سینماسینما، کیوان کثیریان
انتخاب فیلم مجید مجیدی به‌عنوان نماینده ایران برای آکادمی اسکار اصلا دور از انتظار نبود. در سالی که به دلیل شیوع ویروس کرونا وضعیت اکران فیلم در تمام دنیا سروسامانی ندارد و بسیاری از فیلم‌های ایرانی در انتظار فروکش کردن بحران کرونا و بازگشایی سالن‌های سینما، به سر می‌برند، انتخاب فیلم برای اسکار از میان گزینه‌های موجود کار دشواری به نظر نمی‌رسید.
دو فیلم خورشید و درخت گردو که به مدد اکران یک هفته‌ای در گوشه‌ای از ایران واجد شرایط شدند در کنار فیلم یلدا ساخته مسعود بخشی به عنوان جدی‌ترین گزینه‌ها مطرح شدند. البته که مشخص نیست آیا این امکان اکران یک‌هفته‌ای برای همه فیلم‌های متقاضی بطور عادلانه وجود داشته و فیلم‌ها خود علاقه‌مند به استفاده از این فرصت نبوده‌اند یا این فرصت و مجوز نمایش فقط برای این دو فیلم خاص به صورت ویژه صادر و فراهم شده است.
در هرصورت هریک از این سه فیلم واجد امتیازاتی بودند که قابل توجه است.
مسعود بخشی در یلدا به تنش‌های دراماتیک در یک موقعیت پیچیده اما آشنای انسانی -قتل و قصاص- پرداخته، محمدحسین مهدویان تصویر یک فاجعه انسانی -بمباران شیمیایی سردشت- در جنگ هشت ساله را با پروداکشن سنگین، دستمایه درخت گردو قرار داده و از سوی دیگر مجیدی در خورشید تلاش کرده به همان حس و حال و فضای فیلم‌های موفقش بازگردد که نزدیک شدن به دنیای کودکان فرودست و مهاجر و مشکلاتشان از مولفه‌های مشترک آن‌ فیلم‌هاست.
با توجه به اینکه حضور موفق در جشنواره‌های جهانی و داشتن پخش کننده بین‌المللی از جمله فاکتورهای مهم انتخاب فیلم برای اسکار به‌حساب می‌آیند، طبیعتا درخت گردو که هنوز حضور بین‌المللی را تجربه نکرده، شانس چندانی از سوی هیات انتخاب نداشته است.
فیلم‌های جنایت بی دقت شهرام مکری و دشت خاموش احمد بهرامی نیز با وجود حضور موفق در بخش‌های دیگر جشنواره ونیز و یکی دو جشنواره دیگر به‌دلیل اکران نشدن در ایران، شانسی برای قرار گرفتن در گزینه‌های پیش روی هیات انتخاب نداشتند. که در این میان دشت خاموش جایزه مهم بهترین فیلم بخش افق‌ها را گرفت. و خب، فیلم شیطان وجود ندارد محمد رسول اف نیز با وجود گرفتن خرس طلایی برلین که تا اینجا مهم‌ترین جایزه سال ۲۰۲۰ سینمای ایران محسوب می‌شود، به دلایل گوناگون و فرامتنی تکلیفش با هیات انتخاب روشن است.
فیلم یلدا اما با موفقیت‌های پرشمار و قابل توجه بین‌المللی که مهم‌ترین آنها جایزه بزرگ‌ جشنواره طراز اول ساندنس بود می‌توانست گزینه‌ای بسیار جدی و قابل توجه باشد. گرچه با توجه به حضور نام مجید مجیدی، انتخاب هر فیلمی جز خورشید از سوی هیات انتخاب بعید به نظر می‌رسید.
از دیگر سو حضور فیلم مجیدی در بخش مسابقه جشنواره ونیز و کسب یک جایزه بازیگری و البته سخنان او در نشست فیلمش در ونیز تاثیر مهمی در نظر هیات انتخاب داشته است. طبیعتا سابقه یک بار نامزدی مجیدی در اسکار ۱۹۹۷ و جوایز بین‌المللی پرشمار چند فیلم او در این انتخاب موثر بود.
البته از یاد نبریم در طول دوران فیلمسازی مجیدی، معمولا هرگاه او فیلم قابل اعتنایی ساخته، به عنوان نماینده ایران به آکادمی معرفی شده و بقیه فیلم‌ها شانسی برای انتخاب نداشته‌اند. از میان ده فیلم بلند مجیدی، خورشید ششمین فیلم اوست که این موقعیت را پیدا می کند.
به هرحال مجیدی علاوه بر آنکه از جمله فیلمسازان ایرانی تقریبا شناخته شده در عرصه بین‌المللی محسوب می‌شود، سینماگر مورد توجه و مقبول حاکمیت کشور هم هست و همواره عادت به توجهات ویژه دارد.
سینمای ایران مثل هر کشور دیگری با توجه به کیفیت تولیداتش در برخی ادوار، شانس چندانی برای موفقیت‌های بزرگ ندارد اما در هرحال باید بهترین فیلم خود را ارسال کند. به نظرم امسال هم از همان سال‌هاست. البته امیدوارم بهترین اتفاق‌ها برای خورشید و سینمای ایران بیفتد.