سینماسینما، رویا فتحالهزاده؛
فیلم سینمایی «رها» ملودرامی اجتماعی به کارگردانی حسام فرهمند داستان زندگی خانوادهای فقیر را روایت میکند که دچار انواع آسیبهای اجتماعی هستند.
خانواده چهار نفره فیلم رها در خانهای کوچک و قدیمی روزگار میگذرانند. پدر خانواده (توحید) مردی بیکار و بیخیال است که وسایل دست دوم را از سمساری میخرد و در حیاط خانه، نگهداری میکند. مادر خانواده(ثریا) زنی خانهدار است که از طریق خیاطی خرج خانواده را تامین میکند. دو فرزند خانواده، رها و سهیل نیز به عنوان کاراکترهای نسل Z ویژگیهایی باورپذیر دارند.
واقعیت این است که نمیتوان به طور قاطع گفت که عامل اصلی مسائل و معضلات به نماش درآمده در فیلم چیست؟ انواع آسیبهای اجتماعی که در فیلم میبینیم شامل تورم و شرایط اقتصادی ناپایدار، اختلاف طبقاتی، گرانی، بیکاری، فقر، بزهکاری، سرقت، اختلافات و مشاجرات همسران و… هر یک همزمان عامل و معلول دیگری است. همچنین نمیتوان گفت که آیا ساختار اجتماعی جامعه، سوژههای فیلم را به این سرنوشت رسانده است یا این سوژهها هستند که در اثر انتخابهایشان، همواره چنین ساختاری را بازتولید میکنند؟
کارگردان، برشی چند جانبه از یک زندگی را در واقعیت به نمایش در آورده و از طریق ایجاد گرههای داستانی و تعلیق، مخاطب را تا انتها با فیلم همراه کرده است.
«رها» فیلمی است که مسائل انسانی در زندگی شهرنشینی و جامعه مدرن را نیز به تصویر کشیده است. کاراکترهایی که هر یک از اعضای خانواده رها با آنها در تعامل و ارتباط هستند به نوعی بیتفاوتی و خنثیبودگی نسبت به مشکلات همنوعشان دچار شدهاند. شخصیتهایی فاقد همدلی و درک متقابل.
این مسئله انسانی در یکی از سکانسها به طور مستقیم در دیالوگ توحید گنجانده شده است تا به گونهای آشکار و رسا توجه مخاطب را به این پدیده مهم و نو معطوف سازد که در سالهای اخیر در جامعه ایران شکل گرفته و گسترش یافته است. برادر غزاله و دوست رها، شخصیتهایی هستند که بیتفاوتی اجتماعی نسبت به همنوعشان را به نمایش میگذارند.
روایت فیلم به گونهای است که هر سکانس به سکانس دیگر، هر شخصیت به شخصیت دیگر، هر عنصر داستانی به عنصری دیگر به صورت حلقههایی به هم پیوسته مرتبط هستند. در نهایت همین ویژگی باعث شده است تا روایت فیلم به صورتی منسجم به تصویر در آید.
قاببندیهای مناسب، ضرباهنگ پیشرونده تا سکانس پایانی، بازیهای سنجیده، طراحی صحنه جزئینگرانه و با دقت و موسیقی متوازن با هر سکانس نیز به داستان منسجم و پرکشش فیلم کمک کرده است.
«رها» در بخشهای مختلف از جمله کارگردانی و فیلمنامه، نامزد دریافت جایزه سیمرغ خواهد شد. با اینحال، بازی درخشان و باورپذیر شهاب حسینی در نقش همسر/پدری که شخصیتی بیخیال دارد اما از سوی دیگر کاملا متعصب نسبت به خانواده است یکی از نقاط قوت فیلم قلمداد میشود که به احتمال زیاد، دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره را برای فیلم، رقم خواهد زد.