سینماسینما، مهرزاد دانش*
به همان نسبتی که در این سالها مناسبات کشور ایران در سطح بینالملل افزایش یافته، مناسبات فرهنگی نیز با دیگر کشورها گسترش پیدا کرده است. میتوان چنین نتیجه گرفت که افزایش مناسبات بینالمللی تاثیری مستقیم بر گستردش ارتباطات فرهنگی گذاشته و به تبع سینما هم از این جریان بینصیب نبوده است.
هرچند اظهارنظر دقیق در این زمینه باید براساس بررسی رسمی و مطابق با دادهها و واقعیتها صورت بگیرد، اما براساس مشاهدات روشن است حضور سینمای ایران در حوزه بینالمللی رشد داشته است.
رگههای خلاقیت موجود در سینمای ایران هم پیش از انقلاب و هم در دهه ۶۰ در عرصههای بینالمللی نمایان شده بود. این روند همچنان ادامه یافته است خلاقیت سینماگران در هر دههای به نوعی نمود پیدا کرده است. نسلهای جدید سینماگران بخشی از واقعیتهایی که در آثار هنرمندان پیشین مغفول مانده بود مورد توجه قرار دادند. در نتیجه این رشد و بالندگی بود که فیلمسازان در موقعیتهای مختلف همچون جشنوارهها و محافل سینمایی بینالمللی فعالتر و کوشاتر از گذشته ظاهر شدند.
این روزها به شکلی ملموس میتوان حس کرد که تهیهکنندهها به حضور فیلمهایشان در عرصه بینالملل بیشتر توجه نشان میدهند و از سوی دیگر مدیریت دولتی سینما به این آگاهی رسیده که بازتاب موفقیتهای سینمای ایران در فضای بینالملل میتواند در شکل گسترده خودش به توفیقات بیشتر و بهتر سینمای ایران مدد برساند.
حقیقت این است که برخلاف تفکر برخی مبنی براینکه جشنوارهها و محافل خارجی سینما با توطئه و برنامهریزی عمل میکنند و نقشههایی دارند، چنین دیدگاهی دارای منبعی موثق و مبنایی درست نیست.
هر جشنوارهای سیاستهای خاص خود را دارد. سیاستهای جشنواره کن، برلین و دیگر جشنوارهها با هم متفاوت است. به عنوان مثال جشنواره کن بیشتر به نوآوریهای هنری اهمیت میدهد، جشنواره برلین توجه جدیتری به آثاری با مضامین اجتماعی دارد و جوایز آسیاپاسیفیک به موضوعات خانوادگی و خانواده محور اهمیت میدهد.
اینها هر کدام یک معیار و سیاست متفاوت برای انتخاب فیلمهای جشنواره خود دارند و چیزی به عنوان سینمای جشنوارهای و یا سیاستهای جشنوارهای اعتبار و معنایی ندارد. متناسب با حال و هوای هر یک از این جشنوارهها از میان تولیدات متنوع سینمای ایران فیلمهایی پذیرفته میشوند.
هر فیلمسازی بنا بر میزان استعداد، خلاقیت، علاقه، دیدگاه ایدئولوژیک و هنری خودش ممکن است راهی را بپیماید و اینکه فیلمسازان ایرانی نگاه جشنوارهای دارند یا نه به وضعیت و اندیشه و نگاه خود آنان برمیگردد. بعضی از فیلمسازان هدفشان از تولید یک فیلم شرکت در جشنوارهها هست. برخی هم به جشنواره فکر نمیکنند و خود فیلم را در نظر دارند و به دوام هنری اثرشان فکر میکنند، در این مورد اگر بعد از نمایش، فیلم به جشنوارههای مختلف هم راه پیدا کند که چه بهتر. برخی فیلمسازان هم هم جشنوارهها را توطئه دشمن میدانند و بر این اساس اصلا به حضور فیلمهایشان در جشنوارهها فکر نمیکنند.
گاهی ممکن است برخی فیلمسازان جوان که سودای شهرت، اعتبار و یا ثروت دارند فیلم تجربی و یا اول و دوم خود را با هدف شرکت در جشنوارهها بسازند که به نظر ایده جالبی نمیآید. آنچه که قوام فیلم را شکل میدهد رعایت ابعاد زیباییشناسی و عناصر سینمایی خود فیلم است و اینکه کسی صرفا برای حضور در جشنواره فیلم را بسازم طبیعتا ساختهای تصنعی و جعلی ارائه خواهد داد و اگر چنین فیلمی موفقیتی هم برای فیلمساز پیش بیاورد گذری خواهد بود؛ اندیشیدن به قوام فیلم تاثیری ماندگارتر خواهد داشت تا موفقیتهای مقطعی و زودگذر.
ما در فضایی زندگی میکنیم که انواع خورده فرهنگها در سبک زندگی ما جاری است، فرهنگ ما برآیندی است از فرهنگی که عناصری از آن مربوط به ایران باستان است، بخشی از آن مربوط به فرهنگ اسلامی است و برخی از آن از فرهنگ غربی وارد شده است. بر همین اساس همه فیلمهای ایرانی چه خوب یا بد بازتابی از بخشی از سبک زندگی ما هستند، حالا چه بپسندیم یا نپسندیم. هر فیلم ایرانی که موفق به حضور در عرصههای بینالمللی شود و بخشی از این فرهنگ را به نمایش بگذارد از نگاه من زمینهساز اتفاقی خوب شده است.
*منتقد فیلم
منبع: icn

لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- مردی فراتر از زمان/ برای اکبر عالمی
- این حرص مبتذل در خبرسازی و تحلیلهای آبدوغخیاری/یادداشتی از مهرزاد دانش
- در نشست «وضعیت نقد در سینمای ایران» عنوان شد(بخش اول)/ نقد پاسخی به نیازهای درونی منتقد است
- واکنش مهرزاد دانش به لغو جشنواره جهانی فیلم فجر
- واکنش مهرزاد دانش به استناد مخالفان خانه پدری به بخشی از آیین نامه نظارت بر نمایش فیلمها
- گفتوگوی سینماسینما با مهرزاد دانش منتقد سینما، درباره فیلمهای رضا، قصر شیرین، قسم و سرخپوست/ بخش دوم
- گفتوگو با مهرزاد دانش منتقد سینما درباره جشنواره جهانی فیلم فجر/ استانداردترین جشنوارهای که در ایران برگزار میشود/ بخش اول
- «در جستجوی فریده»، نماینده ایران در اسکار شد
- انتقاد مهرزاد دانش از جنجال ازدواج دوم مهدی هاشمی: لب خزینه بزرگی به نام فضای مجازی نشستهایم!
- انتقاد مهرزاد دانش از دو قطبیسازیهای حاشیهای؛ از خود سینما لذت ببرید
- واکنش صریح مهرزاد دانش به ادعای رسانههای «خود ارزشی پندار» درباره صهیونیستی بودن فیلم «گرگنما»
- نگاهی به دو فیلم پرچمهای پدران ما و نامههایی از ایووجیما/یادداشتی از مهرزاد دانش
- مهرزاد دانش :آشغالهای دوستداشتنی را از پشت پلکهایی لبریز از اشک دیدم
- واکنش تند مهرزاد دانش به حرکت همایون غنی زاده در اختتامیه جشنواره
- انتقاد مهرزاد دانش از ابتذال در حوزه نقد فیلم
نظرات شما
پربازدیدترین ها
آخرین ها
- «آقای سانسور» در اکران آنلاین میلیاردی شد/ اتمام اکران در هفته آینده
- گریمور فیلم «محمد رسولالله (ص)» درگذشت
- گفتوگو با محمد کارت، کارگردان «شنای پروانه»/ جبر تو را نمیسازد تو هستی که شرایط را میسازی
- تجلی فانتزی و تخیل در آثار فریال بهزاد
- بررسی آثار دعا در آرامش روح و روان در رادیو
- «نان مقدس» در بخش مسابقه جشنواره «ترنتو» ایتالیا
- جشنواره فیلمهای فانتزی به صورت فیزیکی برگزار میشود
- کارگاههای آموزشی «سینماحقیقت» منتشر میشود
- تحلیل و بررسی تفاهمنامه ۲۵ ساله ایران و چین با نمایش یک مستند
- فیلمبرداری «تفریق» متوقف شد
- برندگان بفتا ۲۰۲۱ معرفی شدند/ «سرزمین آوارگان» برنده بزرگ مراسم
- سکانس طلایی/ مغازه کنار خیابان
- آغاز ثبتنام باشگاه مخاطبان جشنواره جهانی فجر
- آوینی، سینمای اِشراقی و تاریخ ایدئولوژیک
- دو جایزه اصلی جشنواره فیلم هنگ کنگ به «دشت خاموش» رسید
- «بنفشه آفریقایی» به جشنواره آتلانتا رسید
- امیر آقایی و پگاه آهنگرانی به «خط نجات» پیوستند
- «چپ دست» آماده نمایش شد
- انجمن کارگردانهای آمریکا کلوئی ژائو را بهترین کارگردان سال انتخاب کرد
- «گودزیلا در برابر کونگ» رکورد «انگاشته» را هم شکست
- برگزیدگان بخش فنی «بفتا» معرفی شدند
- «درخت گردو» به جشنواره مسکو دعوت شد
- به دلیل شیوع کرونا، خانه سینما به مدت ۱۰ روز تعطیل شد
- «دم غروب، زعفرانیه» در مرحله تدوین
- سحرگاه ماه رمضان با بارانی ترین ماه همراه شوید
- پوستر «ناجی» رونمایی شد
- «نوروز رنگی» تلاشی برای احیای لهجه مشهدی
- راز بیرمقی «همرفیق»
- وزیر اطلاعات: هنرمندان ما از ساخت فیلم و سریال با همکاری وزارت اطلاعات استقبال میکنند
- چرا پروژههای فیلمبرداری تعطیل نمیشوند؟
وقتی نخوای بفهمی هر جور شده درصدد برمیای سیاست هایی که حتی کور هم اونها رو میبینه رو توجیه کنی اما فرقی نداره چون واقعیت قابل تغییر نیست حالا هی تلاش بیهوده بکنید و سوژه خنده بشید