سینماسینما، آرش عنایتی

سوال: «مگر می‌شود آزادی و تصادم اندیشه های متعارض؟!» آری، می‌شود. حداقل در جهانِ سینما. مستندِ «خشم» نمونه‌ای از تضاد و تضاربِ آمیخته به آزادی اندیشه‌هاست. مستندی مملو از فوتون‌های لرزان و تفکری دین‌ستیز اما مقوم اندیشه‌ی دینی که آن‌روز و امروز، دین و دلِ دین‌داران می‌لرزاند. فیلمی در دو قسمت. بخش اول حاصل اندیشه‌ی پیر ‌پائلو ‌پازولینی و بخشِ دوم ماحصل تفکرات جوانینیو گوارسکی است. دو ایدئولوژی و گرایش مخالف- مخالف و البته متفاوت- به یک سوال دراماتیک پاسخ می‌دهند. چرا زندگی ما تحتِ سلطه‌ی اضطراب و ترس از جنگ و خود جنگ قرار دارد؟ معجزه آن‌که، هر دو از تصاویری آرشیوی بهره می‌برند و به پدیده هایی یکسان نظر دارند اما، از منظری متمایز از هم، به آن پدیده‌ها نگریسته‌اند. نظیرِ مرگِ پاپ، پایانِ استعمارِ آفریقا، سفرِ انسان به فضا و ..یکی به بهانه‌ی فرا رفتنِ انسان از زمین، چاره را فرارفتن اندیشه از بند زمین و دیگری در بریدن بندِ ناف ماورا و فرونهادن نگاهِ فرازمینی می‌داند. اما و هزار اما، نفسِ یکسانی وقایع، منجر به هم‌سانی پاسخ‌شان نشده و هم‌نشینی‌شان بر پرده‌ی سینما هم، جهانی کامل خلق نکرده. بیرون از قاب هر کدام و بیرون از حاصل تجمیع‌شان، تفکری برجاست که از دیدن آینده‌نگری آن دو، به وجد و طرب می‌آید. جایی که برق تصادم اندیشه‌شان، به راه آیندگان پرتو افکنده.