سینماسینما، منوچهر دینپرست
فضای تحولات فرهنگی در ایران پر تلاطم و پر شتاب نیست. گویی همه چیز آرام و بی سر و صدا جای خود را می یابد. اما وقتی که به لایه های زیرین این تحولات نگاه می کنیم می بینیم که کشمکشها و چالشها و درگیری های مرتبط با تحولات فرهنگی کمتر از تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی نیست. بر این اساس بررسی این تحولات نه تنها باید با طمانینه و آرامش و حتی به دور از حب و بغض باشد، بلکه باید مسیر آن به خوبی جهت یابی شود.
چند روز آینده سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر کار خود را در تهران آغاز می کند. امسال چهارمین دوره است که این جشنواره به صورت مستقل و با فاصله از جشنواره فیلم فجر که در بهمن ماه برگزار می شود، فعالیت خود را ادامه می دهد. جشنواره جهانی فیلم فجر اهداف و آرمانها و آمالی دارد که تا کنون رضا میرکریمی، دبیر جشنواره سعی کرده آن را در دستور کار خود قرار دهد. اما آنچه که بیش از هر چیزی باید به آن توجه شود، نحوه برگزاری و یا چینش و ساختار فیلمهای آن نیست. آنچه که درباره این جشنواره به نظر جدی و مهم می آید، فلسفه وجودی این جشنواره است.
جشنواره جهانی فیلم فجر مهم ترین هدف خود را از یک سو معرفی سینمای ایران با توجه به جایگاه و نوع نگرش آن به دیگر کشورها و از دیگر سو معرفی فیلمهای خارجی که متناسب یا با چنین فضایی به سینما دوستان ایرانی می داند. اما تحقق چنین امری بسیار سخت و دشوار است و مسیر پرسنگلاخی دارد. چرا که از یک سو تعریف چنین جایگاهی بسیار معلق و انتقاد برانگیز خواهد بود و از سوی دیگر سینمای ایران با اینکه نزدیک به صد و بیست سال از حضور آن در ایران می گذرد هنوز نحیف است. ما هنوز نتوانستیم به صورت جدی و کلان در عرصههای سینمای دنیا حضوری چشمگیر، جریان ساز و تاثیر گذار داشته باشیم. فیلمهایی از تعداد معدودی از کارگردانان ایرانی در عرصههای بین المللی نمایش داده شده و مورد تشویق قرار می گیرند را باید یک استثنا دانست. نکته اصلی اینجاست که چرا این استثناها تبدیل به جریان نمی شود؟ بررسی این سئوال فضا و زمان بسیاری می طلبد و در این مجال نمی گنجد. اما به نظر نگارنده جشنواره جهانی فجر فرصت مناسبی برای تحقق چنین هدفی است. جشنواره جهانی فجر به غیر از نمایش فیلمها که از سوی دبیر آن مورد تایید قرار گرفته توانسته فضاهایی برای آموزش، انتقال تجربیات، گفت و گو و حضور کارگردانان و تهیه کنندگان و عوامل فیلمسازی از کشورهای دیگر را در تهران فراهم کند. همین نکات اصل جشنواره را نه تنها دچار آسیب نکرده بلکه توانسته هدف نمایش صرف را کمی دور از ذهن سوق دهد و جریان توجه به اهداف جشنواره را بیش از پیش پر رنگ کند.
ما اکنون با چنین فضایی رو به رو هستیم. اکنون در نقطهای ایستادهایم که باید جشنواره جهانی فیلم فجر را با تمامی ظرفیت آن نقد کنیم تا جشنواره به هدفی که آن را جریان سازی می داند دست یابد. به حاشیه راندن جشنواره و هتک جایگاه آن نه تنها چیزی عاید ما نمی کند بلکه مسیر آتی را تیره و تار خواهد کرد. سینمای ایران با قدمتی صد و بیست ساله شایسته بسیاری از چیزهایی است که از دست داده یا به دست نیاورده و دلایل بسیاری برای از دست دادن ها و به دست نیاوردن ها هست. با تمسک به آن دلایل باید جشنواره جهانی فیلم فجر را موقعیتی ویژه در عرصه فرهنگی ایران بدانیم.
![](/wp-content/themes/cinemacinema/img/tel.gif)
لینک کوتاه
مطالب مرتبط
- علیرضا رضاداد: ادغام بخش ملی و بینالمللی فیلم فجر نیازمند بازنگری است
- نمایش «نگهبان شب» در جشنواره تفلیس
- سید رضا میرکریمی: حکمرانان سنسورهای حقیقتیاب هنرمند را جدی بگیرند
- فیلمساز کاشتنی نیست، نسل انقلابی هم ساختنی نیست/ گفت و گوی جیرانی با میرکریمی درباره فیلم «نگهبان شب»
- پوستر «نگهبان شب» رونمایی شد
- چهار فیلم جدید در راه اکران/ «نگهبان شب» رضا میرکریمی روی پرده میرود
- ساخته رضا میرکریمی راهی تلویزیون میشود
- نکوهش خشونت، ستایش زندگی/ نگاهی به فیلم «کلوندیک»
- فاطمه جواهرساز: نباید خودمان را از صحنههای بینالمللی بازار فیلم حذف کنیم
- انتقاد میرکریمی از نامهربانی با مهرجویی
- ساختن سخت است، ویران کردن آسان/ چهلمین جشنواره فیلم فجر و چند نکته مهم
- خداحافظی سید رضا میرکریمی با جشنواره فیلم فجر/سیمرغ آخر
- در نشست رسانهای «نگهبان شب» مطرح شد؛ اهل اظهار نظر صریح نیستم
- کوچه قهر و آشتی/ جشنواره فیلم فجر و جامعه مدنی
- مصاحبه اختصاصی سینماسینما با جواد نوروزبیگی (بخش چهارم و پایانی)/ انتقاد نوروزبیگی از ادغام جشنوارههای جهانی و ملی فجر
نظر شما
پربازدیدترین ها
- یادداشت کیوان کثیریان؛ کلی آیهی یأس و یک آرزو/ درباره انتخاب وزیر ارشاد دولت چهاردهم
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- سعید راد درگذشت
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
آخرین ها
- عشق از راه میرسد/ نگاهی به فیلم «چرا گریه نمیکنی؟»
- معرفی فیلمهای سارایوو ۲۰۲۴/ ۵۴ فیلم در ۴ بخش رقابت میکنند
- فیلم استیو مککویین پایانبخش جشنواره نیویورک ۲۰۲۴ شد
- دو جایزه جشنواره ایتالیایی به «سرنوشتِ» ایرانی رسید
- مراسم اکران خصوصی فیلم ساعت ۶ صبح / گزارش تصویری
- «درون بیرون ۲» پرفروشترین انیمیشن تاریخ شد/ عبور از «یخ زده ۲»
- گفتوگو با مدیر جشنواره ونیز؛ سینما همچنان مؤثرترین راه برای اندیشیدن به دنیای معاصر است
- بهترین مستندهای سال در فهرست نهایی جوایز مستند بریتانیا ۲۰۲۴
- مراسم تشییع زنده یاد سعید راد / گزارش تصویری
- ستارهای که عاشق وطنش بود؛ بدرقه سعید راد به خانه ابدی
- واکنش وزیر ارشاد به انتقادات سینماگران از یک مصوبه
- به مناسبت آغاز ششمین سال فعالیت سوینا منتشر میشود؛ نسخه ویژه نابینایان «راتاتویی» با صدای محسن بهرامی
- بلوغ طلاق/ به بهانه نمایش دو سریال «افعی تهران» و «در انتهای شب»
- پدر، عشق و پسر/ درباره علیرضا داوودنژاد و «در انتهای شب»
- اعلام فیلمهای جشنواره ونیز؛ «شاهدِ» ایرانی در بخش افقها
- «مرد نمکی» به مثابه یک جریان بوروکراتیک
- جشنواره درسدن به «پریسان» ۳ جایزه داد
- نمایش «پیانو» در جشنواره «بچههای مارانو»
- سینمای ایران تیرماه امسال ۱۲۰ میلیارد فروخت
- سه نمایش جدید روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو
- انتشار قسمت دوم نسخه ویژه نابینایان «هزار دستان» با صدای بهروز رضوی
- گفتوگوی اختصاصی سینماسینما با نادر ساعیور به بهانه حضور فیلمش در بخش جنبی جشنواره ونیز/ انسان دشواری وظیفه است
- فیلمهای بخش هفته منتقدان ونیز معرفی شدند/ فیلم یک سینماگر ایرانی در لیست
- انیمیشن ایرانی نامزد «گل طلایی» چینی شد
- «۱-» در آمریکا رقابت میکند
- سعید راد / گزارش تصویری
- معرفی بازیگران نمایش «رگتیچ»/ آغاز بلیت فروشی
- نمایش و تحلیل فیلم «ساز دهنی» امیر نادری در بنیاد حریری
- سعید راد درگذشت
- انتشار عکس گریم متفاوت رضا عطاران/ «قیف» اکران میشود