سینماسینما، فرهاد خالدی نیک
«اگر من امروز اینجا هستم به خاطر اساتیدی هست که امروز نیستند… من خودم رو مدیون اونا میدونم… استاد سمندریان، دکتر محمد کوثر، گلشیری، حسین پرورش و بقیه… من به راحتی اینجا نیومده ام… ۵۰ سال زحمت کشیده ام…»
این گوشه ای از سخنانی زنده یاد کریم اکبری مبارکه است در ویدئوی کوتاهی که پس از درگذشت تاسف بارش در فضای مجازی بازنشر شده است. سخنانی که اعصابت را به هم می ریزند وقتی که آن را در کنار علت مرگ وی می گذاری. ابتلا به ویروس کرونا در حین فیلمبرداری جدیدترین ساخته ی مجتبی راعی. پروژه ای که گویا عده ای دیگر از عوامل را درگیر این ویروس منحوس کرده و به طور مشخص لاله اسکندری از بازیگران سریال را این چنین به واکنش واداشته است: «آقای مبارکه عزیز، انسان شریف، بازیگر بی حاشیه چه مظلومانه از میان ما رفتید با احساس مسئولیتی که داشتید برای این که کار گروه لنگ نماند. با وجود ضعفی که داشتید جلوی دوربین رفتید و گفتید دخترم باید در این حرفه صبوری کنید و این شد نتیجه صبوری شما و حسرت و افسوسی که بر دل همه گذاشتید.»
حسرت و افسوسی که نه فقط به خاطر درگذشت غیرمترقبه ی یک بازیگر کهنه کار، که به دلیل از دست رفتن نیم قرن تجربه و سابقه ای است که به زحمت و مشقت فراوانی به دست آمده است. سابقه ای که به علت برخی ندانم کاری ها و سهل انگاری ها به یکباره نیست و نابود می شود و سرمایه ای که در یک چشم به هم زدن از کف می رود. درست مثل اتفاقی که برای استاد اکبر عالمی نیز افتاد و او و دانش غبطه برانگیزش را از ما گرفت. سرمایه هایی که می سوزند و می روند و دودش دیر یا زود به چشم همگان خواهد رفت. سرمایه فقط آن پولی نیست که اختلاس می شود یا میراثی فرهنگی که در یک چشم به هم زدن تخریب می شود. این بزرگان هم سرمایه هایی بی جایگزین هستند که نظیرشان پیدا نمی شود و وظیفه تهیه کنندگان پروژه هاست که از آن ها حفاظت و حراست کنند.
به نظر می رسد ایده هایی نظیر تعطیلی همه پروژه های در حال فعالیت، راهکار معقول و مناسبی برای مبارزه با مشکلات ناشی از این ویروس نیست. با توجه به اوضاع نابسامان اقتصادی نمی توان انتظار داشت که هنرمندان در پروژه های سینمایی یا تلویزیونی حضور پیدا نکنند یا تولید این پروژه تا حصول شرایط مساعد به صورت کامل متوقف شوند. باید واقعیت را پذیرفت. در شرایطی هستیم که این ویروس روز به روز تهاجمی تر از قبل شده و اشکال متفاوتی را از خود بروز می دهد و حالا حالا ها نمی توان انتظار بهبود شرایط را داشت. پروتکل های نیم بند قبلی کاملاً بی فایده می نمایند و لزوم بررسی کارشناسانه و تعیین مصادیق تازه برای رعایت پروتکل های بهداشتی ضروری است. از سویی دیگر باید بازرسی های جدی تری از پروژه های سینمایی یا تلویزیونی به عمل آمده و نظارتی دقیق تری در خصوص انجام اقدامات پیشگیرانه اعمال شود. پروژه هایی که از رعایت کامل و دقیق معیارهای جدید بهداشتی سر باز می زنند، بلافاصله تعطیل شوند و تنها پروژه هایی ادامه یابند که دست اندرکاران آن ها به رعایت کامل پروتکل ها، اعتقاد و التزام دارند.
باید فکری عاجل کرد. باید راه هایی عملی برای برون رفت از موقعیت نفس گیر کنونی اندیشید و تنها به انتشار بیانیه هایی صرفاً محدودکننده اکتفا نکرد. باید چاره ای اندیشید. پیش از آن که خیلی دیر شود و بزرگان دیگری را نیز از دست بدهیم و جز افسوس و حسرت کاری از دستمان بر نیاید.