سینماسینما، محمد حقیقت-پاریس 

یکی از بهترین فیلم‌های فرانسوی که در ماه های آخر سال ۲۰۲۱ به پرده آمده، «توهمات از دست رفته» ساخته اگزاویه جیانولی است. این اثر از کتاب مشهور اونوره دوبالزاک اقتباس شده است.

هر اقتباس سینمائی از یک رمان هم یک امتیاز است و هم می‌تواند برای کارگردان بازتاب منفی به بار آورد. امتیاز کار در این است که از قبل نویسنده کتاب، چه در یافتن ایده اولیه و پرورش آن به شکل داستان سرایی، و شخصیت پردازی ها و چه در ترسیم کردن لوکیشن هائی که قراراست بعدا در آن فیلمبرداری انجام شود، عمده کار را مولف کتاب انجام داده است. از اینجا به بعد کار فیلمنامه نویس و کارگردان برمنبای داده های فوق، فرم می گیرد و چنانچه در نهایت فیلم موفق و سربلند از کار درآید، بسیاری آن‌را به حساب مولف کتاب می گذارند، اما اگر اقتباس سینمایی اثر موفق نشود منتقدان مشکل را در ناتوانی کارگردان می بینند. خوشبختانه در این فیلم، هم بالزاک و هم جیانولی سربلند از کار درآمده اند. در فرم نوشتاری کتاب بالزاک حرکت و سیقل میزانسن سیار دیده می‌شود و انگار چشم دوربین حضور داشته است. همین مورد را کارگردان به خوبی درک کرده و به اجرا گذاشته است.

ماجرای فیلم که در فرانسه می‌گذرد به زندگی پرتلاش  لوسین، شاعر جوان شهرستانی ناشناس در پایان قرن نوزدهم می پردازد که روزی از جای خود کنده می‌شود و به پاریس می‌رسد. او که امیدهای بسیار در سر می پروراند می‌خواهد سرنوشت خود را به درستی رقم بزند. لوسین چاپخانه خانوادگی خود را در انگولم ترک کرده و برای یافتن شانسی بزرگ راهی پایتخت می‌شود. خیلی زود متوجه فضای ادبی آنجا شده و در موقعیتی قرار می‌گیرد و درک می‌کند که همه چیز خرید و فروش می‌شود: از جمله موفقیت‌های ادبی، منتقدان ادبی، سیاست و احساسات و حتی به دست آوردن روح آدم‌هادو خلاصه همه چیز خرید وفروش می‌شود.

فرم جذاب و پرتحرک فیلم و فضاسازی آن دوران طوری ماهرانه تصویر شده که تماشاگر دوست دارد در آن زمان زندگی می‌کرد. زندگی پرفرارونشیب لوسین با تصویرپردازی خوب پرداخت شده که گاه از صدای خارجی برای پیشبرد داستان هم کمک گرفته می‌شود. این اثر یک کمدی انسانی پرالتهاب است که دنیای ادبی در حال پوست انداختن آن دوران را نیز به تماشا نشان می‌دهد. البته که در لابه‌لای داستان پر التهاب آن، عشق شاعر جوان به زنی مسن‌تر از خود که دارای خانواده‌ای بورژوا است ترسیم شده که به وی کمک بسیاری می‌کند. میزانس فیلم گاه یادآور برخی از کارهای اسکورسیزی و در بسیاری از صحنه یادآور میزانسن های میلوش فورمن در شاهکار فراموش نشدنی اش، آمادئوس، است. در موفقیت فیلم بدون شک بازی های خوب همه هنرپیشه ها نقش مهمی به عهده دارند.

درباره کارگردان

اگزاویه جیانولی، در ۷ مارس ۱۹۷۲ درحومه پاریس به دنیا آمد. بعد از تحصیلات در رشته ادبیات، به کار روزنامه‌نگاری پرداخت و سپس دستیار کارگردان شد. درسال ۱۹۹۳ با ساخت فیلم کوتاه، کارگردانی را آغاز کرد و چند فیلم کوتاه دیگر ساخت که  فیلم «گفتگو» در سال ۱۹۹۸ توانست نخل طلای فیلم کوتاه  و همچنین جایزه سزار را به دست آورد. 

 وی از سال ۲۰۰۳ تا کنون ۸ فیلم بلند سینمایی ساخته که در جشنواره های گوناگون از جمله درکن شرکت کرده است.