سینماسینما، عزیزالله حاجی مشهدی
“جدال” یا “کشمکش” (CONFLICT) یکی از عناصرمهم شخصیت پردازی است. درفضای یک داستان یا فیلمنامه و نمایشنامه، رویارویی یا درگیری و تعارض شخصیت اصلی (قهرمان) با فرد یا گروهی از افراد دیگر که در برابر او قرار می گیرند، منجر به کشمکش یا جدال میان آن ها می شود. این درگیری ممکن است تنها به جدال بین فرد با شخص یا اشخاص دیگری محدود نشود . گاه می تواند این کشمکش میان یک فرد با طبیعت، جامعه و یا حتی شرایط جغرافیایی و برخی پدیده های اقلیمی باشد. در مواردی نیز یک شخصیت در شرایطی خاص، با برخی از خصایل روحی – روانی و اخلاقی خود درستیز باشد و در کنش و واکنشی آشکار، درگیر جدال وکشمکش شود. وقتی یک قهرمان با برخی از تمایلات درونی خود مقابله می کند، خود را درگیر یک کشمکش جدی می کند. شاید کم اهمیت شمردن این گونه از درگیری ها، به این دلیل باشد که گاه دارای نمودی فیزیکی و عینی و قابل مشاهده نیستند . اما به هرحال برای کسی که در این کشمکش خود را درگیر می بیند، عملی توان فرسا به حساب می آید. کسانی هم ممکن است تنها از طریق درگیری ذهنی و درونی، واکنش هایی از خود بروز دهند که نشان دهد اسیر یک کشمکش ذهنی شده اند. صدالبته نباید انتظار داشت که در این دسته از کشمکش ها نیز مثل درگیری یک شخصیت با فرد یا گروهی از افراد، دارای کنش ها و واکنش های عینی، فیزیکی و ملموسی باشد. در واقع در این دسته از کشمکش ها با همه توان فرسایی شان، نه مشت و لگدی زده می شود نه زخمی بر چهره ای می نشیند و نه دندانی شکسته می شود!
در بسیاری از داستان ها و فیلمنامه ها و نمایشنامه ها، گاه ممکن است یک شخصیت همزمان با چند نیروی متضاد درگیر و درحال ستیز باشد. یعنی فرد می تواند درحالی که با خودش در جدال است، در همان حال با فرد دیگر یا با پدیده و شرایط اقلیمی دیگری نیز در حال کشمکش باشد. در بسیاری از شخصیت پردازی ها در فیلمنامه ها و جلوه های عینی همین وضعیت پیچیده را در بسیاری از فیلم ها به خوبی می توان شاهد بود. در واقع، تصاویر روی پرده تجلی عینی کنش ها یا واکنش های شخصیت موردنظرمان در جریان همین درگیری ها و جدال های فیزیکی و غیر فیزیکی یا ذهنی است. نمود عینی این کنش ها و واکنش ها، فضای تصویری یک فیلم سینمایی یا تلویزیونی را شکل می دهد. ما از طریق همین تصاویر، به عنوان نمودهای خارجی و عینی پدیده ها، با زوایای پنهان و آشکار یک شخصیت آشنا می شویم. تنها به کمک همین تصاویر و رمز گشایی از برخی نشانه ها و تفسیر مفاهیم نمادین است که از منظر روانشناختی به تحلیل شخصیت می پردازیم. چرا که می دانیم، دوربین فیلمبرداری و پس از آن، هنر “تدوین” و مهارت تدوینگر هوشمند، به ما این امکان را می دهد که بتوانیم با استفاده از نور و سایه روشن و زوایای خاص دوربین، احساسات متفاوتی از غم و شادی و ترس و دلهره و زشتی و زیبایی را بر روی پرده به نمایش بگذاریم و صد البته نباید از یاد برد که ما در تحلیل شخصیت از این کنش ها و واکنش ها تنها برای شناخت وضعیت روحی شخصیت موردنظرمان در یک داستان یا فیلمنامه و… بسنده نمی کنیم، بلکه با استفاده از همین نمونه ها، می توانیم به واکنش تماشاگران یا مخاطبان یک داستان یا فیلم و نمایش نیز پی ببریم و دریابیم که تصاویر روی پرده، به راستی چه تاثیری در برانگیختن احساسات آنان داشته است و تا چه اندازه مو جب ایجاد اندوه و غم، امید و اشتیاق و ترس و تردید یا شور وهیجان در وجودشان شده است؟
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- انتشار دو نمایشنامه از علیرضا نراقی
- معرفی آثار راه یافته به بخش فیلمنامه جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی
- راهیابی فیلمنامه «یکشنبه» به بخش نهایی فستیوال «۱۳ ترسناک»
- انتشار فراخوان دَهمین دورهی انتخاب آثار برتر ادبیات نمایشی ایران
- چهلمین کتاب ایوب آقاخانی منتشر شد
- انتشار نمایشنامه آیلتس ۶.۵ به دو زبان فارسی و انگلیسی
- آیین اختتامیه «چهار راه» نیمه اسفند برگزار میشود
- ترجمه نمایشنامه و فیلمنامه و دیدگاههای رایج
- نامزدهای مسابقه نمایشنامهنویسی جشنواره تئاتر فجر اعلام شد
- حداقل دستمزد نگارش فیلمنامه اعلام شد
- آدمهای بد دلنشین و ذهنِ گوش به زنگِ هنرمند
- “نمای نزدیک”/ دشواریهای کار فیلمنامهنویسی!
- «کوچه ژاپنیها» و «عنکبوت» مجوز ساخت گرفتند
- نقطه ضعف سریالهای ماه رمضان از نگاه نویسنده «دورهمی»
- داریوش مهرجویی مجوز ساخت گرفت
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود