سینماسینما، حمید عبدالحسینی*
۱.فیلمنامه نویسی هنوز بزرگترین و جدیترین معضل و مشکل سینمای ایران است و این را میشود به خوبی در بسیاری از فیلمهای جشنواره چهلم دید. فیلمنامههایی اغلب بدون سروشکل و ساختار درست، شخصیتپردازیهای ناقص و یا بدون پردازش کاراکتر، دیالوگنویسی شعارزده، عدم داشتن منطق روایی و قصههایی بیدغدغه که در سطح باقی میمانند. ورود فیلمنامهنویسان جوان که با نگاهی بهروزتر و انگیزه و انرژی مضاعفتر ایدهها و قصههایی جسورانه و باچفت و بست درست را بنگارند از واجبات فوری و اساسی در تولیدات سینمای ایران است و برای این منظور کنار زدن نگاه رانتی و انحصاری و اتکا به چند نام و فرد خاص دراین عرصه نیاز است.
۲.نشستهای رسانهای جشنواره قوام و شکل درستی نداشتند و درقیاس با کنفرانسهای رسانهای سایر جشنوارههای جهانی روندی به کل متفاوت را طی کردند. بخش ابتدایی نشستها صرفا به سلام و احوالپرسی مدعوین اختصاص داشت و سوالات مطروحه که عمدتا توسط خبرنگارانی یکسان تکرار میشد از توضیح نقش بازیگر و نحوه ساخت فیلم و تولید فراتر نمیرفت.
۳. نحوه نظرسنجی آرای مردمی که چند سالی بود با اعتراض تهیهکنندگان و صاحبان آثار همراه بود در این دوره به یک معضل تبدیل شد و درنهایت با حدف سیمرغ این بخش همراه بود. به نظر میرسد بازگشت روند انتخاب فیلم منتخب تماشاگران با سازوکار پیشین و ازطریق رایگیری کاغذی
که توسط جامعه اصناف سینمای ایران (خانه سینما) در پایان هر سانس سینماهای مردمی به انجام میرسید موفقتر از روشهای جایگزین فعلی بوده است.
۳. فیلمهای کوتاه و مستند به سیاق قبل امسال هم در حاشیه قرار گرفتند و به نوعی جزو برنامههای جنبی جشنواره محسوب شدند در صورتیکه این دو از ارکان و پایههای سینمای یک کشور قلمداد میشوند و حتی اگر جشنوارههای مستقلی را هم دارا باشند همچنان میبایست به عنوان برنامههای اصلی در فجر پایگاه خود راحفظ کنند و در روند انتخاب، نمایش و دیده شدن فیلمسازان آنها رویکردهای تازه تری به کار گرفته شود.
۴. جای خالی فیلمهای تجربی و مستقل که در دورههای قبل در بخشی به نام هنروتجربه به نمایش در میآمد و حتی مورد قضاوت قرار میگرفت در این دوره و به ویژه در قیاس با کیفیت آثار به نمایش درآمده بسیار مشهود بود و لزوم بازنگری در شیوههای انتخاب آثار چه از حیث ممیزی و چه کیفیت آثار راه یافته را گوشزد میکند. همین موضوع را میتوان درخصوص بخش حذف شدهی نگاه نو که به صورت مجزا مختص فیلمهای اول بود نیز بیان کرد تا نگاه مستقل و ارزیابی دقیقتری از نخستین اثر یک فیلمساز به عمل آید.
۵. فضای نقد و انعکاس نظرات در این دوره هم همچون چنددوره پیشین با گسترش فزایندهای مواجه بود که علیرغم مزایای گردش اخبار و اطلاعات و به وجود آمدن موقعیت گفتگو واظهارنظر، بعضا با مخاطراتی از جمله نوع ادبیات نامناسب و برخی هتاکیها و یا غرضورزیها درهم آمیخته شد که نیازمند پالایش و دقت بیشتر رسانهها درانتشار دیدگاههاست.
*نویسنده و کارگردان