سینماسینما، مهرزاد دانش*
به همان نسبتی که در این سالها مناسبات کشور ایران در سطح بینالملل افزایش یافته، مناسبات فرهنگی نیز با دیگر کشورها گسترش پیدا کرده است. میتوان چنین نتیجه گرفت که افزایش مناسبات بینالمللی تاثیری مستقیم بر گستردش ارتباطات فرهنگی گذاشته و به تبع سینما هم از این جریان بینصیب نبوده است.
هرچند اظهارنظر دقیق در این زمینه باید براساس بررسی رسمی و مطابق با دادهها و واقعیتها صورت بگیرد، اما براساس مشاهدات روشن است حضور سینمای ایران در حوزه بینالمللی رشد داشته است.
رگههای خلاقیت موجود در سینمای ایران هم پیش از انقلاب و هم در دهه ۶۰ در عرصههای بینالمللی نمایان شده بود. این روند همچنان ادامه یافته است خلاقیت سینماگران در هر دههای به نوعی نمود پیدا کرده است. نسلهای جدید سینماگران بخشی از واقعیتهایی که در آثار هنرمندان پیشین مغفول مانده بود مورد توجه قرار دادند. در نتیجه این رشد و بالندگی بود که فیلمسازان در موقعیتهای مختلف همچون جشنوارهها و محافل سینمایی بینالمللی فعالتر و کوشاتر از گذشته ظاهر شدند.
این روزها به شکلی ملموس میتوان حس کرد که تهیهکنندهها به حضور فیلمهایشان در عرصه بینالملل بیشتر توجه نشان میدهند و از سوی دیگر مدیریت دولتی سینما به این آگاهی رسیده که بازتاب موفقیتهای سینمای ایران در فضای بینالملل میتواند در شکل گسترده خودش به توفیقات بیشتر و بهتر سینمای ایران مدد برساند.
حقیقت این است که برخلاف تفکر برخی مبنی براینکه جشنوارهها و محافل خارجی سینما با توطئه و برنامهریزی عمل میکنند و نقشههایی دارند، چنین دیدگاهی دارای منبعی موثق و مبنایی درست نیست.
هر جشنوارهای سیاستهای خاص خود را دارد. سیاستهای جشنواره کن، برلین و دیگر جشنوارهها با هم متفاوت است. به عنوان مثال جشنواره کن بیشتر به نوآوریهای هنری اهمیت میدهد، جشنواره برلین توجه جدیتری به آثاری با مضامین اجتماعی دارد و جوایز آسیاپاسیفیک به موضوعات خانوادگی و خانواده محور اهمیت میدهد.
اینها هر کدام یک معیار و سیاست متفاوت برای انتخاب فیلمهای جشنواره خود دارند و چیزی به عنوان سینمای جشنوارهای و یا سیاستهای جشنوارهای اعتبار و معنایی ندارد. متناسب با حال و هوای هر یک از این جشنوارهها از میان تولیدات متنوع سینمای ایران فیلمهایی پذیرفته میشوند.
هر فیلمسازی بنا بر میزان استعداد، خلاقیت، علاقه، دیدگاه ایدئولوژیک و هنری خودش ممکن است راهی را بپیماید و اینکه فیلمسازان ایرانی نگاه جشنوارهای دارند یا نه به وضعیت و اندیشه و نگاه خود آنان برمیگردد. بعضی از فیلمسازان هدفشان از تولید یک فیلم شرکت در جشنوارهها هست. برخی هم به جشنواره فکر نمیکنند و خود فیلم را در نظر دارند و به دوام هنری اثرشان فکر میکنند، در این مورد اگر بعد از نمایش، فیلم به جشنوارههای مختلف هم راه پیدا کند که چه بهتر. برخی فیلمسازان هم هم جشنوارهها را توطئه دشمن میدانند و بر این اساس اصلا به حضور فیلمهایشان در جشنوارهها فکر نمیکنند.
گاهی ممکن است برخی فیلمسازان جوان که سودای شهرت، اعتبار و یا ثروت دارند فیلم تجربی و یا اول و دوم خود را با هدف شرکت در جشنوارهها بسازند که به نظر ایده جالبی نمیآید. آنچه که قوام فیلم را شکل میدهد رعایت ابعاد زیباییشناسی و عناصر سینمایی خود فیلم است و اینکه کسی صرفا برای حضور در جشنواره فیلم را بسازم طبیعتا ساختهای تصنعی و جعلی ارائه خواهد داد و اگر چنین فیلمی موفقیتی هم برای فیلمساز پیش بیاورد گذری خواهد بود؛ اندیشیدن به قوام فیلم تاثیری ماندگارتر خواهد داشت تا موفقیتهای مقطعی و زودگذر.
ما در فضایی زندگی میکنیم که انواع خورده فرهنگها در سبک زندگی ما جاری است، فرهنگ ما برآیندی است از فرهنگی که عناصری از آن مربوط به ایران باستان است، بخشی از آن مربوط به فرهنگ اسلامی است و برخی از آن از فرهنگ غربی وارد شده است. بر همین اساس همه فیلمهای ایرانی چه خوب یا بد بازتابی از بخشی از سبک زندگی ما هستند، حالا چه بپسندیم یا نپسندیم. هر فیلم ایرانی که موفق به حضور در عرصههای بینالمللی شود و بخشی از این فرهنگ را به نمایش بگذارد از نگاه من زمینهساز اتفاقی خوب شده است.
*منتقد فیلم
منبع: icn

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- در نقد «آگوست اوسیج کانتی» مطرح شد؛ فیلمی آمریکایی که با فرمول «درباره الی» غافلگیر میکند
- فرصتها و تهدیدها / یادداشت مهرزاد دانش درباره برنامه مهمونی
- درباره جنجالهای اخیر پرونده حقوقی فیلم قهرمان/یادداشتی از مهرزاد دانش
- واکنش توییتری مهرزاد دانش به ترکیب هیئت داوران جشنواره /کوچه مردها
- رضا میرکریمی: «خیلی دور، خیلی نزدیک» تجربه درک حیرانی و بیوزنی نسبت به جهانی بیانتهاست
- ماندگار در تاریخ/ برای موفقیت فیلم «قهرمان» در کن
- مهرزاد دانش : زخم کاری را دوست ندارم ولی این روال پخش ، تمسخر بیننده های سریال است
- مردی فراتر از زمان/ برای اکبر عالمی
- این حرص مبتذل در خبرسازی و تحلیلهای آبدوغخیاری/یادداشتی از مهرزاد دانش
- در نشست «وضعیت نقد در سینمای ایران» عنوان شد(بخش اول)/ نقد پاسخی به نیازهای درونی منتقد است
- واکنش مهرزاد دانش به لغو جشنواره جهانی فیلم فجر
- واکنش مهرزاد دانش به استناد مخالفان خانه پدری به بخشی از آیین نامه نظارت بر نمایش فیلمها
- گفتوگوی سینماسینما با مهرزاد دانش منتقد سینما، درباره فیلمهای رضا، قصر شیرین، قسم و سرخپوست/ بخش دوم
- گفتوگو با مهرزاد دانش منتقد سینما درباره جشنواره جهانی فیلم فجر/ استانداردترین جشنوارهای که در ایران برگزار میشود/ بخش اول
- «در جستجوی فریده»، نماینده ایران در اسکار شد
نظرات شما
پربازدیدترین ها
- آن دقایق جانکاه/ نگاهی به سریال «پوست شیر»
- جشنوارهای در تسخیر فارابی، اوج و حوزه هنری/ فیلمهای بخش سودای سیمرغ فجر چهل و یکم معرفی شدند
- رئیس صداوسیما به رئیسجمهور نامه نوشت/ جدال بر سر «سقوط» بالا گرفت
- نامزدهای جوایز سزار معرفی شدند/ «معصوم» در صدر
- اسکار و سزار زنان فیلمساز را فراموش کردهاند یا…
آخرین ها
- دستور وزیر فرهنگ برای پیگیری ویژه ماجرای توهین به هنرمندان موسیقی
- بهرهبرداری رسمی همراه اول از سامانه بیسیم «آواک»
- پوستر «کاپیتان» رونمایی شد
- آیا دبیر احتمال بیرونقی جشنواره را میدهد؟/ فرش قرمز نداریم/ احتمال حذف سیمرغ مردمی
- «بهشت تبهکاران» به جشنواره فجر میرسد؟
- باز هم سیمرغ حذف میشود؟/ ابهام در ثبت آرای مردمی چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر
- انتشار جدول اکران سینماهای مردمی چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر
- «کت چرمی» راهی فجر ۴۱ میشود/ رونمایی از لوگو
- در جبهه غرب خبری نیست؛ چیزهایی که نمیدانی
- کیانیان : با تحریم جشنواره مخالفم / باید بگذاریم کسانی که به جشنواره اعتقاد دارند، آن را برگزار کنند
- پوستر «در آغوش درخت» منتشر شد/ تلاشهای یک خانواده در آستانه فروپاشی
- «خانه خاموش» بهترین مستند جشنواره بینالمللی فیپاداک شد
- اکران آنلاین فیلم کوتاه ایرانی در جشنوارهای در انگلیس
- میـراث بر بـاد رفتـه
- گفتوگو با همایون اسعدیان؛ محکوم کردن فعالیت هنری به فاشیسم میانجامد/ ایجاد دو هزار فرصت شغلی از سوی بنیاد سینمایی فارابی صحت ندارد
- واکنش اتحادیه تهیهکنندگان سینما به اظهارات تهیهکننده خالتور
- تئاتر شهری که مصرفش کردیم
- ادای دین «هوک» به سیستان و بلوچستان/ اولین تصویر از فیلم حسین ریگی منتشر شد
- برندگان ساندنس معرفی شدند/ جای خالی سینمای ایران در جشنواره مستقلها
- واکنش آکادمی اسکار به یک نامزدی مشکوک
- اطلاعات و اولین عکس «آه سرد» رونمایی شد/ فیلمی با حال و هوای متفاوت
- همکاری قربانیان با جانیان/ نگاهی به مستند «آخرین روزها»
- اعتراض به درخواست فیلترکردن یک پلتفرم/ نامه سرگشاده انجمن صنفی ویاودیها به رئیس صداوسیما
- خانه هنرمندان ایران میزبان «سرزمین خیالی من» میشود/ اعتراضاتی که با بلیت مترو کلید خورد
- در چهارمین نشست «بازیابی» مطرح شد؛ کوک کردن ساز «اعتراض» در جامعه موسیقی/ هیچکس به داد ما نمیرسد
- نخستین تصویر و اطلاعات از فیلم پر بازیگر جشنواره فجر/ «یادگار جنوب» آماده نمایش شد
- آخرین آمار فروش سینماها در فاصله پنج روز تا جشنواره فجر
- پانتهآ پناهیها در نمایی از «کاپیتان»/ اولین تصویر فیلم منتشر شد
- رئیس صداوسیما به رئیسجمهور نامه نوشت/ جدال بر سر «سقوط» بالا گرفت
- انگیزه استفاده از ۵G با مقرراتگذاری هوشمند و حمایتهای دولتی بوجود میآید
وقتی نخوای بفهمی هر جور شده درصدد برمیای سیاست هایی که حتی کور هم اونها رو میبینه رو توجیه کنی اما فرقی نداره چون واقعیت قابل تغییر نیست حالا هی تلاش بیهوده بکنید و سوژه خنده بشید