباره اصغر فرهادی و فیلم «عنکبوت مقدس»
- جایزه فیپرشی به فیلم «برادران لیلا» اهدا شد
- اینجا کسی موفق نیست!
- جدول نهایی ستارههای منتقدان بینالمللی به فیلمهای جشنواره کن/ «تصمیم به متارکه» در صدر جدول
آخرین ها
- حضور همراه اول در نمایشگاه کار دانشگاه تهران با هدف جذب نخبگان
- رئیس سازمان صداوسیما: نمیتوانیم در نظارت بر محتوای صوت و تصویر سهلانگاری کنیم
- کنسرت-نمایش «سیصد» با بازی بهرام رادان روی صحنه میرود
- کیومرث پوراحمد فیلم جدید می سازد؟
- فاشیسم، آرمانگرایی و پایگاه امنِ ایدئولوژی
- جایزه فیپرشی به فیلم «برادران لیلا» اهدا شد
- جدول نهایی ستارههای منتقدان بینالمللی به فیلمهای جشنواره کن/ «تصمیم به متارکه» در صدر جدول
- پیام تسلیت شورای مرکزی کانون کارگردانان سینما/ تاسف از بیتوجهی عوامل فیلم حاضر در جشنواره کن به حادثه متروپل آبادان
- روزنامه گاردین پیشبینی کرد؛ سعید روستایی بهترین کارگردان کن میشود
- توئیت گلشیفته فراهانی خطاب به جشنواره کن درباره اصغر فرهادی و فیلم «عنکبوت مقدس»
- چهار هزار امضا برای پس گرفتن شبکه نمایش خانگی از ساترا
- تاکید خزاعی بر ضرورت افزایش ظرفیتهای اشتغال و تولید در سینما/ مطالبه خانواده سینما در زمینه نمایش خانگی پیگیری میشود
- قصه آدم های خاص روی موج رادیو
- اینجا کسی موفق نیست!
- از سوی رئیس سازمان سینمایی؛ ماموریتهای پنج ساله موسسه سینماشهر ابلاغ شد
- جایزه نوعی نگاه کن به «بدترینها» رسید
- وادیار در بخش رقابت جشنواره فیلم کوتاه اودنسه دانمارک
- «جنگل سوگوار» در سینماتک خانه هنرمندان ایران اکران و نقد میشود
- پیشبینی نشریه معتبر ورایتی: «عنکبوت مقدس» شانس اول دریافت نخل طلای جشنواره کن ۲۰۲۲ است
- سیدجمال ساداتیان: «برادران لیلا» را مردادماه اکران میکنیم
- این بار خرمشهر فریاد زد!/ نگاهی به مستند تلویزیونی «خرمشهر جمعیت ۸۰ میلیون نفر»
- جدول ستارههای منتقدان بینالمللی به فیلمهای جشنواره کن (۸)
- تریبون کن و فرصتی که نادیده گرفته شد
- «مغز استخوان»؛ فاقد هسته مرکزی دراماتیک
- بیانیه روابط عمومی سازمان صداوسیما؛ دیدگاه جبلی درباره محتوای شبکه نمایش خانگی دوباره تشریح شد
- یادداشت محمد حقیقت از کن درباره فیلم «نزدیک»/ جهنم در بهشت
- اکران «داستانهای هزار و یک روز» در خانه هنرمندان ایران
- ری لیوتا بازیگر «رفقای خوب» درگذشت/ ابراز تاسف رابرت دنیرو
- «سگ بند» و «انفرادی» همچنان در صدر فروش/ گیشه سینما سردتر میشود؟
- بیانیه کانون فیلم و عکس دانشگاه صنعتی اصفهان/ چرا با نمایش «مجبوریم» در یک دانشگاه مخالفت شد؟