سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
حکایت مسعود فراستی و نقدهایش در برنامه هفت حالا به موضوعی تکراری و بارها گفته شده تبدیل شده است اما نقد برخی فیلمهای جشنواره ۴۰ در میز نقد برنامه هفت با رویکردی فرامتنی، نگارنده را برآن داشت تا به یادآوردی چند نکته بپردازد:
۱. مسعود فراستی انسان با مطالعهای است، وجوه فرمگرایانه و تکنیکال سینما را میشناسد و از قدرت تحلیل هم برخوردار است؛ او از جمله طرفداران این نظریه است که فرم مقدم بر محتواست یا به عبارت دیگر این فرم است که شکلدهندهی محتواست. اما فراستی در اکثر قریب به اتفاق نقدهایش (به ویژه آثار سینمای ایران) محتوا را مقدم بر فرم قرار میدهد و در صورتیکه فیلم از حیث تماتیک و مضمونی فاقد ارزشهای مورد نظرش باشد با تکیه بر جنبههای فرمی و ساختاری میکوشد تا از نقد در جهت زیر سوال بردن اثر بهره جوید.
۲. فراستی همواره بر این نکته تاکید داشته و دارد که فیلمساز نباید عقایدش را به فیلم الصاق کند در واقع میبایست تمام حرفها به زبان سینما در آید؛ اما خودش برخلاف این دیدگاه بارها آثار مختلف را صرفا با توجیه مسائل فرامتنی (نظیر نحوه جذب سرمایه به فیلم و یا محل سکونت و نوع زندگی کارگردان) مورد تهاجم قرار داده و نادیده گرفته است.(هرچندکه میتوان به چنین موضوعاتی نیز پرداخت ولی نه به قیمت نادیده انگاشتن سایر ارزشهای یک فیلم)
۳. رویکرد فراستی در مدیریت میز نقد برنامه هفت صرفا براساس تامین نظرات خود او دور میزند به نحوی که انتخاب منتقدان مهمان ترکیب کاملا یکدست و ثابتی دارند و بیان دیدگاههای همین افراد هم به صورتی است که اگر فردی نظری عکس نظرات فراستی داشته باشد با برخوردی قهری توسط او روبه رو میشود؛ انگار همهی دیدگاهها به نوعی میبایست برآیند نظر و نگاه او به شمار رود.
تاکید مسعود فراستی بر پارهای اصول کلاسیک نظیر دوربین که از دیدگاه او و در هر شرایط و موقعیتی میبایست فاقد شکل روی دست باشد و یا متر و معیار قرار دادن فیلمسازان بزرگ تاریخ سینما همچون هیچکاک، فورد و برگمان جهت سنجش عیار هر اثر هنری، حالا دیگر به مباحثی موتیفوار تبدیل شده که نقدهایش را بیش از پیش به سمت نادیده انگاری سوق داده؛ تا جایی که امروز رسانهها و حتی مخاطبین بیشتر به دنبال نگاه مثبت او به یک فیلماند تا نقدهای منفیاش؛ کما اینکه در جمعبندی همین جشنواره با نگاهی کاملا متفاوت نسبت به برآیند نظرات، از آن به عنوان یکی از بهترین دورههای این رویداد یاد میکند!
*نویسنده و کارگردان

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- پشتپرده حواشی چهلمین جشنواره فیلم فجر؛ از سهمخواهی تا حملات تلفنی و پیامکی به دبیرخانه
- عذرخواهی سینماتیکت و قبول مسئولیت کافی نیست
- «سینماتیکت» بیانیه داد؛ انتشار لیست برگزیدگان پیش از اختتامیه جشنواره فیلم فجر به دلیل اشتباه اپراتوری-انسانی
- چرا به دو سؤال بزرگ جشنواره فجر پاسخی داده نشد؟/ هنر پشت گوش انداختن
- خطرِ اشتباهگرفتنِ نادانی با ناخودآگاهی
- آیا خودتان تابهحال هرگز اشتباه نکردهاید؟
- واکنش رییس جمهوری به حواشی جشنواره فجر: خطای آشکار فردی نباید به جامعه هنری تعمیم داده شود
- ساختن سخت است، ویران کردن آسان/ چهلمین جشنواره فیلم فجر و چند نکته مهم
- وزیر ارشاد: جشنواره فیلم فجر در سال آینده تغییرات جدی خواهد داشت
- نظر وزیر ارشاد درباره حواشی جشنواره فیلم فجر؛ خطای فردی را به جامعه هنری تسری ندهید
- پاسخ جشنواره پر اشکال و غیرپاسخگو به یک ویدیو
- فضای کافکاگونه/ کوتاه درباره «خائنکشی»
- جوایز بخش تجلی اراده ملی جشنواره فیلم فجر اهدا شد
- پلیس فتا: از سوی سازمان سینمایی شکایتی نرسیده است
- کرامت انسانی/ نگاهی به فیلم «درب»
نظر شما
پربازدیدترین ها
- خبرهایی از جشنواره لوکارنو/ شهرام مکری داور بخش عملکرد اول شد
- واکنش رضا کیانیان به اظهارات توهین آمیز حسن عباسی درباره فوتبالیست ها
- ماجرای خدیجه خانم تجریشی/ مروری بر نقاط قوت و ضعف مجموعه «جیران»
- برای مجوز کارگردانی باید ۱۰۰ امتیاز گرفت/ تغییر در فرمول امتیازدهی
- اطلاعیه ادارهکل هنرهای نمایشی؛ تئاتریها بدون پروانه نمایش تمرین و هزینه نکنند!
آخرین ها
- سینماسینما/ پسر هالیوود/ برترین بازیهای تام کروز به مناسبت تولد شصت سالگیاش
- خبرهایی از جشنواره لوکارنو/ شهرام مکری داور بخش عملکرد اول شد
- «نان مقدس» برنده جایزه دومین جشنواره فیلم کُردی مسکو شد
- ماجرای خدیجه خانم تجریشی/ مروری بر نقاط قوت و ضعف مجموعه «جیران»
- اطلاعیه ادارهکل هنرهای نمایشی؛ تئاتریها بدون پروانه نمایش تمرین و هزینه نکنند!
- واکنش رضا کیانیان به اظهارات توهین آمیز حسن عباسی درباره فوتبالیست ها
- مدیر جشنواره فیلمهای ایرانی پراگ، جایزه جشنواره کارلووی واری را گرفت
- برای مجوز کارگردانی باید ۱۰۰ امتیاز گرفت/ تغییر در فرمول امتیازدهی
- “گل یا پوچ” در رادیو نگاه تازه ای به اعتیاد دارد
- مردی که خودِ زندگی بود و دیگر هیچ/ به بهانه سالروز درگذشت عباس کیارستمی
- کنسرت نمایش سی صد / گزارش تصویری
- نشست هماندیشی دبیر جشنواره فیلم کودک با سینماگران / گزارش تصویری
- روایتهایی از زندگی معاصر/ نگاهی به سه فیلم «جویلند»، «تصمیم به ترک کردن» و «ایئو» در جشنواره فیلم کارلووی واری
- نشست خبری جشنواره عروسکی / گزارش تصویری
- همراهاول، ارزانترین اپراتور آسیا برای حجاج
- وزیر ارشاد: نقض قانون، خط قرمز ماست/ هنرمندان از مجوزها تخطی نکنند
- آثار راهیافته به بخش داستانی کوتاه و نیمه بلند جشنواره فیلم شهر معرفی شد
- با حضور رئیس سازمان سینمایی؛ هیات امنای جدید مرکز گسترش معرفی شدند
- پروانه نمایش برای دو فیلم صادر شد
- نخستین آکادمی آنلاین استعدادیابی و مهارتآموزی ایران افتتاح شد
- سید جواد هاشمی مطرح کرد؛ سوءتفاهم با رقص یک گربه/ با گیشه ۵۰ میلیارد تومانی هم ضرر میکنیم!
- در سینماتک خانه هنرمندان ایران مطرح شد؛ چرا کسی «کریمر علیه کریمر» را جدی نگرفت؟/ فیلمی که در یادها ماند
- یک مسابقه طلایی برای شنوندگان رادیو
- اکران خصوصی فیلم روز ششم / گزارش تصویری
- هرج و مرج خانوادگی/ نگاهی به «بورنهلم لعنتی»، «پیهتا» و «احمقها» از بخشهای مسابقه جشنواره کارلووی واری ۲۰۲۲
- موج جدید کرونا در رادیو بررسی شد
- اثر مشترک آلبانو و فریمن منتشر شد
- فوت نویسنده «خشم اژدها»/ نی کوانگ درگذشت
- معرفی آثار راهیافته به بخش اقلام تبلیغات سینما در جشنواره فیلم شهر
- انتشار فراخوان چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر همزمان با عید قربان