سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی:
“پناه بر خدا رضایی ” با پشتوانه ی ساخت چند فیلم مستند کوتاه وبلند وهمچنین فیلم های سینمایی ، این بار به سراغ موضوع دلخواسته یی رفته است که دستمایه ی اصلی کارش را تصاویر صامت و کم تر دیده شده ی جنگ تحمیلی قرار می دهد. تصاویر صامتی که صد البته با تلفیق مناسب آن ها در کنار بسیاری از تصایر زنده و فیلم مستند – که به طور طبیعی گاه با استفاده از تصاویر بایگانی شده ی تلویزیونی یا فیلم های مستند – در فیلم ” صدای سکوت ” آب ورنگی تازه پیدا می کند و در شکل تازه ی خود از ترکیب بهینه ومناسبی برخوردار می شود که صد البته در کنار این تناسب و تلفیق مناسب ، به شدت تاثیر گذار و فراموش ناشدنی نیز به نظر می رسد.
تماشای بریده هایی از فیلم های زنده ی جنگ تحمیلی در جبهه ی جنوب و همچنین ، بمباران های شیمیایی و عکس های تکان دهنده یی از کشتار آدم های بی دفاع در “سردشت” و ” حلبچه ” از زنان وکودکان گرفته تا مردان سالخورده وبی پناه و یا حتی دیدن دشتی سوخته با نخل های سر بریده ، آشکارا قلب و روح مان را می آزارد و باردیگر بر این حقیقت تلخ تاکید می کند که “جنگ” یکی از زشت ترین پدیده های ساخته ی آدمی است که در زیاده خواهی ها و میل به تعدی وتجاوز به حقوق دیگران ریشه دارد و نتیجه یی جز کشتار آدم های بی دفاع و خسارت ها و ویرانی های جبران ناپذیر در پی ندارد!
استفاده از تصاویر کم تر دیده شده ی ده عکاس جنگ (سعید صادقی ، علی فریدون ، اباصلت بیات ، ساسان مویدی ، مجید کریمیان، احسان رجبی ، سعید جان بزرگی ، هدایت الله بهبودی، احمد ناطقی و کاوه گلستان ) به لحاظ بصری به فیلم غنای سرشاری بخشیده است. برخی از عکاسان ، در عین حال وظیفه ی راویان فیلم را نیز برعهده می گیرند و به مجموعه ی تصاویر فیلم مستند جانی تازه می بخشند. واگویه ی سختی ها و مرارت های کار عکاسان جنگ در کنار رزمندگان ، و بی دفاع بودن و عدم برخورداری آنان از وسایل و تجهیزات ایمنی لازم و گلایه ی همیشگی آنان از کمبود تجهیزات و همواره در معرض آسیب و خطر بودن – در مقایسه با عکاسان حاضر در جبهه ی دشمن یا عکاسان جنگ در دیگرنقاط جهان – به راستی شنیدنی وتامل برانگیز است. با این همه ، یکایک آنان ،درست مثل رزمندگانی که جان بر کف در خط مقدم حاضر بوده اند ، دوربین هایشان را به عنوان سلاحی اثر گذار به کار گرفته اند تا در انجام رسالت خطیری که بر عهده گرفته اند ، سربلند و موفق شوند.
فیلم ” صدای سکوت ” با برخورداری از برخی عوامل فنی حرفه یی سینما توانسته است ، ترکیب مناسبی از فیلم ها وعکس های مرتبط با هر فضای مورد اشاره را در کنار هم قرار دهد و با کمک تصویر بردار خود ( مهدی رضایی ) و به مدد صدا گذار و ادغام کننده ی ص مجموعه ی صداهای فیلم (آرش قاسمی ) ضمن استفاده از قطعات مناسبی از موسیقی انتخابی ” کیهان کلهر ” و ” حسین علیزاده ” به روایت تلخ خود از جنگ تحمیلی ، حال وهوایی متفاوت در مقایسه با نمونه های مشابه این گونه کارهای تلفیقی و ترکیبی، ارایه دهد.تردیدی نیست که بخش عمده یی از امتیاز های ساختاری چنین اثری را باید به حساب تدوین هوشمندانه ی آن گذاشت. کاری که به دلیل تنوع تصاویر و تفاوت رنگ ونور عکس ها و پاره فیلم های گذشته- از تاریخ جنگ تحمیلی- چندان آسان به نظر نمی رسد.” کامران جاهد ” تدوینگر فیلم ” صدای سکوت” در ترکیب بهینه و نهایی این فیلم نقشی کارساز داشته است.
حقیقت تلخ ِکشته شدن پنج هزار انسان بی گناه – اعم از زن ومرد و کودک ونوجوان وآدم های سالخورده- تنها در زمانی کم تر از پنج ثانیه ، تنها به مدد حضور داوطلبانه ی عکاسان جنگ قابلیت ثبت و ماندگاری پیدا کرده ا ست و به عنوان سند جنایت های جنگ افروزان در حافظه تاریخی ملت ما و همه ی جهانیان تا همیشه باقی خواهد ماند.
با اهمیت دادن به همه ی امتیازها و ارزش های مضمونی چنین اثری اما ، از یک کمداشت آشکار این فیلم نیز نباید گذشت. چه خوب بود که بااستفاده از تصویر لحظه هایی کوتاه از چهره ی عکاسان جنگ که از کارهایشان در این فیلم مستند گنجانده شده است و حتی برخی از آنان کار روایتگری بعضی از صحنه ها را نیز برعهده دارند ، با تلفیق مناسبی از عکس ها وفیلم های مستند، رنگ ورویی پر تنوع تر به فیلم داده می شد.
فیلم ” صدای سکوت” که به پایان خود نزدیک می شود ، بار دیگر ، سخن دلنشین وبه یاد ماندنی زنده یاد ” کاوه کلستان ” یکی از استادن برجسته ی عکاسی ایران و از پیشگامان عکاسی جنگ، د ر عنوان بندی آغاز ین فیلم را در ذهن مان مرور می کنیم که به راستی چه گفته است که ” صحنه هایی به ما نشان داده می شود که انگار به صورت مان سیلی می خورد و امنیت ما را خدشه دار می کند و به خطر می اندازد ! تو ” می توانی نگاه نکنی ، می توانی هویت خود را پنهان کنی ، مثل قاتل ها ، اما نمی توانی جلوی حقیقت را بگیری ، …هیچ کس نمی تواند ! “

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- ۶۵۰ مستند متقاضی حضور در پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت شدند
- آغاز رسمی طرح «اکران حقیقت»/ برگشت سرمایه در سینمای مستند را جدی بگیریم
- «سیاوش در آتش» در راه جشنواره «سینماحقیقت»
- انتشار نسخه تصویری مسترکلاس فرهاد ورهرام با موضوع «کلیاتی درباره مستند مردمشناسی»
- «سینماحقیقت» در سیما/ تازههای سینمای مستند را در «سینماحقیقت» ببینید
- به شخصیتهای فیلمتان نزدیک شوید/ توصیههای «مهرداد اسکویی» درباره مستندسازی
- محمد حدادی: قائل به تفکیک میان سینمای مستند و داستانی نیستم
- اختتامیه جشنواره سینما حقیقت / گزارش تصویری
- گذری در جشنواره سینما حقیقت / گزارش تصویری
- افزایش رقم جوایز جشنواره سینما حقیقت
- نقد و بررسی ۲ فیلم در کانون فیلم سینماحقیقت
- دهمین دوره «جایزه شهید آوینی» برگزار میشود
- حرکت بر مدار دایره/ نگاهی به نمایش آسیب های اجتماعی شهر مشهد در دوازدهمین جشنواره فیلم مستندایران
- اختتامیه دوازدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت / گزارش تصویری
- نشست خبری دوازدهمین جشنوارهی سینما حقیقت / گزارش تصویری
نظر شما
پربازدیدترین ها
- در جبهه غرب خبری نیست؛ چیزهایی که نمیدانی
- چهار کارگردان خارجی خواستار عدم نمایش فیلمشان در جشنواره فجر شدند
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای دو فیلمنامه
- «اسب قاتلین» بهترین نمایش به مفهوم مطلق شد/ چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر برگزیدگان خود را شناخت
- آیا دبیر احتمال بیرونقی جشنواره را میدهد؟/ فرش قرمز نداریم/ احتمال حذف سیمرغ مردمی
آخرین ها
- سینماتک خانه هنرمندان ایران برگزار میکند؛ اکران و تحلیل مستند «من تنها نیستم» و فیلم سینمایی «آرژانتین ۱۹۸۵»
- اولین تصاویر بازیگران «هوک» منتشر شد
- جعفر پناهی به قید وثیقه از زندان آزاد شد
- واکنش دبیر جشنواره فجر به انصراف برخی فیلمهای جشنواره و غیبت بازیگران مطرح
- پوستر «جنگل پرتقال» رونمایی شد
- پوستر رسمی «کت چرمی» رونمایی شد
- چرا جعفر پناهی اعتصاب غذا کرد/ یادداشت مهدی کوهیان، حقوقدان
- فیلمنت صاحب «رادیو نت» شد/ اولین شماره با «پوست شیر»
- معرفی نامزدهای «ادی»/ بهترین تدوین در کدام فیلمها دیده شد؟
- چهار کارگردان خارجی خواستار عدم نمایش فیلمشان در جشنواره فجر شدند
- نشست رسانهای «جنگل پرتقال» برگزار شد/ رسول صدرعاملی: وقتی درباره زن زندگی آزادی مینویسیم، حواسمان به خودمان باشد
- رونمایی از گریم متفاوت صابر ابر در «یادگار جنوب»
- هیات انتخاب، داوری و فیلمهای راه یافته به بخش کوتاه جشنواره فیلم فجر معرفی شدند
- به نویسندگی حوریه مقدم؛ کتاب آشنایی با تاریخ نمایش منتشر شد
- بستههای اینترنت و مکالمه همراه اول ویژه روز پدر
- چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر؛ حضور یازده فیلم در بخش جشنواره جشنوارهها
- داوران جشنواره برلین معرفی شدند/ گلشیفته فراهانی در لیست
- جشنواره فیلم فجر آغاز شد/ سیمرغ مردمی در بلاتکلیفی/ فیلمهای بخش کوتاه و بینالملل هنوز معرفی نشده
- رئیس سازمان سینمایی: هنر تحریمپذیر نیست
- آکادمی اسکار درباره نامزدی مشکوک تصمیم گرفت
- وزیر ارشاد: به شدت حامی تقویت شبکه نمایش خانگی هستم
- رونمایی همراه اول از بستههای اینترنت ویژه دهه فجر
- میتو به جشنواره فیلم فجر هم رسید/ رونمایی از تیزر «استاد» همزمان با نخستین نمایش فیلم
- کارگردان فیلم مطرح کرد: اهدای بخشی از عواید بلیت فروشی فیلم «ایمو» به زلزلهزدگان شهر خوی
- «اسب قاتلین» بهترین نمایش به مفهوم مطلق شد/ چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر برگزیدگان خود را شناخت
- «چمدان قرمز» نامزد اسکارِ بهترین فیلم کوتاه شد
- اعلام نامزدها و برخی برگزیدگان جشنواره تئاتر فجر دقایقی پیش از اختتامیه
- صدور پروانه ساخت سینمایی برای دو فیلمنامه
- با معرفی هیات انتخاب و داوری؛ آثار راهیافته به بخش مستند بلند جشنواره چهل و یکم فیلم فجر اعلام شد
- «شماره ۱۰» در راه فجر ۴۱/ انتشار سکانسی با بازی مجید صالحی