سینماسینما، رضا سخایی*
زمزمه ساخت سریال پایتخت شنیده شد و ناگهان یک خبرگزاری سراسیمه کمپین راه انداخت و اصل را بر مخالفت قرارداد و سریالی که همیشه مورد محبوبیت اکثریت مردم قرار گرفته است را اکنون به بهانه مخالفت با یک شخص میخواهد به حاشیه ببرد.
اینکه یک خبرگزاری بخواهد موافقت یا مخالفت بکند و حتی کمپین راه بیندازد ایرادی در آن نیست، به شرط آنکه این مسئله برای همه خبرگزاریها و مخالفتها و موافقتهایشان صدق کند.
دقیقاً برخوردی که اکنون با محسن تنابنده و پایتخت میشود، شبیه این رفتار دو سال قبل با فیلم قهرمان در جشنواره کن شد و دلیش حضور محسن تنابنده بود.
آنجا مخالفان و اکنون بظاهر حامیان حکومت.
در حقیقت هردو طیف دغدغه مردم، مملکت و حتی حکومت را ندارند بلکه ناراحتی بابت سلیقههای اصراری، اجباری و یک سویه خود را دارند و نگران به خطر افتادن آنها هستند و افرادی که در این امواج گرفتار میشوند ریشه در عدم آگاهی درست نسبت به مسائل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و حتی نظامی دارند و جالب اینجاست که سریال پایتخت توانسته در همین شاخهها به مراتب بیشتر از جریانهای بظاهر نگران اثر گذاری مثبت داشته باشد و قطعا در برخی از دورهها نیز جای نقد به آن بوده است.
اگر اکنون مسئله محسن تنابنده است که باید گفت تنابنده از ستونهای اصلی پایتخت است و اینکه او میآید یک خانواده شریف شهرستانی را به تصویر میکشد، معضلات آنها را بیان میکند، شادی و غمهایشان را نشان میدهد و با قهرمانی یکی از کاراکترها در یک رشته مهم ورزشی، کشور را به قهرمانی میرساند و در شکل نظامی شقاوت و سنگدلی داعش را برای تمام مردم به درستی عیان میکند آیا نشان از خلاقیت، توانایی و هنرمندی او نیست؟
چگونه است که هرگاه صحبت از ساخت پایتخت میشود دو طیف داخلی و خارجی مخالفت خودشان را نشان میدهند و اتفاقا خصوصیات این دو گروه همیشه در تمام پایتختها مورد نقد و انتقاد قرار گرفته است.
آیا منفعتطلبی ،عدم آگاهی و عکس العملهای غلط همان چیزی نیست که پایتخت به آن اشاره زیادی داشته و برخی از کاراکترهایش همیشه بر پایه این نکات دچار لغزش و خطا بودهاند و موجب شکل گیری قصههای آن شدهاند؟
مخالفت و موافقت با ساخته شدن هر چیزی اگر بر اساس منافع شخصی یا حزبی باشد هیچ سودی برای مردم ندارد و تلویزیونی که سرمایه اصلی آن مردم هستند با از دست دادن آنها ارزش و اعتبار ملی بودنش را پایین آورده و در مواقع حساس نمیتواند حقایق را به جامعه نشان دهد و کار به جایی میرسد که هرچه حرف راست بزند بازهم اکثریت مردم دروغهای رسانههای خارجی را قبول میکنند.
آیا ایراد از مردم است؟
مشکل از رسانه است؟
مسئله اصلی جریان منفعتطلب و متظاهر است که میتواند در هر موقعیت مکانی و زمانی با ایجاد فضایی پوپولیستی بهرهبرداری خودش را انجام دهد.
وقتی قرار است مردم ایران بهواسطه سریالهای پرطرفدار و جذاب به سمت رسانه ملی گرایش پیدا کنند تا اعتمادی مجدد حاصل شود و در کنار این اطمینان اخبار مهم را از همین رسانه پیگیری کنند، سر و کله این عده پیدا میشود و حتی میتوانند در ردههای بالا نفوذ کنند. البته هنرمندان واقعی که بر اساس دغدغههای انسانی دچار آفرینش میشوند و آثاری ماندگار خلق میکنند از این نفوذ در امان هستند. زیرا آفرینش ریشه در ذات خداوند دارد و هنرمندان شاید دچار وسوسه بشوند اما اسیر شیطان نخواهند شد. به واسطه وسوسهها مقابل خلاقیتها ایستادگی نکنیم.
*سینماگر و یکی از عوامل پایتخت شش